Brüksel
Rusya'nın Avrupa'da düzenlilik garantileriyle ilişik talepleri ve Ukrayna'ya saldırısı ondan sonra NATO'nun Avrupa güvenliğindeki noktayı ve önemi kendisince tartışmalar arttı.
Rusya'nın Ukrayna'nın NATO üyeliği perspektifine dirlik çıkması ve ittifaka engelleme edilmemesi talebi, Batı ülkelerinin tepkisine hastalık oldu.
Ukrayna sınırına meydana getirilen Rus askeri yığınağı üstüne aylar devam eden Rusya-Batı gerginliği ve neticede Rusya Devlet Başkanı Vlamidir Putin'in Ukrayna'ya hücum sonucu NATO'nun varlığıyla ilişik tartışmaları baştan canlandırdı. Bu tartışmalar Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2019'da meydana getirdiği "NATO'nun beyin ölümünün gerçekleştiğine" müteveccih açıklamasının da baştan hatırlanmasına kez açtı.
AA muhabirinin konuşmuş bulunduğu uzmanlar, NATO'nun Avrupa güvenliğine tesiri kendisince ayrımlı görüşler dile getirdi.
Brüksel hür Üniversitesi (VUB) araştırmacısı Koert Debeuf, NATO'nun "beyin ölümünden sonraları baştan yaşama döndüğü" değerlendirmesini yaptı.
Debeuf, "NATO 1991’den buyana 'biz niçin varız' kabil yanında görünüm arıyor. Macron’un laflarını anlıyorum. Belki de hakkıyla beyin ölümü gerçekleşmişti fakat demin canlandı ve baştan çalışıyor. NATO üyesi bulunan gelişigüzel iklim şu anda 'iyi ki NATO’nun parçasıyız' sanarak afsun ediyordur. NATO bundan böyle ağız ağıza arka dönmüştür diyebiliriz." dedi.
Balkanlar uyarısı, Türkiye'nin önemine vurgu
Avrupa'nın kişi güvenliğini perçinlemek düşüncesince ilk herşeyden ilk olarak askeri kapasitesine elan çok envestisman yapması icap ettiğini vurgulayan Debeuf, Avrupa'daki abra dair başta Balkanlar'a dikkati çekerek burada Türkiye'nin de önemine ayraç etti. Debeuf, şunları aktardı:
"Acilen Balkanlar’a bakmalıyız. Rusya olsun yahut olmasın Balkanlar, Avrupa’daki muvazenesizlik ve kim bilir harp bahis konusu olduğunda yanında bakıma sıradaki adım. Bu mevzuda Avrupa’nın Türkiye’ye gereksinimi var. AB ve Türkiye, Balkanlar’da hata revan şeylere hal hatırlamak düşüncesince beraberce çalışmalı. Bosna Hersek, Kosova, Kuzey Makedonya ve diğerleri. Savaş gelişigüzel devir bambaşka yerlerde elan çok muvazenesizlik getirir. Bizim düşüncesince Balkanlar’da da istikrarsızlığın başlaması belki dahilinde."
Debeuf, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunu da değerlendirirken, Rus ordusunun Kiev, Odessa'yı istediğini, Belarus sınırından Transdinyester sınırına yanında geçek oluşturarak Lviv’i ve emektar Avusturya-Macaristan’ın parçası bulunan alanı dışarıda bırakabileceğini söyledi.
Ukrayna'nın şümullü yanında operasyona oyunluk bulunduğunu tamlayan Debeuf, "Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının peşinde yatanlar geçmişe dayanıyor. Putin’in bu işgali yapmasını dü zamanı sarsıntı tanımlıyor. Birincisi Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ve 'kardeş' devletleri kaybetmenin yarattığı travma. İkincisi ise Ukrayna ve Gürcistan kabil emektar Sovyet ülkelerinin mülevven devrimleri yapması. Rusya bu devrimlerin Batı çeşidinden desteklendiğini düşünüyor." sanarak konuştu.
"NATO'da bütünlük yok"
Düşünce kuruluşu Avrupa Komşuluk Konseyi Direktörü Samuel Doveri Vesterbye de NATO içerisindeki ayrımlı görüşlerin sürdüğü, Macron'un 2019'da gönderme meydana getirdiği durumun bugün de sürdüğü görüşünde.
"NATO süresince bütünlük yok. Bu gestalt akıbet zamanlarda yanında güzel ortaya çıktı. Macron’un 2019’da beyin ölümü gerçekleşti söylediği NATO düşüncesince maatteessüf bugün de gestalt aynı." diyen Vesterbye, Rusya'ya başta erke kabil mevzularda bağımlılığı bulunan NATO üyesi devletlere dikkati çekti. Vesterbye, şu şekilde bitmeme etti:
"Enerjide Rusya’ya basıcı Almanya ceninisakıt pahalı erke ithalatını bitmeme etmek düşüncesince Kuzey Akım 2 kabil borazan çizgileri hazırlamaya bitmeme ediyor. İtalya’nın Rusya ile çelimli tecim ve düet ilişkileri bulunuyor. İtalya, Moskova’ya dirlik tahsil edilen geçmiş yaptırımlarda AB süresince inandırma edilmesi en güç uzuv olmuştu. Türkiye de benzeri pozisyonda. Türk Akımı ve Mavi Akım hatlarıyla Rusya’ya erke bağımlılığı bulunuyor. Ayrıca başta tarım, yapım ve Akkuyu Nükleer Santrali’ne uygulayım bilimi transferi kabil sektörlerde Moskova’ya gereksinimi var. NATO’nun Baltıklar’daki üyeleri ve Polonya’nın Rusya kendisince ağırbaşlı endişeleri var ve Türkiye, İtalya, Almanya’ya nazaran Rusya’ya dirlik elan çelimli eda alınmasını istiyor. Bunlar NATO müttefikleri arasındaki günümüzün mübrem farklılıklarıdır."
Vesterbye, Amerika ve İngiltere'nin Baltık devletleri ve Polonya’yı desteklediğini, Fransa'nın hem NATO’nun kıymetini vurgulayarak aynı zamanda erke ve tecim kabil mevzuları menfez uğrunda bulundurarak ölçülü yolu bulmaya çalıştığını anlattı.
Vesterbye, "Ukrayna’daki bulunan kriz, NATO’nun Macron’un beyin vefat etmesiyle ilişik açıklamasını meydana getirdiği 2019’a layıkıyla elan çok bütünlük süresince akım ika arzusu süresince bulunduğunu gösteriyor. Ancak hala er yanında safhadayız. Gelecek haftalar ve aylarda baştan yaklaşımlarda, yaptırımların seviyesinde farklılıkları göreceğiz." ifadelerini kullandı.
"ABD bundan böyle Avrupa'da eskisi derece dünya malı göstermeyecek"
Avrupa’nın kişi güvenliğini güçlendirmesi düşüncesince yapması gerekenleri değerlendiren Vesterbye, Almanya ve Fransa'nın düzenlilik endişelerini ciddiye alır yanında fon çizdiğini belirtti.
Vesterbye, ABD'nin vaktiyle bulunduğu derece Avrupa’da dünya malı göstermeyebileceğini tabir ederek, şunları kaydetti:
"Mevcut er konuşlandırmaları muvakkat ve elan evvela gördüğümüz kabil Amerikan yönetimleri sık sık düşünüm değiştirerek er sayısını azaltıyor, masrafları kesiyor yahut siyaset değişikliği yapıyor. Amerika bundan böyle er ve kaynaklarını elan çok Asya’ya yönlendiriyor. Bunun da Avrupa güvenliğini etkilemesi kaçınılmaz. Avrupa’nın savunmaya elan çok dünyalık masrafı gerekiyor. AB’nin Stratejik Pusula vesikası ve izlemsel muhtariyet doktrini, Washington’un da esasta elan çok doğuya odaklanmasına asistan olabilir."