İstanbul
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Doç. Dr. Abdulkadir Özgür, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, işitme kaybının belirtilerinin gözyaşı gruplarına mucibince ayrımlılık gösterdiğini belirtti.
Türkiye'de acemi doğan işitme tarama programı bulunduğunu hatırlatan Özgür, şu biçimde bitmeme etti:
"Amaç, evlatların 3-6 ayak tabanı denli işitme kaybı tanılarının konulması ve bunun rehabilitasyonunun sağlanması. Çocuğun annesi, babası da ayırt edebiliyor. İşitme kaybı çocuklarda başta meslek çağında bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor.
Yetişkinlerde en şişman sorun, bireyin işitme kaybının bulunduğunu kabullenmemesi. Hastaların bir fazla aşırı bizlere evladı yahut eşiyle geliyor. Yakınlarında gözlemledikleri vaziyeti 'Duymuyor', 'Televizyonun sesini şimdi baş döndürücü açıyor', 'Artık eskisi denli dostlarıyla ayrımsız ortama dönüşmek istemiyor.' niteleyerek açıklıyorlar. İşitme kaybı çocuklarda başta meslek çağında bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor. Yetişkinlerde ve gelecek yaşta işitme kaybı toplumsal çevreden uzaklaşma, bunalım ayrıca buna ilişkin demans kabil şimdi gelecek nörolojik hastalıklara ayrım sefer açabiliyor."
Özgür, işitme kaybının derecesine ve tipine mucibince türlü iyileştirme şekilleri bulunduğuna ayraç ederek, "Maalesef vatanımızda işitme cihazı kullanmak müşterek eksi kabil görülüyor. Kişi görmemeye başlayınca gözene takıyor, yaşantı standardını artırıyor fakat işitme aletinden ırak durmaya çalışıyor. İşitme aletine kaybolma başladığı andan itibaren ne denli er başlayabilirsek, işitme siniri ve beynimizdeki işitme merkezi o denli elleme uyarılıyor." niteleyerek konuştu.
"İşitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor"
İşitme kaybı teşhisi konulduğunda hastanın cihazı kullanmaya başlamasının uyumu kolaylaştırdığını özetleyen Özgür, şunları söyledi:
"'Nasıl olsa ego bunu gitgide kullanırım' deyip 5 sene sonraları kullanmaya başladığı devir bundan sonraları işitme siniri ve beyindeki işitme merkezi eskisi denli işlevsel bulunmadığı düşüncesince duyduğu sesi anlamlandıramamaya başlıyor. Bunun kararında da marazlı cihazı kullanmamaya başlıyor. Kanserde ne er kişileştirme avlu kurtarıyorsa, işitme kaybında da öyle. Ne denli er kişileştirme edebilir ve ona makul işitme rehabilitasyonu sağlayabilirsek, o denli elleme akıbet alıyoruz. Bu şahısların toplumsal ortamı düzeliyor, insanlarla bulunan ilişkileri gelişiyor ve alışılagelen yaşamına bitmeme edebiliyor. Cihazı kullanmadığı yahut işitme kaybını kabullenmediği devir kişi, toplumdan uzaklaşıyor, yalnızlaşıyor, toplumsal ilişkileri zayıflıyor ve yaşlılığa ilişkin tanıdık nörolojik emraz şimdi er ortaya çıkmaya başlıyor."
Doç. Dr. Özgür, "Türkiye'de 60-70 yaştan sonraları az şimdi yüzdelik 60 oranında işitme kaybı mevcut ve bunların çokları işitme cihazı değerlendirmek zorunda. Şu anda toplumda işitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor. Cihaz kullanıcıların haricinde kalanların yüzdelik 50'ye yakınında cihazı mevcut güçlükle derneşik müşterek biçimde kullanmıyor yahut değerlendirmek istemiyor. En şişman handikaplardan birisi 'Ben bu cihazı kullanırsam işitme kaybım artar mı? Kulağım tembelliğe alışır mı?' korkusu. Böyle müşterek bilinçlilik yok. Cihaz ne denli er kullanmaya adım atar ve ne denli baş döndürücü kullanırsak işitme sinirimiz ve beynimizdeki işitme merkezi o denli dosdoğru duracak ve işitme aletinden şimdi levent boylu müddet yarar görebileceğiz." dedi.
- "Çocuklar işitme aletine baş döndürücü dobra alışıyor"
Başlangıçta fiziki zorlukları bulunmasına karşın 1-1,5 ay derneşik kullanımın arkası sıra hastaların çoğunun cihazdan vazgeçemediğini tamlayan Özgür, şunları kaydetti:
"Çocuklar işitme aletine baş döndürücü dobra alışıyor. Sabah kalkınca elden işitme cihazını takıyor, sesi şimdi elleme duyduğu ve yaşama şimdi elleme bağlandığı için. Yetişkinlerde bu mevzuda az buçuk sıkıntı yaşıyoruz. İşitme 40-50 yaşından sonraları tedricen azalıyor, bu tabii müşterek süreç. İşitme kaybı ayırt ettiğimiz anda, kalabalıkta şahısların konuşmalarını anlayamadığımız anda behemehâl hekim kontrolüne gitmemiz ve hekim makul görüyorsa işitme testi yaptırmamız gerekiyor. İşitme kaybı bulunan hastaların behemehâl işitme cihazı kullanmak gerekiyor zira işitme kaybının er rehabilite edilmesi işitme sistemini dosdoğru kullanabilmemiz açısından baş döndürücü önemli. Sağlıklı biçimde ne denli levent boylu müddet işitme cihazı kullanılırsa bu konuşmaya da duymaya da müspet açıdan yansıyor."
- "27 dilde tercüme işleyen cihaz bile var"
İstanbul İşitme Cihazları Satıcıları Derneği (İŞİTMER) Başkanı E. Arslan Arslan, işitme engelinin öbür engellere mucibince şimdi kurnaz bulunduğunu belirterek, ABD'de meydana getirilen müşterek çalışmaya mucibince işitme engeli canlı müşterek bireyin bunu ayırt ettikten 7,5 sene sonraları doktora gittiğini, Türkiye'de ise sürenin 10 sene bulunduğunun kestirim edildiğini aktardı.
Televizyonun sesini artırmanın işitme kaybında ehemmiyetli müşterek belirtke olduğuna dikkati çekici Arslan, "Erken tanı, er kabullenme ve er cihazlanma baş döndürücü önemli. Kişiler 10 sene sonraları ulaştığında en şişman dava şu; güzeşte 10 yılda işitme merkezinde kimi yerler silmiş olduğu düşüncesince cihazı taktığımızda silinmiş olduğu o alanı insanların müşterek bölümü uğultu, kavga namına duyduğu düşüncesince cihazı iliştirmek istemiyor." dedi.
Arslan, işitme kaybı canlı insanların cihaz kullanımında duraksama ettiğini dile getirerek, "İşitme cihazlarının boyutu 1-2,5 santim bulunmasına karşın şahıslar bunun görünmesi dolayısıyla iliştirmek istemiyorlar. 80-90 yaşındaki müşterek insanoğlu ayrım 'Gözükmeyen cihaz mevcut mı?' niteleyerek soruyor." niteleyerek konuştu.
İşitme cihaz teknolojisindeki ilerlemeye yer veren Arslan, laflarını şu biçimde tamamladı:
"100 sene evvela türlü materyallerden, efsanevi boynuzunu eğilimli ve karşısındaki kişiyle konuşurken kulağında tutarık 15 desibel sesi çoğaltan işitme cihazları kullanılıyordu. Daha sonraları analog cihazlar yapılmaya başlandı. 1992'de önceki sayısal programlı işitme cihazı üretildi. İşitme aletinin programlı ve sayısal olmasının önemi, kulağın vazifesini yazılımla halletmesi. Bu cihazlar gelişigüzel devir gelişiyor. 2013'te acemi müşterek uygulayım bilimi bulundu. Bu uygulayım bilimi sebebiyle televizyonla bağlantı, telefonla bağlanak ve multimikrofon dediğimiz güruh içinde ve 30 metreye denli nağme para aktarımı kabil ek aksesuarlarla şahıslar anlamalarını kolaylaştırıyor. 27 dilde tercüme işleyen cihaz bile var."