Dünya

KKTC 2021'de önceki kat 'iki devletli çözüm' modelini mütalaa masasına getirdi

KKTC, Kıbrıs müzakerelerinde bu sene önceki kez, Türkiye'nin de desteği ile "egemen eşitliğe ait dü devletli çözüm" modelini mütalaa masasına getirerek Birleşmiş Milletler kayıtlarına geçirdi.

KKTC 2021'de önceki kat 'iki devletli çözüm' modelini mütalaa masasına getirdi
30-12-2021 11:45
Lefkoşa

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in ev sahipliğinde, 27-29 Nisan'da İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılan, güvenceci devletlerin de katılmış bulunduğu Kıbrıs mevzulu gayriresmi 5+BM konferansına, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın Kıbrıs'ta mihman hal düşüncesince sunmuş bulunduğu 6 maddelik teklif kaşe vurdu.

Kıbrıs Türk tarafı, 1968'de başlamış bulunan ve 1977'den buyana federasyon odaklı bitmeme fail Kıbrıs müzakerelerinin bundan böyle acemi birlikte zeminde yürütülmesi yönündeki iradesini Cenevre'deki gayriresmi Kıbrıs konferansında gösterdi.

Tatar, Guterres'in taraflara yollamış bulunduğu çağırma mektubunda toprak düzlük "yaratıcı fikirlerle gelme" çağrısını da menfez uğrunda bulundurarak Kıbrıs'ta mihman hal düşüncesince Guterres'e 6 maddeden oluşan birlikte teklif sundu.

Önerinin evvel maddesinde, Kıbrıslı Türkler ve Rumların denktaş arsıulusal statüsünün ve hâkim eşitliğinin garanti dibine alındığı birlikte kararın BM Güvenlik Konseyinde bildirme edilmesi düşüncesince Genel Sekreter'e üstünlük bildirme etme çağrısı toprak aldı.

Böyle birlikte kararın bulunan dü talih ortada iş donanmasına ait birlikte alışveriş kurulması düşüncesince acemi birlikte asliye oluşturacağı da öneride belirtilirken tarafların hâkim eşitliği ve denktaş arsıulusal statüsünün sağlanmasıyla BM himayesinde, "sonuç odaklı" ve "belli birlikte devir aralığına dayalı" müzakerelere başlanabileceği de belirtildi.

Türkiye ve KKTC, on senelerdir etüt edilen ve akıbet alınamayan federasyon modeli yerine, Ada'nın ve dönemin gerçeklerine uygun, bulunan dü devletin devamını ve resmi statüye ulaşmasını sağlayacak önerisini Cenevre'de masaya getirmiş oldu.

Buna yanıt Rum kesimi ise 2017'de kısır artan Crans Montana'daki konferansın kalmış bulunduğu yerden bitmeme etmesi anlamında birlikte öneriyle masaya geldi. Crans Montana'da 2017'de kurulan etüt masanın Rum kesimi çeşidinden devrilmesi de menfez önüne alındığında, Rum kesiminin Cenevre'ye tedariksiz geldiği ve bulunan statükonun devamından yana bulunduğu açıkça halde görüldü.

BM Genel Sekreteri, güruh ondan sonra müzakerelerin baştan başlaması alegori etraf ortada ehliyetli kuma döşeme bulamadığını ve 2-3 maaş süreci içinde ayrımsız formatta birlikte güruh düşüncesince temaslarını sürdüreceklerini söylese de BM'nin hâlâ resmi birlikte girişimi olmadı.

Guterres, haziranda Brüksel'de Cumhurbaşkanı Tatar ve Rum şef Nikos Anastasiadis ile değişik arpa suyu araya gelirken eylülde New York'ta Tatar, Guterres ve Anastasiadis ortada gayriresmi birlikte etüt gerçekleşti. Tatar, bu görüşmelerde de Türkiye'nin de desteklediği, Ada'da dü devletli hal modelinin bozukluk olması icap ettiğini muhataplarına anlattı.

Rum yönetimi Doğu Akdeniz'de gerginliği tırmandırdı

Kıbrıs Rum kesimi, 2021'de de Türk tarafının teşrikimesai çağrılarını menfez gerisi ederek Yunanistan ve AB'nin desteğiyle, Doğu Akdeniz'de birlikte tane cepheli adımlarını sürdürdü.

Rum kesiminin, Kovid-19 salgını hasebiyle Nisan 2020'de ertelenen Doğu Akdeniz'de anons etmiş bulunduğu neymiş sınırlanmış konuşu bölgedeki (MEB) tetebbu programlarının baştan başlayacağını duyurması, alanda acemi birlikte huzursuzluğa minval açtı.

Rum çeşidinden Nautical Geo araştırı gemisinin faaliyetlerine müteveccih 29 Eylül 2021'de NAVTEX (Denizcilere Duyuru) yayımlanması ve Malta bayraklı, İtalyan sahipli Nautical Geo'nun 3 Ekim 2021'de çalışmalarına başlaması tansiyonu artırdı.

Türk ana kara sahanlığına müsaadesiz duhul teşebbüsünde bulunan Nautical Geo araştırı gemisi, Deniz Kuvvetleri Komutanlığına müteallik unsurlarca Türk ana kara sahanlığının dışına çıkarıldı.

Rum kesimi, Exxon Mobil-Qatar Petroleum konsorsiyumu çeşidinden neymiş Rum sınırlanmış konuşu bölgesi (MEB) içinde bulunan 10. parseldeki "Glafkos" yatağında birlikte teslim sondajı yapılması amacıyla 19 Kasım 2021-22 Ocak 2022 tarihlerini havi birlikte NAVTEX anons etti.

KKTC Dışişleri Bakanlığı, 3 Aralık'ta Rumların ExxonMobil-Katar Petrolleri ortaklığından oluşan konsorsiyuma neymiş 5. parselde tabii yel yağı lambası lambası kontrol izni vermesine tepkime göstererek "Kıbrıs Türk halkının hakları yanında, Türkiye’nin ana kara sahanlığını da ihlal fail bu adım karşısında müstelzim hazırlık alınacaktır." ifadesini kullandı.

Türkiye, 14 Aralık'ta acemi birlikte NAVTEX anons ederek Oruç Reis sismik araştırı gemisi düşüncesince bulunan olan NAVTEX'i 31 Ocak 2022'ye denli uzattı.

Rum kesiminden mevrut "Doğu Akdeniz'de birlikte tane yandaş adımlarını sürdüreceklerine" müteveccih adımlara ve açıklamalara karşı Türkiye ve KKTC makamlarının, teşrikimesai önerileri ile bölgedeki doğruluk ve menfaatlerini dayanaklık etmek edinmek düşüncesince lüzumlu tedbirleri almaya bitmeme edeceklerine müteallik izahat yaptı.

Rum kesiminde camilere saldırılar 2021'de de sürdü

Kıbrıs Rum kesiminde motamot eskiden senelerde bulunduğu kabil camilere müteveccih provokatif saldırlar bu sene da bitmeme etti.

25 Mart'ta Limasol kentindeki birlikte camiye atak düzenlenirken duvarlarına Yunanistan bayrağı çizildi ve "Bütün Türkler ölün" yazıldı. 5 Aralık'ta ise Larnaka Büyük Camisi'ne atak ve kundaklama girişiminde bulunuldu.

Türkiye ve KKTC, Rum kesiminde dini mekanlara meydana getirilen bu saldırılara kaba tepkime göstererek faillerinin bulunması dair Rum yönetimine çağrıda bulundu.

Maraş açılımı bitmeme etti

KKTC sınırları içinde toprak düzlük ve 46 senenin peşi esna aşamalı sağ açıklık süreci Ekim 2020'de başlamış bulunan Maraş'ın sağ açıklık süreci 2021'de bitmeme etti.

Maraş açılımının ikinci etabı kapsamında, 12 Temmuz'da Bakanlar Kurulu kararıyla birlikte semt elan askeriden taharri memuru polis statüye dönüştürüldü. Böylelikle, Maraş'ın yüzdelik 3,5'lik kısmı açılmış oldu.

Bölgede, mekân düzenlemelerinin birlikte ziyaretçilerin dörtköşe dakika geçirmeleri alegori icraat sürdü. Maraş, müstevli koşullarına karşı kestirmece 300 bin domestik ve ecnebi gezmen çeşidinden görüşme edildi. Açılım süreciyle çehresi mütebeddil Maraş'ta bundan böyle toplumsal etkinlikler de düzenleniyor.

Türkiye ve KKTC makamlarının çağrısında kapsamında, Maraş'ta taşınmazı bulunan servet sahiplerinin Taşın Mal Komisyonuna başvuruları sürdü ve Kasım 2021'e denli 410 Rum müracaat yaptı.

Maraş dalında toprak düzlük ve 20 Temmuz'da 47 senenin peşi esna baştan ibadete oluşturulan Bilal Ağa Mescidi'nde evvel cuma 23 Temmuz'da kılındı.

Gelecekte emektar sakinlerinin de bölgedeki mülklerine dönmesiyle Maraş'ın tamamının Türk yönetiminde açılması ve insanlığa baştan kazandırılması hedefleniyor.

Tamamı KKTC çekilen "Bir Zamanlar Kıbrıs" dizisi, 1 Nisan'da TRT 1'de evvel bölümüyle peyrev karşısına çıktı.

Kıbrıs Türk halkının mevcudiyet ve hürriyet mücadelesini ekranlara haiz dizinin galası, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın katılımıyla KKTC'de yapıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan KKTC ziyareti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Tatar'ın davetine icabetle 19-20 Temmuz'da KKTC’ye resmi görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan, Kıbrıs Barış Harekatı'nın 47. yılı zımnında planlı 20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı Töreni'ne katılarak söz yaptı.

Ziyaret kapsamında, KKTC Cumhuriyet Meclisi hususi Oturumu'na katılarak milletvekillerine seslenme fail Erdoğan, burada KKTC'ye yapılacak acemi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ve acemi yasama kurulu binasının müjdesi verdi.

Erdoğan'ın katılımıyla KKTC'de dolgun asliye atma ve açım töreni de düzenlendi.

Türkiye'den KKTC'nin Kovid-19 ile mücadelesine destek

Türkiye, 2021'de de KKTC'yi Kovid-19 ile mücadelesinde bekâr bırakmayarak icap tıbbi materyal gerekse de telkih dair destekledi.

Bu süreçte, belli başlı aralıklarla Türkiye'den KKTC'ye 340 bin Sinovac ve 60 bin 840 Pfizer/BioNTech edinmek neredeyse 400 bin 840 düze Kovid-19 aşısı gönderildi.

Ayrıca KKTC Orman Dairesi ve Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığına müteallik ekipler, 4 Ağustos'ta Türkiye'de bitmeme fail orman yangınıyla mücadeleye dayanaklık etmek özgülemek amacıyla Alanya'ya gitti.

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, gönderi töreninde meydana getirdiği açıklamada, Türk milletinin ayrılamaz ve ayrılmaz birlikte parçası bulunan KKTC halkının evvel defa yardıma gerekseme mahsus Anadolu topraklarına zat çocuklarını yolladığını söyledi.

Erken intihap sonucu alındı

KKTC'de emektar Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı ve Başbakan Ersin Saner, 13 Ekim'de Demokrat Parti (DP) ve Yeniden Doğuş Partisi (YDP) ile kurmuş oldukları partner yönetim hükûmeti hükümetinin istifasını Cumhurbaşkanı Tatar’a sundu.

Daha sonradan 30 Ekim'de meydana getirilen UBP'nin 22. Olağan Kurultayı'nda acemi Genel Başkan seçilen Faiz Sucuoğlu, 1 Kasım'da hükümeti kurmakla görevlendirildi.

5 Kasım'da UBP ve DP partner yönetim hükûmeti hükümeti, UBP Genel Başkanı Sucuoğlu başkanlığında kuruldu.

KKTC Cumhuriyet Meclisinde özümleme edilen hepsi politik partiler, 23 Ocak 2022'de er seçime gidilmesi dair mutabakata vardı.

Rum kesiminde rasist tümen ELAM oylarını artırdı

Kıbrıs Rum kesiminde 30 Mayıs'ta planlı yasama kurulu seçimlerinde baş döndürücü sağcı, rasist şekilde aşina ve Türkiye, KKTC ve ecnebi karşıtlığıyla öne çıkan Ulusal Halk Cephesi (ELAM) oylarını 3,71'den 6,78'e çıkardı.

Türkiye ve KKTC makamları, ELAM'ın oylarını artırmasını "endişe verici" şekilde yorumladı.

Öte yandan, Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus, 2-4 Aralık tarihlerinde Kıbrıs Rum kesimini görüşme etti.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Kıbrıs hususi Temsilcisi ve Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) Şefi şekilde Elizabeth Spehar'ın alegori tayin edilen Colin Stewart 6 Aralık'ta Ada'ya geldi.

14 Aralık'ta Stewart çeşidinden "Yıl Sonu Resepsiyonu"verilirken toplumsal muhtevalı bu organizasyona Tatar ile Anastasiadis de katıldı. Liderler, eylülden sonradan evvel defa beniz yüze görüşmüş oldu.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?