Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" namına isimlendirilen Arin Gölü, sonuç yıllarda can alıcı bulunan kuraklık zımnında küçülmeye başladı.
Önceki yıllara nazaran bereket miktarındaki azalmanın birlikte sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe hastalık oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan birisi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşılayıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden menfi etkileniyor.
Türkiye'nin 3. efdal dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde arazi düzlük gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden ötürü kenar bölgelerinde kestirmece 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla değme sene baş döndürücü sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında arazi alan, 6 m. derinliğe cemaat birlikte göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak sahalarından birisi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da ensesi kalın bulunduğunu tamlayan Alkan, şöyleki konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül bununla birlikte muhaceret fail kuşların konaklama alanı. Buradaki kimi kuşların nesli tükenme tehlikesiyle gönül rahatlığı karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu denli baş döndürücü muhtelif kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli birlikte sulak düzlük fakat kuruluşa ve namevcut olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden ötürü gölün suyu ince azalmış. Bunun asliye nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve bereket yetersizliğidir."
"Yağışların ayrıcalığı de değişti"
Son senelerde ortaya çıkan global ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda bereket yetersizliğine sefer açtığını aktaran Alkan, hararet artışı ve buharlaşmanın bunu henüz gelecek boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de global istinas ve kuraklıktan en birlikte tomar etkilenen yerlerin başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve hararetli hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları birlikte tomar olurken, sonuç senelerde yağışlar rahmet biçiminde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların henüz baş döndürücü sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu halde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan harcama edildiğine veya buharlaşmayla namevcut olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise sonuç yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme zımnında kırgınlık yaşadıklarını belirtti.
Daha ilk göldeki suyun yola denli geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası esirgeme altında ve baş döndürücü sayıda kuş şekli vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.