Yaşam

Vatan hasreti sona ermiş Ahıska Türkleri geleneklerine uyarınca hayata devam etmenin huzuru içinde

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın emriyle Ukrayna'dan Türkiye'ye getirilerek Üzümlü ilçesine yerleştirilen 595 aile, 6 senedir ilçede kendilerine tahsis edilen konutlarda geçim içre yaşıyor.

Vatan hasreti sona ermiş Ahıska Türkleri geleneklerine uyarınca hayata devam etmenin huzuru içinde
13-11-2021 15:16
Erzincan

Sovyetler Birliği döneminde, 77 yıl ilkin Ahıska'dan sürgün edilen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla, Ukrayna'dan kafileler şeklinde getirilerek Erzincan'ın Üzümlü ilçesine yerleştirilen Ahıska Türkleri, 6 senedir öz ülkelerinde anane göreneklerine layıkıyla hayatlarını sürdürmenin mutluluğunu yaşıyor.

Sovyetler Birliğince 14 Kasım 1944'de, Gürcistan'ın Ahıska alanından sürgün edilen Ahıska Türkleri akıbet kendisine yaşadıkları Ukrayna'dan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle Aralık 2015'te Türkiye'ye getirilmeye başlandı. Kafileler şeklinde Türkiye'ye getirilen ailelerden ortak kısmı Erzincan'ın Üzümlü ilçesindeki 4 mahallede kendileri düşüncesince yaptırılan TOKİ konutlarına yerleştirildi.

Ukrayna'dan hemen zatî eşyasını getirebilen Ahıska Türkleri'nin yerleştirildikleri evlerdeki umum eşyası ve başka gereksinimleri büyüklük kabilinden karşılandı.

İlçedeki TOKİ konutlarında tevakkuf fail 595 aileden oluşan 2 bin 730 Ahıska Türkü, erinç içre yaşadıkları öz ülkelerinde anane ve göreneklerini de sürdürüyor.

Türkiye'de örf, adet, anane ve göreneklerini aksatmadan canlı Ahıska Türkleri'nde acemi evlilik yapan gelin, evine evvel mevrut misafirlerini gelinliğiyle nazikâne karşılıyor. "Temen (Saygı)" ismi maruz bu anane çerçevesinde eve mevrut misafirin uğrunda dizlerinin üzerinde eğilen kadın peşi sıra odaya tahsil edilen misafire yerel yemeklerinden "hinkal" pişirip muhtelif ikramlarda bulunuyor. Gelin ikramların servis edilmesi esnasında girmiş olduğu odadan gene misafire hürmet belirtmek şartıyla sırtını dönmeden çıkıyor.

Ahıska Türkleri, baharın gelişini kutlulamak ve bereket arasında ortak yıl eylemek düşüncesince ise geleneklerine layıkıyla inşası kısaca 1 hafta devam eden "sümelek" tatlısı yapmış olup mihman ve komşularına ağırlama ediyor.

Düğünde gelinin beline aş bağlayan Ahıska Türkleri, kadın eve geldikten sonradan da bebeği olsun diyerek kucağına bebek oturtuyor.

Türkiye'de yaşayanlarla nice geleneği örtüşen Ahıska Türkleri, senelerdir ayrı kaldıkları ülkelerinde anane görenekleri eşliğinde yaşamı sürdürmenin ve ibadetlerini de ferah ferah yapmanın mutluluğunu yaşıyor.

Sürgünün şahidi Fatime nine, o yılları yaş içre anlattı

Sürgün yıllarını unutamayan ve bu ateş vakaya 14 yaşlarında şahitlik fail 91 yaşındaki 5 bebek anası Fatime Ahmet, AA muhabirine, sürgün yıllarını gözyaşları içre anlattı.

Fatime Ahmet, 1944'te köylerine mevrut Sovyetler Birliği askerlerinin dü vakit arasında köyü bırakma etmelerini istediğini, askerlerin menfaatlerini evlerinden çıkartıp ortak bölgede toplayıp peşi sıra katar istasyonuna götürdüğünü söyledi.

Bindirildikleri vagonlarda kısaca ortak ay trenle seyahat yaptıklarını aktaran Ahmet, "Sürgün yıllarında ortak ay trenle defa geldik, ölülerimizi suya attılar, onlara eş çıkamadık. 6 yıl ilkin vatanımıza geldik, Allah razı olsun bizlere eş çıktılar. Şimdiye derece sahibimiz yoktu, deminden eş çıkanımız var." dedi.

Trenle Özbekistan'a gittiklerini ve burada derinlemesine müddet yaşadıklarını özetleyen Ahmet, Özbeklerin az da olsa menfaatlerini sahiplendiklerini dile getirdi.

Ahmet, imdi sonradan gittikleri Ukrayna'dan Türkiye'ye getirilmelerinde alın teri dökenlere afsun ederek, "Kim bizi buraya getirdiyse Allah onlardan razı olsun, ana babalarına yağmur olsun. Bizim yurdumuz burasıdır. Cumhurbaşkanımız Erdoğan esen olsun, Allah onu başımızdan fire etmesin." dedi.

"Sürgün antipatik şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen aşırı olmuş"

73 yaşındaki Kahraman Sefer ise Özbekistan'da doğup büyüdüğünü belirterek, laflarını şu biçimde sürdürdü:

"Sürgün yıllarında ortak akşam askerler gelmiş, 2 vakit müsaade vermişler ve büyüklerimizi evlerinden çıkarmışlar. O devir 'Sizi değişik yere götüreceğiz, Almanlar geliyor, sizi buradan çıkartacağız, gene arka geleceksiniz.' diyerek büyüklerimizi kandırmışlar. O devir adamların bütünü savaşta, kadınlar, yaşlılar ve füru köyde kalmış. Herkesi ortak bölgeye toplamışlar, otomobillerle götürüp ağırlık trenlerine yüklemişler. Sürgün antipatik şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen aşırı olmuş. Ölenleri trenden aşağılık atıyorlarmış. Gömmeye caba müsaade vermiyorlarmış. Çok milletimiz yolda kırılmış."

Sürgün sonrası ailesinin Özbekistan'a yerleştiğini ve araç bulamadıkları düşüncesince güç eyyam geçirdiklerini kail Sefer, Ukrayna'dayken seslerini duyan Erdoğan'a teşekkürname ederek, "Cumhurbaşkanımız Erdoğan sesimizi işitti, bizleri Ukrayna'dan alıp Türkiye'ye getirdi. Adetlerimizi, geleneklerimizi, düğünlerimizi ayrımsız biçimde burada bitmeme ettiriyoruz. Allah'a şükür evlerimiz var, Allah Türk devletinden razı olsun, bizlere dobra evler verdi." dedi.

Ahıska Türkleri şehremaneti sedir üyesi ve kocabaşı oldu

Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) Erzincan Temsilcisi Vahit Mirza, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle 2015'in ara ayında geldikleri Türkiye'de Erzincan halkının menfaatlerini bağrına bastığını vurguladı.

Üzümlü halkıyla bütünleştiklerini, Ahıska Türkü 4 bireyin mahalle muhtarı, kendisinin ise Üzümlü Belediye Meclis Üyesi bulunduğunu kail Mirza, "Allah Erzincan ve kaza halkından razı olsun. Burada tek yabancılık hissetmedik, bizi bağırlarına bastılar, ortak banak ekmeklerini bizimle paylaştılar, abi ahi olup yaşamlarımızı sürdürüyoruz. Milletimize, devletimize görev etmeye bitmeme etmekteyiz. Burada dilimiz de dinimiz de bir, onun düşüncesince Türkiye'de 6 senedir tek yabancılık hissetmedik, özlük örf adetlerimizi yaşıyoruz, düğünlerimizi yapıyoruz, yerel giysilerimizi giyiyoruz." diyerek konuştu.

"Babam 'vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü, Türkiye'miz mevcut olsun"

Üzümlü ilçesindeki Ahıska Türkü aileler, sürgünde yaşamıni yitiren yakınları düşüncesince tevellüt okutup anane ve göreneklerine akla yatkın biçimde şerbet ağırlama edilip yemekler dağıttı.

Kur'an-ı Kerim ve Mevlid-i Şerif okuyup sürgünde ölüm fail yakınlarını andıklarını kail Anise Muhammedli, kendilerine eş çıkan Erdoğan'a teşekkürname etti.

Muhammedli, "Babam 'Vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü. Onlar bu günleri göremedi, bizlere bu haset gösterenlere Allah derinlemesine dirim versin. Türkiye'miz mevcut olsun." dedi.

Artık dünyanın nice durumunda tanındıklarını ve gururla Türk olduklarını söylediklerini aktaran Muhammedli, "Orta Asya'da 'Türk'üz' diyemiyorduk, Türk'üz diyerek bizlere rastgele nesne diyorlardı. Orada da dilimizi, dinimizi, namusumuzu yitirmedik. Biz Müslümanız, Türk'üz, bu Türkiye'nin vatandaşıyız. Kız alıp veriyoruz, ancak Özbekistan'da, Ukrayna'da kızımızı vermiyorduk." dedi.

Üzümlü Yunus Emre Mahallesi Muhtarı Elmira Elisegil de "Sürgünde ölüm fail geçmişimize Allah yağmur eylesin. Onların ruhu düşüncesince tevellüt okutuyoruz, anadan görme yemeklerimizi yapmış olup dualar sonrası yiyoruz. Allah hiç kimseye ortak imdi bu sürgünü yaşatmasın. Türkiye'de anadan görme etraflı adetlerimiz yaşatmaya bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?