Politika

Kolaylı: 'İnternet kanunu acilen çıkarılmalı'

TBMM Dijital Mecralar Komisyonunda konusan TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, sorunları ve beklentileri dile getirdi.

Kolaylı: 'İnternet kanunu acilen çıkarılmalı'
13-01-2022 17:29
Dijital Mecralar Komisyonu'nun bugün TBMM'de meydana getirilen toplantısına eklenen TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, "Dijital mecralar, mesail ve beklentiler" mevzulu birlikte mülakat yaptı. Komisyon başkanlığını Hatay Milletvekili Doç. Dr. Hüseyin Yayman'ın icra ettiği toplantıya çeşit partilerden 17 saylav katıldı. Türkiye genelinde çalışkanlık yayınlayan 9 gazeteciler federasyonu, 86 gazeteciler derneği ve matbuat cümle kuruluşu hesabına mütekellim TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, konuşmasında şu görüşlere arazi verdi:

"Teknolojide yaşanmış bulunan aceleci ilerlemenin paralelinde, halis muhlis dünyanın değişmiş yer aldığı ve dönüştüğü birlikte proses yaşıyoruz. İnanılmaz birlikte çabucak gerçekleşen bu proses ekonomik, siyasetçi ve teknolojik gelişimleri yanı esna getiriyor.
Bu gelişmelerden yakından etkilenen iletişim araçları sahası de, ilkin sonuç çeyrek asırda ehemmiyetli birlikte değiş ve inkılap sürecine girmiş, fakat devir süresince değişimlere koşut şekilde yaşanmış bulunan hastalıkların çözümlenmesi birlikte yana, ötekisi üzerinde eklenmesiyle bugünlerde adeta kaderine bırakma edilmiştir.
Sektörümüzde yaşanmış bulunan mesail ehemmiyet sırasına alınamayacak derece büyük, kompleks ve birbirini etkileyen niteliktedir.

Medya Sektörü, kazançlı hastalıkların yanı esna kanuni aranjman eksiklikleri, matbuat özgürlüğü, yetişkin öge sıkıntısı, uygulayım altyapı, istihdam ve ahlakiyat bilimi değerlerin bilincinde yoksa yahut bile bile ötelenmesi neredeyse sorunlarla erinç karşıyadır.

Bu görüşmede iletişim araçları sektöründe yaşadığımız halis muhlis sorunlara ve detaylarına ilişmek yerine, bu sorunlardan sayısal mecralara bağlı olanları sizler düşüncesince icmal etmek istiyorum.

Bu kapsamda geçmiş şekilde genel ağ yasasının eksikliğini dikkatlerinize sunuyorum.

Teknolojinin çabucak gelişimi ve genel ağ ağının doğrudan hoppadak rastgele birlikte noktaya kavuşması ile birlikte, genel ağ haberciliği hem halis muhlis dünyada, bununla beraber vatanımızda iri birlikte aksiyon gösterdi.

Sektörde istihdam veren sütun ve televizyonlarla eşdeğer habercilik karşıcı kurumsal genel ağ malumat sitelerinin yanında, genel ağ deyimiyle “kopyala yapıştır” kolaycılığından öteye gitmeyen malumat siteleri de maatteessüf arazi almaktadır.

Yasal boşluktan meydana gelen sorunlar, rastgele birlikte güzeşte gündüz hâlâ da artmaktadır. İnternet medyasının yayıncılık, dair acil düzenlemeye gereksinimi vardır.

Bu kurumlarda habercilik karşıcı meslektaşlarımız da yapılacak düzenlemeyle gazeteci sayılmalıdır.

İstihdam sağlayan, asıl açıdan habercilik karşıcı ve kurumsallaşan genel ağ malumat siteleri, Basın duyuru Kurumu'na acemi ek eşme bulunarak desteklenmelidir.

Bu gerçekleştiği takdirde; Genel Kurul Üyesi olduğum düşüncesince yakından strateji ettiğim Basın duyuru Kurumu'nun uygulayım altyapısı, genel ağ sitelerine anons ve reklam sevkini şimdiden gerçekleştirebilecek donanıma sahiptir.

Basın duyuru Kurumu yoluyla gösterilen halis muhlis ilanlar, gayrimeskûn el altında Türkiye genelinde bine benzeyen yayılmış ve yerli gazetenin genel ağ sitesine bütünleşmiş edilmiş “dijital anons panosunda” yayımlanmaktadır. Türkiye'nin resmi anons portalı bulunan “ilan.gov.tr” ile bütünleşmiş etkin düzenek yardımıyla resmi ilanlar, gazetelerin basma nüshalarının yanı sıra, gazetelerin genel ağ sitelerinde de milyonlarca insana erişmektedir.

Bu sayısal bütünleşme yardımıyla resmi ilanlar hâlâ baş döndürücü görünür bir vaziyete gelmiştir. Bu sayede Resmi ilanın yayınlanmasından beklenilen amme menfaati de en yukarı seviyeye çıkmıştır.

Tıpkı gazetelerde yer aldığı neredeyse radyo ve televizyonlar ile genel ağ malumat siteleri düşüncesince de matbuat özgürlüğü kapsamında “Düzenleme, Destekleme ve Denetlemeyi” havi “3D” Kuralı bilgili kılınmalıdır. Sektörde yapılacak bulunan bu icraat kararı camianın gereksinim duyan yansız haberciliğin gerçekleşmesi sağlanırken, hususi yaşamın gizliliğinin ihlali, şantaj habercilik, yanıt ve düzelti haklarının korunması neredeyse karışık alanlara hal bulunacaktır.

Öte taraftan akan açığa negatif ulama veren ve arsıulusal sayısal platformlara ve sitelere akan ulusal kaynaklar da böylecene vergilendirilebilecek, arama dibine alınabilecektir. Bu mevzuda şümullü birlikte “İnternet Yasası” yahut “Sosyal Medya Yasası” hazırlıkları yapıldığı konusu gündemde bulunmasına karşın, matbuat cümle örgütleri ve matbuat kuruluşları gelişmelerden bilgisiz kalmaktadır. Yasa taslağı TBMM'ye getirilmeden ilkin muhit yasanın bilgileri dair bilgilendirilmeli, inanç ve önerileri behemehâl dikkate alınmalıdır.

Yıllardır muhtemel İnternet Yasası, sonuç çağda gündeme mevrut “sosyal medya” düzenlemesinin gölgesinde kalmamalı, genel ağ boyunca çalışkanlık yayınlayan matbuat kurumlarının ve bu kurumlarda fariza karşıcı meslektaşlarımızın sorunları devir geçirilmeden çözümlenmelidir. Bu kapsamda İnternet Gazeteciliği karşıcı muhabir, gösterici muhabiri, yapımcı ve yayımcı arkadaşlarımızın “Basın kartı” alması sağlanmalıdır.

Sosyal medyaya müteveccih kanun da baş döndürücü tetik hazırlanmalı, anlatım ve matbuat özgürlüğünü inhibitör değil, insan adalet ve özgürlüklerini korumak için çaba sarfeden özellikte maddeler içermelidir.

Yukarıda özetlemeye çalıştığım sayısal mecralardaki haberciliğe ve ahlakiyat bilimi anlayışına bağlı sorunlar, gerçekte mesleğimizin öteki mecralarını da kapsamaktadır. Bu sebeple Türk basını 2022 yılına girdiğimiz bu günlerde, gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen ‘Gazetecilik Meslek Yasası'na acilen gerekseme duymaktadır.

Bilindiği neredeyse bu yasanın geçmiş adımı 5311 Sayılı Basın Birliği Yasası'dır. Basın Birliği Yasası 28 Haziran 1938 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Türk basınına “meslek odası” düzenini bildirmek neredeyse çıkarılan Basın Birliği Yasası, ne efsus ki yalnızca 8 sene yürürlükte kalmıştır.

Gerek büro kongrelerinin eskiden yapılamaması, gerekse dayanıklı baş döndürücü alanda sütun sahiplerinin toplantılara katılıp, kurulan komisyonlarda fariza almaması zımnında kanun yalnızca Anadolu Ajansı'nda uygulanabilmiştir. Ardından ortaya çıkan siyasetçi çekişmeler zımnında “mesleği hesabına bildirmek düşüncesince Birliğe mecburi uzuv olmayı” müstelzim yasa, ne efsus ki 18 Haziran 1946'da yürürlükten kaldırılmıştır.

Günümüzde hakeza birlikte kanun olmayınca dileyen herkes, eğitimine ve bilim birikimine bakılmaksızın ilkin sayısal iletişim araçları kuruluşlarında “gazeteciyim” niteleyerek mesleğe başlayabilmektedir. Oysa gazetecilik/habercilik, hususi terbiye müstelzim birlikte meslektir. Buna rağmen mesleğe girişte gazetecilik dalında terbiye görmüş olma şartı bulunmamaktadır. Gazetecilik gerçekleştirmek talip birlikte kimse, terbiye seviyesi ne olursa olsun işe girebilmekte, meslekte ferah ferah yükselebilmektedir.

Basın kuruluşları, fazladan nazar boncuğu kaydı sıfır genel ağ malumat siteleri, yoldan güzeşte rastgele birini, eline birlikte gösterici makinesi - el telefonu vererek istihdam edebilmektedir. Bunun birlikte sebebi de ehven işgücü kullanımıdır.

Bu durum, matbuat mesleğini rastgele birlikte çeşit istismara bariz bir vaziyete getirmektedir. Daha da üzücüsü habercilik, ilkin sayısal medyada zılgıt ve şantaj uzlaştırıcı şekilde kullanılmaktadır. İşin acısı; bu cins müşterilerini matbuat mesleğinden uzaklaştıracak rastgele birlikte kanuni aranjman bulunmamaktadır.

‘Gazetecilik Meslek Yasası' olmamasının kararı olarak; ismi “gazeteci” bulunan güçlükle mesleğimizi çıkarları düşüncesince kullanmaktan apayrı niyeti sıfır insanların biçimsiz ilişkilerine delil olmaktayız.

Sektörde “adına gazeteci” diyen güçlükle gazetecilik değil, bulaşık çıkar ilişkilerinin odağı bulunan bu insanoğlu matbuat mesleğini kirletmekte, toplumda mesleğimizin güvenilirliğini düşürmektedir. Bu güya gazeteciler, siyasetçilerle, sanayici ve iş insanlarıyla, fazladan kanundışı kişilerle duygulandıran dışlı ilişkilere girmekte, arpa almakta, şahsi çıkarları yoluna matbuat mesleğinin onurunu ayaklar dibine almaktan çekinmemektedir.

Gazetecilik işinde bu ayrık hali ortadan dağıtmak için, gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen “‘Gazetecilik Meslek Yasası" teknolojik gelişmeler de menfez önüne alınıp, sayısal medyayı da kapsayacak halde baştan çıkarılmalıdır.

Böyle birlikte aranjman düşün özgürlüğünü baskıcı değil, kusursuz aksine malumat bildirme etme özgürlüğünü asıl açıdan yaşama geçirmeyi veren özellikte olmalıdır.

Siyasetçilerin, bürokratların, hukukçuların, akademisyenlerin ve matbuat cümle kuruluşu temsilcilerinin katılımıyla emek vermek grupları oluşturularak Gazetecilik Meslek Yasası ülkemize behemehâl kazandırılmalıdır.
Hem ülkemizde, bununla beraber hepsi dünyada sayısal mecraları da havi Medya Sektöründeki hastalıkların temelinde, kazançlı esbap arazi alıyor.

Ekonomik şekilde peşinde rastgele birlikte dayanak noktası yoksa ayakta kalamayan iletişim araçları kuruluşları, halis muhlis dünyada, maatteessüf siyasetçi ve kazançlı kuvvet odaklarının, kanun dışı yapılanmaların, değerleri sömürme fail çevrelerin ve buna benzeri gücü elinde bulundurmak talip çıkar gruplarının kontrolüne günah bükmek durumunda kalıyor.

Siyaset ve tecim ile yakından münasebetli birlikte cümle bulunan gazeteciliğin icrasında, yöntem ve ticaretin yayınları yönlendirmesine müsaade verilmemelidir.

Gelişmiş demokrasilerin eğer olmazsa olmazı konumunda arazi düzlük ve kuvvetler ayrılığı prensibiyle gerçekleşen dünya yönetimlerinin 4. gücü şekilde bildirme edilen medya, asıl açıdan işlevini hesabına getirebilmek düşüncesince kazançlı bağımsızlığını temin etmek zorundadır. Dijital mecralarda editörlük karşıcı iletişim araçları kuruluşları da bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Dijital Medyanın, politikacı nüfuz ve talih kurumları da derun edinmek neredeyse nazar boncuğu kuvvet odağının kontrolünde yoksa hayatını sürdürmesini sağlayacak düzenlemelerin yapılması, demokrasinin gelişme göstermesi ve yerleşmesi düşüncesince zorunluluktur.

Bu nedenle, sayısal medyanın kazançlı bağımsızlığını sağlayacak tensikat yapılmalı, hem iletişim araçları kuruluşları, bununla beraber bu kuruluşlarda etkin matbuat emekçileri kazançlı baskıdan kurtarılmalıdır.

Böyle birlikte düzenlemeyle kazançlı bağımsızlığını kazanacak bulunan iletişim araçları kuruluşları, rastgele birlikte insan yahut kuvvet odağının kontrolünde olmadan, özgürcesine editörlük yapacak, topluma ve ülkeye asıl açıdan iş değer bir vaziyete gelecektir.

Kısa ve derinlemesine vadeli hal tekliflerimiz:

Kısa ve derinlemesine vadede katılması ve mahsus birlikte hisse senedi planı çerçevesinde geçinme geçirilmesi müstelzim önlemler:

1) Medya sektöründe çalışkanlık yayınlayan gazete, televizyon, radyo ve kurumsal genel ağ malumat siteleri düşüncesince amme bankalarınca “kredi” sağlanmalıdır. Medya kuruluşlarına kasacı sicil niteliğine bakılmaksızın faizsiz cesaret verilmelidir.

2) Medya kurumlarının kümülatif SGK ile öteki vergilerinde iskonto yapılmalı, iskonto sonrası hesaplanacak namus borcu taksitlendirilmelidir.

3) Gazete, televizyon, radyo ve kurumsal genel ağ malumat sitelerinde fariza karşıcı matbuat çalışanlarına ve öteki matbuat kartı sahibi gazetecilere faizsiz cesaret verilmelidir.

4) Televizyon kuruluşlarından tahsil edilen peyk bedellerinde iskonto yapılarak TL'ye çevrilmeli, taksitlendirilmeli, RTÜK payları düşürülerek, birlikte müddet alınmamalıdır. Tüm RTÜK ödemeleri minimum birlikte sene ötelenmeli, bulunan borçların faizleri sıfırlanarak 72 taban vasıl mehil ile yapılandırılmalıdır. Zorunlu gösterilen amme spotları ücretlendirilmelidir.

5) Dijital iletişim araçları karışma hepsi yerli matbuat kuruluşları, belediyeler ve amme kurumları kabilinden anons ve reklamlarla desteklenmeli; THY, Vakıfbank, Ziraat Bankası ve amme ilanları yerli medyaya yönlendirilmeli, başkaca bakanlıklar ücretli Kamu Spotu ve mecburi neşriyat desteği vermelidir.

6) Gazete, radyo-televizyonlar yahut sayısal yatak ayırımı olmaksızın hepsi iletişim araçları dalının harcama malzemelerinde KDV sıfırlanmalıdır.

7) Gazete, radyo-televizyonlar yahut sayısal yatak ayırımı olmaksızın hepsi iletişim araçları sektörüne iskontolu erke desteği sağlanmalıdır.

8) Kalkınma Ajansları destekleri açısından kurumsal sayısal iletişim araçları kuruluşları çıplak maşer örgütü statüsünde değerlendirilmelidir. Böylece ajansların vereceği dayanak noktası dilimi artırılmalıdır.

9) Medya Sektörü'nün süresince bulunmuş yer aldığı hastalıkların kısa, itidalli ve derinlemesine vadede çözümüne çevrilmiş Acil tedbir Paketi açıklanmalıdır. Paket içeriğine bağlı bu sektörün ve üniversitelerin de süresince bulunmuş yer aldığı birlikte Şura toplanmalıdır.

10) Gazeteler, radyo-televizyonlar ile genel ağ sitelerinin matbuat özgürlükleri de menfez önüne alınarak düzenleme, destekleme, denetim esasına gereğince ele alındığı birlikte düzenek oluşturulmalı, duyuru Kurumu organizasyon edilmeli, Hazine, KOSGEB, İŞKR ve Kalkınma Ajansı Destekleri sağlanmalı bağış verilmelidir.

11) Dijital iletişim araçları kuruluşlarında çalışanların gazeteci sayılmasını sağlayacak düzenlemenin de süresince yer aldığı İnternet Yasası ve Basın Meslek Yasası devir geçirilmeden çıkarılmalıdır.

Son çeyrek asırda ekonomik, siyasetçi ve teknolojik gelişmelerden yakından etkilenen iletişim araçları sahası ehemmiyetli birlikte değiş ve inkılap sürecine girmiş, sayımsız sayısal iletişim araçları kurumu müesses ve dünya geneline yayılmış, fakat bu sürecin getirmiş yer aldığı kompleks ve birbirini etkileyen mesail çözümsüz kalmıştır.

Günümüzde sayısal platformları da havi Medya Sektörü, kazançlı hastalıkların yanı esna kanuni aranjman eksiklikleri, matbuat özgürlüğü, yetişkin öge sıkıntısı, uygulayım altyapı, istihdam ve ahlakiyat bilimi neredeyse sorunlarla erinç karşıyadır.

Bu mesail biricik birlikte insan yahut kurumun biricik başına hal üreteceği basitlikte olmayıp, toplumumuzu gerçekleştiren hepsi tarafların desteği ve çabasıyla ele alınacak kapsamdadır.

Önerimiz; siyasetçilerden, hukukçulardan, bürokratlardan, akademisyenlerden, iletişim araçları kuruluşlarından ve matbuat cümle örgütlerinden temsilcilerin birlikte araya gelmesi, kuma bellek oluşturulmasını amaçlayan toplantılarda sayısal platformlar da karışma iletişim araçları sektörüyle ait mevzuları halis muhlis detaylarıyla ele alması, hal önerileri üretilmesi ve bu önerilerin mukteza kanuni düzenlemelerle Türkiye'ye kazandırılmasıdır."

TGK Genel Başkan Yardımcısı Sefa Özdemir ile TGK Genel Koordinatörü Sinan Tunç'un da katılmış yer aldığı komite toplantısında, Anadolu Yayıncılar Birliği Başkanı Sinan Burhan da sayısal yatak ile ait mülakat yaptı.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?