İstanbul
Küresel hisse piyasaları, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) şahinleşen tutumu ve dünkü insan koronavirüs (Kovid-19) salgınında ortaya çıkan Omicron varyantına bağlı endişelerle haftayı alengir ortak seyirle tamamlarken, doğacak hafta gözler ilkin ABD'de finans şişkinliği verisi iktisap etmek kıl payı dip data gündemine çevrildi.
Fed Başkanı Jerome Powell derinliğine süredir bitmeme fail enflasyonun "geçici" olacağına müteveccih lafla yönlendirmesinden vazgeçmesi yabancılar malı fiyatlarında oynaklığı artırdı.
Daha efdal finans şişkinliği riskinin arttığını düşündüğünü, enflasyonun "geçici" bulunduğu değerlendirmesinin ortak kenara bırakılmasının çağının geldiğini tamlayan Powell, "Ekonomi aşırı çelimli ve enflasyonist baskılar yüksek. Bu sebeple son teşrin toplantısında açıkladığımız yabancılar malı alımlarının azaltılmasını ihtimal beş altı ay evvela tamamlamayı buyurmak makul olur. Birkaç hafta içre yapacağımız görüşmede bunu tartışacağımızı umuyorum." dedi.
Bununla giriş başa Kovid-19 salgınında Omicron varyantı evren genelinde yayılmaya bitmeme ederken, belirsizlikleri de artırıyor.
Hafta süresince Omicron varyantına rağmen tahsil edilen önlemler dikkati çekerken, uzmanlar, aşıların dünkü değişke üstündeki etkinliğinin kupkuru ortak biçimde anlaşılması düşüncesince vakte gerekseme duyulduğunu ve ürkü yapılmaması icap ettiğini belirtiyor.
Korku işareti kendisine vasıflandırılan VIX endeksi ise ocaktan beri evvel defa 30 düzeyinin hakkında çıktı.
Analistler, doğacak hafta ABD'de açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin dünyalık politikasının geleceği açısından enine boyuna ehemmiyet bildirme ettiğini kaydederek, Omicron varyantına bağlı salık akışının da yakından izlenmeye bitmeme edileceğini anlatım etti.
Artan belirsizliklerle ABD'nin 10 salname tağyir faizi azalma eğilimini fevk üstüne üstlük üçüncü haftaya taşıyarak yüzdelik 1,36'ya gerilerken, altının ons fiyatı haftayı yüzdelik 0,4 azalışla 1.784 dolardan tamamladı.
Kovid-19 salgınında Omicron varyantı Brent petrolün varil fiyatını baskılamaya bitmeme ederken, Brent petrolün varil fiyatında azalma hevesi fevk üstüne üstlük altıncı haftaya taşınarak bu hafta yüzdelik 2,6 azalışla 69,9 dolara geriledi.
ABD'de gözler TÜFE'ye çevrildi
ABD'de New York borsası şahinleşen Fed ve Omicron varyantındaki belirsizliklerle azalma eğiliminde cereyan ederken, doğacak hafta gözler finans şişkinliği verilerinde olacak.
ABD'de finans şişkinliği yabancılar malı fiyatlamalarında giriş görevi oynuyor. Fed Başkanı Powell, Aralık toplantısında yabancılar malı alımlarının ne süratte azaltılmasına bağlı görüşeceklerini anlatım ederken, piyasalarda Fed'in haziran toplantısında gelmek kıl payı 2022'de 3 repo artışına gideceği fiyatlanıyor.
Fed'in Amerikan ekonomisindeki bulunan bir hale bağlı değerlendirmelerinin arazi almış bulunduğu Bej Kitap tutanağının hafta içre tüketicilere çıkan son teşrin sayısında da enflasyona müteallik risklere ayraç edildi. Raporda, Amerika ekonomisinin midi ile midi süratte yetiştiği belirtilirken, firmaların paha artışları ve iş gücü sıkıntılarıyla savaş ettiği, enli şümullü girdi değerli artışlarının yaşandığı vurgulandı.
Öte taraftan Amerika Başkanı Joe Biden, federal hükümetin finansman yetersizliği dolayısıyla faaliyetlerine açıklık vermesini önleyecek arızi bütçe tasarısını imzaladı. Geçici bütçe, federal hükümete 18 Şubat'a denli finansman sağlayacak.
Makroekonomi data tarafında ise cemaziyelevvel ABD'de ekincilik dışı istihdam 210 bin artışla beklentilerin arkasında kalırken, ayrımsız çağda aylakçılık payı ise yüzdelik 4,6'dan yüzdelik 4,2'ye gerileyerek beklentilerin üstünde azalma gösterdi.
Analistler, doğacak hafta Amerika açıklanacak TÜFE verilerinin repo artışının dönemine bağlı beklentiler karışma nice fiyatlamayı etkileyebileceği düşüncesince yabancılar malı fiyatlarında oynaklığı artırabileceğini belirtti.
Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi ise kasımda ortak geçmiş taban layıkıyla 0,3 nokta artışla 61,1'e çıktı.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,22, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,62 ve Dow Jones endeksi yüzdelik 0,91 bedel kaybetti.
6 Aralık ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, salı aut tecim dengesi, perşembe küresel stoklar ve cuma namazı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Michigan mahveden itimat endeksi ve hazne bütçe dengesi verileri izlem edilecek.
Avrupa'da güvercin ECB rüzgarı bitmeme ediyor
Kovid-19 salgınında Omicron varyantı semt genelinde belirsizlikleri artırarak hisse piyasalarında adanmış baskısı oluştursa da, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri müzahir dünyalık politikası duruşunun korunacağını yinelemeye bitmeme ediyor.
ECB Başkanı Christine Lagarde, doğacak sene Avro Bölgesi'nde repo artırımının aşırı beklenen olmadığını kaydederek, mütebaki kapalılık dolayısıyla piyasaların izleyeceği yolu göstermeye gereksinimi bulunduğu düşüncesince ECB'nin, yöntem tespit kararını ertelememesi icap ettiğini belirtti.
ECB politikasının aşırı belirgin ortak biçimde açıklanmasının önemini vurgulayan Lagarde, "Uzun vadeli taahhütlerde bulunmadan netlik kazandırmanın alternatifleri var." dedi.
Kovid-19 salgınında Omicron varyantına bağlı salık akışıyla giriş başa Avrupa borsalarında alengir ortak tempo izlenirken, nice ülkede Kovid-19 önlemleri baştan uygulamaya alındı.
Almanya'da açıklayan iri konuşu verilere layıkıyla TÜFE maaş bazda yüzdelik 0,2 azalışla beklentilerin arkasında kalırken, salname bazda yüzdelik 5,2 artışla tahminleri geride bıraktı.
Avro, dolar karşısında gerileyerek haftayı yüzdelik 0,2 azalışla 1,1309'dan tamamladı.
Almanya'da DAX endeksi haftalık yüzdelik 0,57 bedel kaybederken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 1,11, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,38 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzdelik 0,33 yükseldi.
Gelecek hafta, pazartesi Almanya'da üretimevi siparişleri, salı Almanya'da uran üretimi ve Zew ümit endeksleri ile Avro Bölgesi'nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), perşembe Almanya'da aut tecim dengesi ve cuma namazı Almanya'da TÜFE ve İngiltere'de uran üretimi verileri izlem edilecek.
Asya borsalarında doğrultu arayışı sürüyor
Asya tarafında Omicron varyantının evvel vakalarının görülmesinin peşi sıra tedbirler artırılırken, hisse piyasalarında alengir ortak tempo izlendi.
Çin'de taşınmazlar şirketlerinin vaziyeti mali piyasalar düşüncesince riziko halletmeye bitmeme ederken, ABD'de iş gören Çinli firmalar ABD'li regülatörlerin bu şirketleri ABD'de borsa kotundan çıkarabileceği endişesiyle azalma eğiliminde cereyan etti.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) dünkü varyantın iktisat ve mali piyasalar üstünde yarattığı risklere erinç davranışlarında ölçülü cereyan edeceklerini bildirirken, Güney Kore'de de günce koronavirüs hadise sayısı salgının esasen beri tanıdık en efdal seviyeye çıkmış bulunduğu kaydedildi.
Japonya'da son teşrin ayına bağlı imalat uran Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 54,2'den 54,5'e rötuşlu edilerek fevk üstüne üstlük 10. ayda da genişlemeye ayraç etti. Çin'de ise imalat uran PMI, kasımda geçmiş taban layıkıyla 0,7 nokta azalarak 49,9'a geriledi. Beklentilerin altında mütebaki veri, mütebaki hadise rakamları ve cılız arzu dolayısıyla Nisan 2020'den beri ikinci defa daralma sahasına düştü.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,51 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 1,30 bedel kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,08 ve Çin'de Şanghay mürekkep endeksi yüzdelik 1,22 bedel kazandı.
6 Aralık ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, salı Çin'de aut tecim dengesi, çarşamba Japonya'da üçüncü çeyrek GSYH ve aut tecim dengesi, çarşamba Çin'de TÜFE ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve cuma namazı Japonya'da ÜFE verileri izlem edilecek.
BIST 100 endeksi fevk üstüne üstlük sekizinci haftayı da fazlalık tamamlamayı başardı
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, bu haftayla giriş başa 8 hafta fevk üstüne üstlük yükselirken, haftalık kapanış rekorunu da geliştirdi. Gelecek hafta ise oturma içre Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) piyasa katılımcıları anketi öne çıkıyor.
Bu hafta, Resmi Gazete'de tüketicilere çıkan Cumhurbaşkanı sonucu ile görevden af talebi benimseme edilen Lütfi Elvan'dan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı'na Nureddin Nebati atandı.
TCMB 14 senenin peşi sıra evvel defa tüketicilere bey anlamında direkt karışma ederken, başkaca Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası gözetiminde de iş hazırlamaya başladığını duyurdu.
TCMB'den direkt döviz müdahalesine bağlı meydana getirilen duyuruda, "Döviz kurlarında tanıdık gayrisıhhi paha oluşumları dolayısıyla tüketicilere bey anlamında direkt karışma edilmektedir." ifadesi kullanıldı.
Öte yandan, Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P), Türkiye'ye bağlı gelişme beklentisini 2021 düşüncesince yüzdelik 8,6'dan yüzdelik 9,8'e, 2022 düşüncesince yüzdelik 3,3'ten yüzdelik 3,7'ye rötuşlu etti.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) de henüz evvela yüzdelik 8,4 kendisine açıklamış bulunduğu Türkiye'nin 2021 yılı gelişme tahminini yüzdelik 9'a yükseltti. OECD, Türkiye düşüncesince doğacak yıla müteveccih gelişme öngörüsünü de 0,2 nokta artırarak yüzdelik 3,3'e çıkardı.
Fitch Ratings hafta içre takvim dışı yayımladığı Türkiye değerlendirmesinde bu yıla bağlı gelişme beklentisini yüzdelik 9,2'den yüzdelik 10,5'e, 2022 yılı gelişme tahmininin ise yüzdelik 3,5'ten yüzdelik 3,6'ya yükseltti.
Türkiye'nin mangır notunun "BB-" kendisine doğrulama edilmiş bulunduğu tamlanan açıklamada, ülkenin mangır derece görünümünün ise "durağan"dan "negatif"e çevrildiği kaydedildi.
Uluslararası mangır derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin mangır notunu "B2" kendisine doğrulama etti, derece görünümünü "negatif" kendisine bıraktı. Türkiye'nin şişman ve çeşitlendirilmiş ekonomisi olduğuna ayraç edilen açıklamada, diyar ekonomisinin bu sene yüzdelik 11 büyüyeceği kestirim edildi. Moody's son teşrin ayında tüketicilere çıkan Küresel Makro Görünüm Raporu'nda, Türkiye ekonomisinin bu sene yüzdelik 9,2 büyüyeceğini öngörmüştü.
Makro konuşu verilere layıkıyla ise Türkiye senenin üçüncü çeyreğinde salname yüzdelik 7,4 ve çeyreklik yüzdelik 2,7 büyürken, finans şişkinliği maaş yüzdelik 3,51 ve salname yüzdelik 21,31 artım gösterdi.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yükselişini sekizinci haftaya taşıyarak haftalık bazda yüzdelik 7,54 artışla tamamı zamanların en efdal kapanış seviyesi bulunan 1.910,41 puana çıktı. Analistler, uran manada 1.860 puanın destek, 1.950 puanın ise dayanım kendisine öne çıktığını kaydetti.
Dolar/TL de 13,9231 ile zamanı zirvesini görmesinin peşi sıra haftayı yüzdelik 10,5 yükselişle haftalık kapanış rekoru bulunan 13,7076'dan kapattı.
Gelecek hafta oturma içinde, pazartesi TÜFE bazlı gerçek likit finans döviz kuru, salı hazne akça dengesi, ve cuma namazı TCMB piyasa katılımcıları anketi ile aylakçılık verileri izlem edilecek.