Ankara
Kazançlarını bilanço esasına layıkıyla belirleme fail dirimlik ve kurumlar vergisi mükelleflerinin akçeli tablolarını, enflasyondaki artışın sonuç üç aritmetik zamanında yüzdelik 100'den, süresince bulunulan aritmetik zamanında yüzdelik 10'dan aşkın olması dolayısıyla finans şişkinliği düzeltmesine yayıncı tutması gerekecek.
AA muhabirinin icra ettiği derlemeye göre, Gelir İdaresi Başkanlığınca, Enflasyon Düzeltmesine İlişkin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı hazırlanarak kesim görüşüne sunuldu.
Kazançlarını bilanço esasına layıkıyla belirleme fail dirimlik ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, hediye endeksindeki artışın süresince bulunulan çevrim karışma sonuç üç aritmetik zamanında yüzdelik 100'den ve süresince bulunulan aritmetik zamanında yüzdelik 10'dan aşkın olması şeklinde akçeli tablolarını finans şişkinliği düzeltmesine yayıncı tutması gerekiyor.
Geçici bağış dönemlerinde tamlanan oranların tespitinde, sonuç üç aritmetik devri adına üçer maaş dönemlerin sonuç kocaoğlan karışma eskiden 36 ay ve süresince bulunulan aritmetik devri adına sonuç 12 ay dikkate alınacak.
Enflasyon düzeltmesi, kolektif, aşağılık komandit ve aşağılık firmalar karışma hasılatlarını bilanço esasına layıkıyla belirleme fail dirimlik yahut kurumlar vergisi mükellefleri çeşidinden yapılacak.
Yeni işe süregelen mükelleflerin finans şişkinliği düzeltmesine yayıncı olup olmadıkları da umumi esaslara layıkıyla belirlenecek.
Kazançlarını pres hesabı esasına (zirai pres hesabı dahil) layıkıyla belirleme fail mükellefler ile başıboş sistem menfaat defteri markajcı başıboş sistem erbabı mükellefler finans şişkinliği düzeltmesi yapamayacak. Ancak bunlar, elden amortismana yayıncı kazançlı kıymetlerini tebliğe layıkıyla rötuşlu fiyatları üstünden amortismana yayıncı tutabilecek.
Kayıtlarını Türk mal ünitesi haricinde bambaşka indinde mal birimiyle tutmalarına müsaade maruz mükellefler, buna müsaade maruz fakat Türk mal birimiyle pırtı hazırlamaya başlanılan yıldan itibaren üç sene geçmemiş olanlar finans şişkinliği düzeltmesi yapamayacak.
İşletmeler elan az yahut aşkın bağış yapmak yerinde kalabilecek
Söz konusu düzenlemenin bilgileri ve şirketlere tesirini AA muhabirine değerlendiren Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Başkanı Emre Kartaloğlu, bahis konusu taslakla mükelleflerin akçeli tablolarda arazi düzlük akçasal sıfır kıymetlerini alakadar yasalara layıkıyla finans şişkinliği düzeltmesine yayıncı tutması icap ettiğini belirtti.
Kartaloğlu, finans şişkinliği düzeltmesi uygulamasının, herhangi indinde dü şartın beraberce gerçekleşmemesi şeklinde sona ereceğini dile getirerek, "Yİ-ÜFE sonuç 12 ay yüzdelik 79,89, sonuç üç sene düşüncesince yüzdelik 141,70 kalık durumda. Buna layıkıyla finans şişkinliği muhasebesi hükümleri dikkate alınarak 31 Aralık 2021 günlü akçeli tablolar düzeltilmek durumunda." dedi.
Cumhurbaşkanı'nın yüzdelik 100 oranını yüzdelik 35'e denli indirmeye yahut yeni baştan kanuncu seviyesine denli yükseltmeye, yüzdelik 10 oranını ise yüzdelik 25'e denli çıkarmaya yahut yeni baştan kanuncu seviyesine denli indirmeye yetkisinin bulunduğuna dikkati çekici Kartaloğlu, bahis konusu yetkilerin kullanılmasının da bu vaziyeti değiştirmeyeceğini bildirdi.
Kartaloğlu, legal düzenlemeye gidilmedikçe finans şişkinliği düzeltmesinin kesinlikle yapılması icap ettiğinin altını çizerek, bahis konusu uygulamanın karşı ilkin 31 Aralık 2003 günlü bilançolarında, elan sonraları da sonuç namına 31 Aralık 2004 günlü bilançolarında yapıldığını, o günden bu güne şerait oluşmadığı düşüncesince finans şişkinliği muhasebesine değgin hükümlerin indinde elan uygulanmadığını söyledi.
Enflasyon muhasebesi uygulanmasının işletmeleri elan az yahut elan aşkın bağış yapmak yerinde bırakabileceğini vurgulayan Kartaloğlu, "Bu ise ağız ağıza işletmenin ehil bulunduğu akçasal ve akçasal sıfır kalemlerin bilanço yapısı içerisindeki dağılımına ve tutarlarına bağlıdır." dedi.
Parasal kıymetlerin, Türk lirasının tutarındaki mübadele karşısında saymaca değerleri ayrımsız kalmış bulunduğu halde satın ikrar etme güçleri hediye hareketlerine layıkıyla dar yönde mütebeddil kıymetler namına tanımlandığını tamlayan Kartaloğlu, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde ne kalemlerin akçasal kalem, hangilerinin ise akçasal sıfır tür bulunduğunun etraflıca indinde biçimde açıklandığına ayraç etti. Tebliğde, bilakis buyruk olmamak üzere öz kapital kalemlerinin "parasal sıfır kıymet" namına ikrar edildiğini dile getiren Kartaloğlu, "Enflasyon düzeltmeleri, alakadar kıymetlere ilgilendiren ayırt hesaplarına ve finans şişkinliği düzelti adına kaydedilmektedir." niteleyerek konuştu.
Kartaloğlu, hepsi düzelti işlemleri tamamlandığında Enflasyon Düzeltme Hesabının bakiyesinin çevrim kar/zarar adına devredilerek kapatılacağını ve maruz kalıntı çeşidine layıkıyla işletmenin çevrim kar veya zararının artacağını veya azalacağını belirtti. Kartaloğlu, 2003 yılı akçeli tablolarının düzeltilmesinde oluşan Enflasyon Düzeltme Hesabının bakiyesinin eski seneler karı/zararı adına aktarılmadığını, bu biçimde belirleme edilen eski sene karının vergiye yayıncı tutulmadığını söyledi.
Dolayısıyla 2021 yılına değgin yapılacak bulunan düzelti işlemlerinin firmaların 2021 bağış matrahlarını etkilememesi icap ettiğini tamlayan Kartaloğlu, şunları kaydetti:
"Enflasyon düzeltmesinin işletmelerin elan az mı olmadan elan aşkın mı bağış ödemelerine hastalık olabileceği ağız ağıza akçasal sıfır kalemlerin bilanço içerisindeki yapısına, ücretine ve ne tarihten itibaren düzeltileceğine değgin namına hesaplanacak düzelti katsayısının ederine bağlıdır. Öz kapital dip etkin ve ehil bulunduğu bu sermayesini akçasal kalemlere yatıran indinde işletmenin finans şişkinliği düzeltmesi sonrası çevrim eş azalacak veya çevrim ziyanı artacaktır. Çünkü bu işletmenin sermayesi finans şişkinliği karşısında erimiştir. Böylelikle elan az bağış ödemesi beklenmektedir. Bunun aksine, ecnebi eşme dip etkin indinde pres ise bu ecnebi kaynaklarını akçasal sıfır kalemlere yatırmışsa, finans şişkinliği düzeltmesi sonrası çevrim eş artacak veya çevrim ziyanı azalacaktır zira bu pres akçasal nitelikteki ecnebi kaynaklarını satın ikrar etme enerjisini hediye hareketleri ile ayrımsız yönde değişerek esirgeyici akçasal sıfır varlıklara yatırmış durumdadır. Bu halde da faziletkâr bağış ifa durumuyla erinç karşıya kalabilecektir."
"Belirsizlikler legal düzenlemeyle giderilmeli"
Kartaloğlu, akçeli tabloların oldukça doğruyu yansıtmalarının sağlanması ve enflasyonun akçeli tablolar üstündeki tesirinin ortadan kaldırılarak bağış matrahının akıllıcasına indinde biçimde kavranması icap ettiğini vurgulayarak şu değerlendirmede bulundu:
"Burada gerçek üstünde durulması gereken, 17 senedir uygulanmayan finans şişkinliği düzeltmesine değgin hükümlerin baştan gündeme gelmesinin lazım akçeli müşavirler gerekse mükellefler gözetiminde yarattığı belirsizliktir. Bazı mükelleflerin finans şişkinliği düzeltmesine yayıncı tutacakları taşınmazları ve amortismana yayıncı kazançlı kıymetleri düşüncesince bedel artışı üstünden bağış yemek düşüncesince Vergi Usul Kanunu'nun alakadar hükümlerinden yararlanmayı erteledikleri gözlemlenmektedir. Halihazırda yüzdelik 2 bağış ödeyerek alakadar hükümlerden yararlanan mükelleflerin ödedikleri vergileri arka alıp alamayacakları da belirsiz. Enflasyon muhasebesine geçilmesi şeklinde beyanda mevcut mükellefler düşüncesince nahak yere indinde gidişat ortaya çıkabilecektir. Yapılacak legal indinde düzenlemeyle bu mağduriyetin giderilmesi gerekmektedir. 2022 senesinde enflasyonla mücadelede kalburüstü olunacağı da dikkate alınarak, finans şişkinliği muhasebesine değgin hükümlerin 2021 senesinde uygulanmaması da değerlendirilmelidir. "