Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Hazine ve Maliye Bakanlığının, Hazine Müsteşarlığının kaldırılmasından ahir önce bütçesi 2019 senesinde 547 bilyon liralık kendisine belirlenmişti. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda erte görüşülecek "2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi"nde, Bakanlığın bütçesi 774 bilyon 973 milyon 121 bin liraya çıktı. Böylelikle bahis konusu çağda Bakanlığın bütçesi yüzdelik 42 kalık oldu.
2022 yılı bütçesinin kısaca 467 bilyon lirası akan transferler, 240 bilyon lirası repo giderleri, 50 bilyon lirası namus borcu ita giderleri, 10,7 bilyon lirası kapital transferleri, 3,2 bilyon lirası servet ve misyon alıntı giderleri, 3 bilyon lirası personel giderleri, 438,6 milyon lirası içtimai düzenlilik büyüklük primi giderleri, 355 milyon lirası da kapital transferleri düşüncesince kullanılacak.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı verilerine göre, 2021 yılı maliye politikası toy sima koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkilerinin sürmesi zımnında sakınımlı ortak şekilde kurgulanırken bunun da umumi büyüklük dengelerine yansıması sağlık ve sarf kalemlerinde azalma halinde oldu.
2021 senesinde umumi büyüklük gelirlerinin ortak eski yıla mucibince GSYH'ye nispetle 1,8 nokta azalarak yüzdelik 30,7 olabileceği öngörülüyor. Genel büyüklük gelirlerindeki bu daralmanın 0,6 puanlık kısmının ihsan gelirlerinden, artan kısmının ise etmen gelirleri ve içtimai fonlardan oluşması bekleniyor. Ayrıca, 2021 senesinde pahalılık artışını sınırlama ve arzu koşullarının iyileştirilmesi amacına müteveccih kendisine ihsan uyarlamaları yapıldı. Bu sebeple vazgeçilen sağlık büyüklüğünün GSYH’ye nicelik kendisine yüzdelik 1,5’in üstünde bulunduğu hesaplandı.
Öte yandan, GSYH'ye nispetle umumi büyüklük harcamalarının 2021 senesinde ortak eski yıla nazaran 2,1 nokta azalacağı ve yüzdelik 34,3 olabileceği kestirim ediliyor. Bu çağda akan masarif ile akan transferlerin 1,2'şer nokta azalacağı, kapital transferlerinin ise 0,3 nokta artarak çoğalması öngörülüyor. Bu kapsamda, GSYH'ye nispetle 2020 senesinde yüzdelik 3,9 bulunan umumi büyüklük açığının 2021 senesinde yüzdelik 3,6'ya gerilemesi bekleniyor.
2022 senesinde umumi büyüklük gelirlerinin GSYH’ye oranının ortak eski yıla mucibince 0,8 nokta azalarak yüzdelik 29,8 olabileceği hesaplanıyor. 2022 senesinde ihsan artışının 0,1 nokta olabileceği bununla birlikte, ihsan dışı alışılagelen gelirlerde 0,1 nokta ve etmen gelirlerinde 0,8 nokta azalma olabileceği kestirim ediliyor.
Genel büyüklük harcamalarının 2022 senesinde bu yıla nazaran GSYH'ye nispetle 1 nokta azalarak yüzdelik 33,3 olması, bu zamanda envestisman harcamalarının 0,1 puan, akan harcamaların 0,7 nokta ve nakil harcamalarının 0,1 nokta azalması bekleniyor.
Bu gelişmeler doğrultusunda, GSYH'ye nispetle umumi büyüklük açığının 2022 senesinde 0,1 puanlık düşüşle yüzdelik 3,5’e gerilemesi öngörülüyor. Genel büyüklük repo dışı açığının 0,5 puanlık iyileşmeyle yüzdelik 0,3'e gerileyeceği, izlence tanımlı umumi büyüklük açığının ise yüzdelik 1,2 olabileceği kestirim ediliyor.
Kamu masraflarında "tasarruf" öncelenecek
Hazine ve Maliye Bakanlığınca, doğacak sene finansal disipline kararlılıkla bitmeme edilerek kaynakların dişi kullanılması sağlanacak ve belirlenen bölgelerde tasarrufu sağlayacak strüktürel tebeddülat yaşama geçirilecek.
Kamu kesimi istikraz gereği ve amme namus borcu stokunun GSYH’ye payı düşürülecek ve maliye politikasının sürdürülebilirliği güçlendirilecek.
Harcama gözden geçirmelerine bitmeme edilecek, sarf programlarının etkinliği artırılacak ve masraflar arama altında tutulacak. Kamu hizmetleri, bütçe olanakları zarfında kalınarak ayrılan kaynakların üstünde sarf yapılmasına sefer açılmadan maksimum artırım anlayışı zarfında hesabına getirilecek.
Kamu sağlık politikaları amme masrafları düşüncesince gerekseme mahsus finansmanın sağlanması, iktisadi kalkınma ve içtimai adaletin desteklenmesi, ekonominin arsıulusal kurda rakiplik gücünün artırılması, iş ve envestisman ortamının iyileştirilmesi, diyar içi tasarruflara yardım sağlanması ve eder istikrarının kalımlı kendisine bünye edilmesi hedefleri doğrultusunda yürütülecek.
Kamu finansal yönetiminde sürdürülebilir ve dimdik sağlık kaynaklarının artırılması düşüncesince vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve saydamlık prensipleri temelinde verginin tabana yayılması ve fahri uyumun artırılmasına müteveccih icraat sürdürülecek.
Vergisel teşvikler ile ayrıklık ve muafiyetleri aktiflik ilkesi gözetilerek gözden geçirilecek.
Vergi mevzuatının gündeş ihtiyaçları karşılayan, anlaşılır, havadan uygulanabilir ve dümdüz ortak yapıya kavuşturulması gayesi çerçevesinde asliye ihsan kanunlarının gözden geçirilmesi çalışmalarına bitmeme edilecek.
Dijital ekonominin dimdik ve birlik kavranması ile vergilendirilmesine müteveccih icraat yapılacak.
Salgının etkilerinin ortadan kalkmasıyla ihsan tahsilatı artışı bekleniyor
Gelecek sene Kovid-19 salgınının menfi etkilerinin elan bariz şekilde ortadan kalkması beklenirken bu gelişmelerin, ihsan tahsilatını müspet etkileyeceği kestirim ediliyor.
2022 yılına müteveccih maliye politikası maksat ve hedefleri kapsamında, sağlık ve şirketler vergisinden oluşan sağlık vergileri tahsilatı toplamının GSYH'ye nispetle 2021 yılı cereyan etmek tahminine mucibince 0,2 nokta artarak çoğalması ve yüzdelik 5,5 olması öngörülüyor. Bu gelişmede, 2021 senesinde yüzdelik 25 kendisine geçerli şirketler vergisi oranının 2022 senesinde yüzdelik 23’e düşecek bulunmasına karşın ihsan indirimlerine ilişkin oluşan baz tesiri ile ücret, repo ve başka sağlık vergisi kaynaklarında muhtemel gelişmelerin sansasyonel olabileceği kestirim ediliyor.
Kovid-19 salgınıyla uğraş kapsamında KDV oranlarında meydana getirilen birtakım iare indirimlerin sonlandırılması ile müstevli sonrası normalleşme sürecinde iç talepte ve makroekonomik göstergelerde muhtemel müspet gelişmelerin KDV tahsilatını çoğaltması öngörülüyor.
ÖTV tahsilatının GSYH'ye oranının, ortak eski sene cereyan etmek tahmininin 0,2 nokta altında patron yüzdelik 2,8 kendisine gerçekleşeceği kestirim ediliyor. Söz konusu azalışta 2022 senesinde da uygulanmaya bitmeme edileceği öngörülen birtakım fuel oil ürünlerine müteveccih eşel hareketli sistemi kaynaklı sağlık kaybının asliye belirleyici olması bekleniyor.
2022 senesinde merkezi idare bütçesi ihsan dışı gelirlerinin, GSYH'ye nicelik olarak, 2021 yılı cereyan etmek tahmini bulunan yüzdelik 3,3’ten yüzdelik 2,7 seviyesine gerileyeceği kestirim ediliyor.