Ankara
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, mevzuya bağlı Twitter hesabından videolu paylaşımda bulundu.
Türkiye'nin, ABD'den sonradan zat teftiş robotunu geliştiren ikinci yurt olduğuna ayraç fail Varank, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) düşüncesince TÜBİTAK'ın başlatmış olduğu projede 'Robot Göz' natürel saf patırtı yağı lambası hatlarındaki aksaklık ve kaçakları belirleme ediyor. Böylece milyonlarca liralık artırım sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de art kalmayacak." ifadesini kullandı.
Bakanlıktan meydana getirilen kayıtlı açıklamaya göre, Robot Göz, İGDAŞ düşüncesince Türk mühendislerce tasarlandı.
TÜBİTAK RUTE kabilinden 4 salname çalışmanın kararında geliştirilen Robot Göz, üstünde mevcut 900 sensörüyle natürel saf patırtı yağı lambası borularındaki saf patırtı yağı lambası kaçaklarını belirleme edecek.
Açıklamada görüşlerine toprak maruz TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, plan fikrinin 2017'de İGDAŞ kabilinden kendilerine getirildiğini belirtti.
Robot Göz'ün, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında teftiş yapacağını bildiren Çimen, bu hızla gelişen teknolojinin benzerinin hoppadak ABD'de olduğuna ayraç etti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına ecir ödüyorsunuz. Şu anda tığ bu teknolojiye cemaat namına dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla isticar kanalıyla işlev verebilir bir duruma geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de çıplak ortak sektörde hakeza gelişmelerin yaşanıyor olmasının menfaatlerini gururlandırdığını tamlayan Çimen, "Robotumuz ayrımsız sürede haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem alelacele boruların depremden sonradan kullanılıp kullanılamayacağını, toprak değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
"Karmaşık hatlarda akım edebiliyor"
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün borazan içindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz tanıtma testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en ehemmiyetli hususi durumunun "manyetik seyelan kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu mevzuya bağlı detayları şu şekilde paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 anten var. Bu sensörlerle hem borazan içindeki hem de aut yüzeyindeki kusurları belirleme edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı ortak yapısı var. Yönelme, deveran hareketleri yapabiliyor ve ağdalı site borazan hatlarında bu yapısı yardımıyla ferah ferah akım edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember biçiminde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda biçimsizleşme mevcut mı? Bunları belirleme etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz bulunan Robot Göz, alıcı modüllerindeki antenler yardımıyla borazan içinden haberleşiyor. Bu güç ortak robot projesi zira içinde 247 elektronik eke ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en güç taraflarından ortak tanesi de çalışacağı ortamın aşırı kavi olması. Akış varken robotun ameliyat yapması gerekiyor. Akışa huzur akım edebilecek 30 bara denli tazyik altında çalışacak robotik manzume geliştirmeniz gerekiyor."
Robot Göz'ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının ağız ağıza TÜBİTAK RUTE kabilinden geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, "Bunun yerel mühendisler kabilinden geliştirilmiş olması alım çalım verici. 20'nin üstünde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En çelimsiz sürede robotumuzu çalışkan ayrıca değerlendirmek düşüncesince çalışmalara bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Grubu Lideri Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz'den elde edilmiş verilerin ameliyat sonrası ele alındığını kaydederek, "900 değişik sensörden tahsil edilen veri, robotun zat içinde ortak eşya mekanizmasında tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Hatalar elan sonradan bulunuyor." bilgisini paylaştı.