Nur Sultan
TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve beraberindeki Parlamento heyeti, Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) 10. Genel Kurul Toplantısı ve düet görüşmelerde mevcut olmak düşüncesince geldikleri Kazakistan'daki temaslarının evvel günü, hükûmet merkezi Nur Sultan'da Türk iş insanlarıyla buluştu.
Mustafa Şentop, toplantıda, en sonuç 2019’da Kazakistan'a resmi görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.
Bu defa ise burada dü nedenden dolayı olduğunu tamlayan Şentop, "Birincisi düet ziyaret. Onun düşüncesince hükûmet merkezi Nur Sultan’a geldik. Yarın Kazakistan Meclis Başkanı, Senato Başkanı, Cumhurbaşkanı ve Sayın Nazarbayev ile görüşmelerimiz olacak. Ondan sonraları da gelişimizin ikinci safhası Türkistan'da yapılacak TÜRKPA 10. Genel Kurul Toplantısı düşüncesince Türkistan’da olacağız." dedi.
Siyasi mahiyeti mevcut toplantıların beniz yüze yapılmasında iri yarar olduğunu, bundan dolayı 2020’de düzenlenmesi müstelzim TÜRKPA 10. Genel Kurul Toplantısı'nı bu yıla ertelediklerini dile getiren Şentop, "Türkistan’da yapılması konusunu düşünüm adına ortaya atan benim. Türkistan ile ilgilendiren de derin bazı fikirler, planlar vardı. Cumhurbaşkanımız ve Nursultan Nazarbayev de Türkistan’a verdikleri önemi tabir etti. Böylece Türkistan’ın tanıtılması açısından ansızın borda bordaya tomar faydası mümkün niteleyerek düşündük." halinde konuştu.
Şentop, Türkiye ve Kazakistan ilişkilerinin aşırı güzel kurda olduğuna ayraç ederek, “Kazakistan’ın bağımsızlığını anons etmiş bulunduğu evvel güneş Türkiye bağımsızlığını tanıdı. Yine diplomatik ilişkileri evvel kuran ülkedir. O günden bugüne denli da Kazakistan ile dostluk, birlik süresince ilişkilerimizi değme bölgede sürdürüyoruz.” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin tezlerine yaklaşımı bakımından da Kazakistan’ın değme devir desteğini gördüklerini özetleyen Şentop, şu biçimde bitmeme etti:
"15 Temmuz 2016'daki çıyan Fetullahçı Terör Örgütü'nün yaptığı çarpış teşebbüsü akabinde Türkiye’yi evvel görüşme eden, seçme iktidarı ve anayasal sisteme desteğini tabir fail Sayın Nazarbayev’di. O devir Cumhurbaşkanıydı, Türkiye’yi görüşme etmişti. Bu biçimde değme sorunlu, sıkkın eskiden Türkiye’nin indinde arazi aldı. Biz de Kazakistan’a desteğimizi anbean tabir ediyoruz. İlişkilerimizi çabucak dü yurt arasındaki münasebat adına değil arsıulusal platformlarda da beraberce cereyan etmeyi dile getiriyoruz.”
Şentop, Kazakistan ile nice sorunla ilgilendiren birbirine andıran görüşlere ehil olduklarını belirterek, "Ayrıca bizim budunsal menşeli adına yakınlığımız nedeniyle kurmuş olduğumuz eş firmalar var. İşte bunlardan borda bordaya tanesi TÜRKPA. Türk Konseyi var. Buralarda da ilişkilerimizi siyasal bölgede güzel borda bordaya noktada sürdürüyoruz." dedi.
"Kazakistan ile konuşu manada da münasebat aşırı çelimli temellere dayanıyor"
Kazakistan ile konuşu manada da ilişkilerin aşırı çelimli temellere dayandığını kaydeden Şentop, "Salgın devrinde tecim hacmimizde borda bordaya eksilme yok, artma var. 2021’in 7. kocaoğlan bakımından eski yıllara uyarınca yüzdelik 50 yöresinde borda bordaya artışımız var. Cumhurbaşkanlarımızın ortaya koymuş oldukları 10 bilyon dolar hedefine bu biçimde cereyan edersek hızlıca ulaşırız. Bu mevzuda elbette siz değerli üyelerimizin de katkıları aşırı önemli." ifadesini kullandı.
Şentop, Kazakistan'ın ilkin izlemsel adına aşırı ehemmiyetli borda bordaya noktada bulunduğuna dikkati çekerek, "Çin’in Kuşak ve Yol projesi çerçevesinde Orta ve Uzak Asya’nın konuşu imkanlarını Avrupa’ya taşıyacak dört başı mamur muvasala aksları Kazakistan’la irtibatlı geçiyor. Türkiye de bu mevzuda en çelimsiz ve en aceleci intikal güzergahları üzerinde. Özellikle Bakü-Tiflis-Kars çizgileri üstünden Avrupa’ya ulaşmanın en çelimsiz ve maliyeti en bağan yolu Türkiye üstünden geçiyor. Dolayısıyla bu manada konuşu ilişkilerimizin gelişeceğini bununla beraber değişik bölgelerde çeşitlendirebileceğimizi düşünüyoruz." niteleyerek konuştu.
Bunun haricinde kültürel bölgede da düet faaliyetlerin sürdüğünü dile getiren Şentop, şunları kaydetti:
"Gerek TİKA ister Yunus Emre Enstitüsü çalışmalarına bitmeme ediyor. İki ülkenin eş projesi adına Ahmet Yesevi Üniversitesi faaliyetlerini sürdürüyor. Bütün bu bölgelerde da şimdi borda bordaya tomar iş birliğine, beraberce cereyan etmeye gerekseme var. Bütün bunları ister muhataplarımıza tabir edeceğiz gerekse TÜRKPA toplantısında dile getireceğiz. Şüphesiz bundan böyle eskisi kabilinden çabucak hükümetler arası ilişkilerden ibaret değil. Devletler arası ilişkiler, yasama kurulu boyutu aşırı önemli. Ama işin borda bordaya de ticari ve iktisat boyutu var. Siz de bu manada bu ilişkilerimize iri ulama sağlayıcı insanlarsınız. Bu nedenle sizlerle baştan sona beraberiz. Karşılaşmış olduğunuz hastalıkların çözümü noktasında da değme devir ister hükümetimiz gerekse bizlerin yapacağı borda bordaya obje bulunduğu takdirde devreye girmeye hazırız."
Şentop, toplantı böylecene iş insanlarının sorularını yanıtladı.