Ankara
Muş, Türkiye Müteahhitler Birliğinde planlı "Yurtdışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri 2021 Yılı Değerlendirmesi" programında icra ettiği konuşmada, işlev ihracatına minimum servet ihracatı denli ehemmiyet verdiklerini söyledi.
Bakan Muş, hizmetler sektörünün, sağlamış bulunduğu kesin döviz girdisi, faziletkâr istihdam ve servet ihracatına verdiği müspet katkıyla, Türkiye ekonomisinin kusursuz anlamıyla "göz bebeği" konumunda bulunduğunu vurguladı.
Türk yapım sanayisi, 1970'li senelerden itibaren evren yapım piyasasının önde mevrut aktörlerinden biri pozisyonuna yükseldiğine ayraç fail Muş, bu sahanın akıbet çağda yaşamış bulunduğu zorluklara dikkati çekti.
Muş, 2020'de Kovid-19 etkisiyle, Türk müteahhitlerinin taşınmazlar haricinde üstlendikleri planların mecmu bedelinin, birlikte eskiden yıla uyarınca yüzdelik 20 yöresinde azalışla 15 bilyon dolara denli gerilediğini belirterek, şöyleki bitmeme etti:
"Küresel salgının etkisiyle 2020 senesinde ehemmiyetli birlikte daralma yaşanmışsa da 2021, Türk yapım sanayisinin toparlandığı birlikte sene oldu. Türk yapım sektörü, 2020'de üstlendiği 15,2 bilyon dolarlık mecmu plan bedelini, 2021 sonu bakımından kısaca 2 katına çıkararak 29,3 bilyon dolara ulaştırdı. Böylelikle, türkiye müteahhitlerince bugüne denli 131 ülkede üstlenilen mecmu plan sayısı 11 bin 93'e, üstlenilen planların mecmu kıymeti ise 451,5 bilyon dolara yükselmiştir. 2021'e ait, şu an bu rakama eklenmeyen planların de eklenmesiyle birlikte, üstlendiğimiz plan ederinin 30 bilyon doları aşmasını bekliyoruz. Bu seviyeyi akıbet adına 31 bilyon dolar seviyeleriyle rekora imza attığımız 2012-2013 yıllarında yakalamıştık. İnşallah, önümüzdeki süreçte iş dünyamızla çiğin omuza çalışmalarımızı sürdürerek, bu seviyelerin baş döndürücü henüz üzerinde çıkacağız. Kovid-19 salgını derece benzeri yepyeni birlikte beklenmeyen karşısında bile, şişman birlikte elastikiyet ve dirençle; müstevli önceleri konumunu yakalayarak bunun da ötesine geçebilmesi, müteahhitlik sektörümüzün ne denli geliştiğinin ehemmiyetli birlikte göstergesidir."
Türk yapım sanayisinin global birlikte bellik bulunduğunu ve bugüne denli elde etmiş bulunduğu başarıların DOĞRU olmadığını birlikte sefer henüz kanıtladığına ayraç fail Muş, "Ekonomimize ve Türkiye markasına baş döndürücü altın katkılar yapan, çetince coğrafyalarda ayrışık güçlüklere sabırla döş gererek on paralık fasılasız etkin müteahhitlerimiz bilhassa akıbet 15 yılda taşınmazlar haricinde sayı farkı 23 bilyon dolar mesabesinde plan üstlenen ülkemize yılda sayı farkı 650 milyon dolar mesabesinde yapım işlev geliri getirmişlerdir. Müteahhitlerimizin ülkemize sağlamış bulunduğu döviz, tabii hemen yapım gelirlerinden ibaret değildir. Projeleri yaşama geçirirken sağladıkları istihdamın kararı adına ülkemize aktarma edilen iştirakçi gelirleri ve planların okazyon bulunduğu yapım malzemeleri ihracatı da cezaevi arkası edilemez." niteleyerek konuştu.
"Rusya'da üstlenilen plan bedelinde rekora imza attık"
Muş, Türk yapım sanayisinin anadan görme pazarları bulunan Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) coğrafyasında hala baş döndürücü çelimli bulunduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Özellikle akıbet dönemde, Sahra Altı Afrika'da etkinliğimizi iyice çelimli şekilde artırıyoruz. Değer bazında, 2021 yılı projelerinin, yüzdelik 55'i BDT, yüzdelik 17'si Sahra-altı Afrika, yüzdelik 13'ü Orta Doğu ve yüzdelik 10'u Avrupa bölgesinde üstlenilmiştir. Bu oranlardan, Sahra Altı Afrika'nın bu sene, anadan görme pazarımız bulunan Orta Doğu'nun önüne geçti. Diğer yandan Rusya, eskiden zamanlarda bulunduğu derece en faziletkâr plan bedeline erişilen devletler ortada gine huzur kâmil geliyor. Fakat bu sene Rusya'da 11,2 bilyon dolar ile birlikte takvim yılı süresince birlikte ülkede toplamda üstlenilen plan bedelinde de henüz birlikte tomar birlikte rekora imza atmış bulunmaktayız. Irak ise 2021'de üstlenilen 3,6 bilyon dolarlık plan ile en baş döndürücü plan üstlendiğimiz ikinci diyar pozisyonuna yükselmiştir. Irak tarafı ile 2021'de ehemmiyetli ve velut temaslarımız oldu. Biz bu iletişimi sürdürerek Irak ile ilişkilerimizi geliştirmeyi ve müteahhitlerimizin bu ülkede henüz da önünü açmayı hedefliyoruz. Geçtiğimiz sene en birlikte tomar plan üstlendiğimiz huzur on diyar ortada Ukrayna, Kazakistan, Türkmenistan ve Cezayir derece anadan görme pazarlarımız bulunan devletler yerlerini korunum etmiştir. Ayrıca, üç Sahra-Altı Afrika ülkesi ile Polonya, huzur 10'daki yerini almış vaziyettedir."
"Hindistan katı baş döndürücü ülkeyi geride bıraktı"
Muş, beceri danışmanlık piyasasının de akıbet zamanlarda ehemmiyetli atılımlar gerçekleştirdiği bilgisini paylaşarak, "Bugün Türk beceri danışmanlık firmalarının taşınmazlar haricinde üstlendikleri kümeli plan bedeli 2,7 bilyon doları aşmış; 2021 senesinde üstlenilen plan bedeli ise 137 milyon dolar yöresinde gerçekleşmiştir. Bu rakamla 2020'de erişilen plan büyüklüğü masun durumdadır. Teknik danışmanlık firmalarımızın 2021'de üstlendikleri projeleri lehçe adına incelediğimizde, BDT coğrafyasının öne çıktığını görmekteyiz. Teknik danışmanlık dalında da Azerbaycan, Rusya ve Özbekistan derece anadan görme pazarlarda etkinliğimizi sürdürmekteyiz. Müteahhitlik sektörüne benzeşim biçimde, bu bölgede da Irak, en birlikte tomar plan üstlenilen dördüncü diyar pozisyonuna gelmiştir. Geleneksel pazarlarımızı içeren BDT bölgesinin arkası sıra en çelimli olduğumuz birlikte gayrı semt Güney Asya adına karşımıza çıkmaktadır. Nitekim Hindistan, geçtiğimiz sene üstlenilen plan büyüklüğü açısından katı baş döndürücü anadan görme pazarımızı geride bırakarak birlikte numara diyar olmuştur. Pakistan ise huzur on diyar ortada toprak almaktadır. " değerlendirmesinde bulundu.
Hizmet ticaretinin artırılmasına bağlı emekleri da özetleyen Muş, "Teknik danışmanlık sektörüne müteveccih hazırlamış olduğumuz ve başarıyla uyguladığımız büyüklük destekleri programlarımızla, müteahhitlik sektörümüzün acemi işler üstlenmesine müteveccih adına yaptığımız girişimlerle, önümüzdeki çağda de Türk yapım sanayisinin taşınmazlar haricinde henüz birlikte tomar plan üstlenmesi düşüncesince efor masrafa bitmeme edeceğiz. Ayrıca firmalarımızın iş icra ettiği devletlerde karşılaşmış bulunduğu hastalıkların çözümüne müteveccih olarak, Bakanlığımızın ticari diplomatlık araçları ile dün bulunduğu derece bundan sonradan da firmalarımızın beraberinde olacağız." dedi.
"Kredi imkanlarının etkinliğini artıracağız"
Muş, Libya'da 2011 öncesinde üstlenilen projelerden meydana gelen hastalıkların çözümüne müteveccih ehemmiyetli resmiyet büküm ettiklerini belirtirken, bu doğrultuda bazısı şirketlerin baştan işe start sözleşmelerini imzaladığını söyledi.
Müteahhitlik piyasasının acemi iş fırsatları yakalamasının önündeki en ehemmiyetli engellerden birisinin finansman sıkıntıları bulunduğunun da bilincinde olduklarını aktaran Muş, "Bu doğrultuda, Türk Eximbank çeşidinden sağlanan güven imkanlarının etkinliğini artırmaya çalışıyoruz. Bunun yanında, finansman olanakları çelimli devletlerin firmaları ile türkiye firmalarının üçüncü devletlerde teşrikimesai yapmalarını sağlamayı amaçlıyor, bu kapsamda kuma organizasyonlara müteveccih çalışmalarımızı yoğunlaştırıyoruz." ifadesini kullandı.
Muş, ihracatçıların kredide kefillik sorununu ortadan dağıtmak ve krediye muvasala maliyetlerini azaltmak düşüncesince kurgulanan İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi'nin 1 Mart 2022'de faaliyete geçeceğini anımsatarak, şunları kaydetti:
"Önümüzdeki süreçte yayımlamayı planladığımız Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamında, rüçhan gizil servet ve işlev sektörlerimizi belirlemiş durumdayız. Bu çerçevede, taşınmazlar dışı müteahhitlik sektörümüzün de çelimli yapısı sebebiyle bundan böyle anadan görme pazarlarının ötesinde acemi pazarlara açılmaya anık bir duruma geldiğine inanıyoruz. Geldiğimiz noktada bilhassa ABD, Brezilya ve Endonezya pazarlarının hem müteahhitlik bununla beraber beceri danışmanlık sektörümüz düşüncesince ehemmiyetli fırsatlar içerdiğini görmekteyiz. Önümüzdeki çağda bilhassa bu pazarlar kazanmak kıl payı müteahhitlerimizin acemi pazarlara açılması noktasında sektörümüzle istişarelerimizi artıracağımızı ve çalışmalarımızı yoğunlaştıracağımızı anlatım eylemek isterim."