Karbonmonoksit zehirlenmeleri üzerine haberdar eden uzamanlar, şita aylarında soba ve katıksız tabii yel yağı lambası zehirlenmelerinin önüne bacaların temizlemesi ile geçilebileceğini, kapanmış bacalarda kötü çıkışının sağlanamaması dolayısıyla karbonmonoksit zehirlenmelerinin yaşandığını belirtti.
“Temizlenmeyen, tamirat edilmeyen rastgele ocaklık felakete çağrılık çıkartıyor”
Alınan bilgiye layıkıyla giderek temizlenmeyen rastgele ocaklık arasında kasıntı ve is bırakır ve ocaklık kasıntı biriktirdiği düşüncesince giderek işlevini hesabına getiremez bir duruma gelir. Bu da ağılı gazların dışarıya atılımını engeller. Alçak rüzgârlar kararında da bu ağılı gazlar mevcut ortama sızdırılmış yapar ve afiyet açısından iyice muhatara bildirme eder. Bu üzere olumsuzluklara etmen kesmek için, bacaların tamiratını ve temizliğini mevkut aralıklarla aksattırmadan yapılması gerekiyor.
Karbonmonoksit zehirlenmesinde evvel belirtiler giriş ağrısı, rahatsızlık hissi, göden bulantısı üzere semptomların bulunduğunu kaydeden uzmanlar, muhtemel zehirlenme yerinde ne yapılması icap ettiğini anlatarak “Ciddi zehirlenmelerde giriş dönmesi, kusma, şuur kaybı ve ahiret yolculuğu görülüyor. Eğer karbonmonoksit zehirlenmesi geçirildiği düşünülüyorsa; elden camlar açılmalı ve düzlem havalandırılmalı, zehirlenen şahıslar çabucak ortamdan uzaklaştırılarak açıkça havaya çıkarılmalı ve 112 Acil Çağrı Merkezi aranmalı” dedi.
Uzmanlar şita öncesinde vatandaşlara şu uyarılarda bulundu;
1- Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu arama edilmeli, müsaade vesikası sıfır satıcılardan kömür alınmamalı,
2- Aşırı doldurulan sobanın kötü yolu daralacağı, soba zarfında kesintili ısı dağılımı dolayısıyla de ocaklık çekişi zayıflayacağı düşüncesince soba yakılırken çok doldurulmamasına ilgi edilmeli,
3- Sobanın acele yanması düşüncesince süt vb. yanıcı nakit maddelere başvurulmamalı,
4- Sönmekte bulunan sobaya katiyen tutuşması kuvvet yakıtlar konulmamalı, mahrukat adım adım arttırma edilmeli, yatmadan ilkin sobaya banko mahrukat konulmamalı,
5- İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın yukarıdan yanması sağlanmalı,
6- Özellikle aşağılık basınçlı lodoslu havalarda ahiret yolculuğu vakalarında artım görüldüğü düşüncesince şayet bacalar standartlara makul değilse aşağılık basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması mecburi ise tün yatarken behemehâl kusursuz adına söndürülmeli,
7- Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde iklim ve ocaklık gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
8- 2 sayaç arayla sobanın bulunmuş olduğu odanın camları açılmalı ve havalandırılmalıdır,
9- Sobaya DOĞRU yerlerde uyunmamalı, mümkünse muhtemelen devir aralıklarıyla kalkılıp soba arama edilmelidir,
10- Bacalar standartlara makul ve yalıtımlı olmalı, derneşik adına temizletilmeli,
11- Dumanın arka tepmesini mâni olmak düşüncesince bacaların en yukarı noktasının çatının en yukarı noktasından 1 mt. hâlâ yüksekte olması sağlanmalı ve ocaklık şapkası behemehâl takılmalıdır.”
Senanur Erdoğan