İstanbul
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) 2013 yılından buyana makbul ve sistemin büyümesinde ehemmiyetli gösteriş üstelenen yüzdelik 25 mutluluk yardımı desteği, 5 puanlık artışla yüzdelik 30'a çıkarken analistler, bahis konusu adımın sistemi yatırımcılar düşüncesince aşırı hâlâ cazibedar duruma getirmesinin beklendiğini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan evvel Kabine Toplantısı'nın peşi sıra icra ettiği açıklamada, BES'e mutluluk katkısının yüzdelik 25'ten yüzdelik 30'a çıkarılacağını söyledi.
Analistler, bu adımın sistemin faiz ivmesini müspet yönde etkilemesinin kestirim edildiğini aktararak, minimum ücretteki artışın da iştirakçilerin yararlanacağı mutluluk katkısının yukarı limitini yükselttiğini belirtti.
BES'e katılanların sayısında ve kaynak büyüklüğünde akıbet senelerde ehemmiyetli yanında hacme ulaşıldığını kaydeden analistler, BES'in artırım dair yatırımcılara hayır yanında seçenek oluşturduğunu dile getirdi.
Analistler, BES'in millî tasarrufların artışını desteklemek, kapital piyasalarının derinliğinin artması, ekonomiye finansman kapasitesi sağlanması kabil nazik noktalarda olaya müdahale ettiğini bildirerek, başta 2013 senesinde süregelen yüzdelik 25 mutluluk yardımı teşviki, 2017 senesinde yaşama geçirilen Otomatik Katılım Sistemi (OKS) ve geçtiğimiz aylarda kanunlaşan 18 gözyaşı altı evlatların düzene müdahale olma imkanının sistemin büyümesine ehemmiyetli katkıda bulunduğunu söyledi.
Yeni katkıyla beraberce iştirakçilerin yüzdelik 30'luk çakılı repo elde edeceğine yer veren analistler, acemi adımların sistemin hâlâ da yaygınlaşmasına katkıda bulunmasını beklediklerini anlatım etti.
"BES kapital piyasaları ve yatırımcılar ortada güreşçi köprüsü görevi görüyor"
Ata Yatırım Portföy Yönetimi Genel Müdürü Mehmet Gerz mevzuya bağlı AA muhabirine icra ettiği açıklamada, akıbet adımların BES düşüncesince müspet bulunduğunu belirterek, "Türkiye ekonomisinin bankacılık ağırlıklı olmaktan kapital endüstrisi ağırlıklı olmaya geçişinde BES'in anahtar yanında görevi var." değerlendirmesinde bulundu.
Yeni oranlarla beraberce maaş bazda BES'te mutluluk desteğinin yukarı limitinin 894 liradan 1.500 liraya çıktığını kaydeden Gerz, "5 bin liralık ödeyen 1.500 liralık mutluluk yardımı almaya doğruluk kazanacak. Ancak çoğunluğun ödeyebileceği rakamlar 1.000 liralık civarında. 1.000 liralık ödeyen de 300 liralık mutluluk desteği alacak. Üst limitin çoğalması hâlâ aşırı varlıklı kesimi etkilerken, hâlâ düşüt gelirli bölümü mutluluk desteğinin yüzdelik 30'a çıkması etkiliyor ve bu sistemi isteklendirme ika yönünde ehemmiyetli yanında adım." biçiminde konuştu.
Gerz, bu girdap çağda BES'i ve BES yoluyla kapital sistemini doğrulamak yerine atılmış bu adımların müspet bulunduğunu bildirdi.
BES'in kapital piyasaları ve yatırımcılar ortada güreşçi köprüsü vazifesini gördüğüne dikkati çekici Gerz, fahri BES yatırımcı sayısının etraflıca yanında aradan sonraları 7 milyonu geçtiğini ve birikimlerin artmaya bitmeme ettiğini kaydederek, piyasalarda muvazeneli gidişatın sistemin yaygınlaşmasına iane edeceğini dile getirdi.
Gerz, BES fonlarının güçlenmesinin piyasalarda oynaklık azaltıcı tesirinin de bulunduğunun 2018 ve 2019'da görüldüğünü fakat bu seferki oynaklığın aşırı ansızın bulunduğu düşüncesince BES fonlarının daha devreye giremediğini düşündüğünü söyledi.
"Yatırım danışmanlığının da gelmesi BES'in açığını kapatmış olacak"
Sert dalgalanmaların bulunduğu ortamda kurumsal yatırımcıların tepke göstermesinin rötarlı bulunduğunu kaydeden Mehmet Gerz, şunları kaydetti:
"Böyle yanında ortamda evvel ferdî yatırımcı fonlarını değiştirecek sonraları kurumsal yatırımcı ona mucibince pay senedi ilişki yahut döviz satacak, bunları gerçekleştirmek devir düzlük şeyler. Ayrıca, BES'te şu an envestisman danışmanlığı eksikliği var. Yatırımcı natürel şekilde hakeza hallerde ne yapacağını bilemiyor. Dolayısıyla serbest envestisman danışmanlığının, nakdî planlamanın adeta yanında nakdî danışmanlık kabil yayılması geçişsiz halis muhlis ülkeye. İnsanlar kesinlikle sağlığı düşüncesince doktora gidiyorsa, bu da nakdî esenlik meselesi. Burada da yanında nakdî doktora gidebiliyor olması geçişsiz fakat bu daha aranje değil. Bu çabucak bankalar ve nakdî kurumlar içre yapılabiliyor. Halbuki, Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) lisanslı, sektörde tecrübeli şahısların serbest envestisman danışmanlığı kurumları açabiliyor olması lazım. Yatırımcının BES'ine danışmanlık yapmak, envestisman fonlarının seçimine iane etmek, gerekiyorsa hane kredisi seçimine iane etmek, bütçe yapmasına iane buyurmak kabil nice bölgede gösteriş oynayabilir. Yatırım danışmanlığının da gelmesi BES'in açığını kapatmış olacak ve başta hakeza günlerde BES fonlarının enerjik akıntı edebilmesi düşüncesince yanında dayanak de olacaktır."
Gerz, Türkiye'nin temelleri aşırı katı yanında meslek kurduğuna dikkati çekerek, sistemin yanında etap öteye gidebilmesi ve Türkiye'de kapital piyasalarının büyümesi düşüncesince envestisman danışmanlığının uygulamaya katılması gerektiğini, amma velakin BES'in ve envestisman fonların hâlâ da çabuk gelişeceğini anlatım etti.
Katılımcı sayısının 7 milyon yöresinde durakladığını aktaran Gerz, sistemde mütebeddil oranlarla beraberce envestisman danışmanlığının da getirilmesiyle yatırımcı sayısının artmasının beklenen bulunduğunu dile getirdi.
Gerz, dünya malı dağılımında pay oranının çoğalması icap ettiğini de vurgulayarak, "Son senelerde döviz mevcudat aşırı artmıştı. Eğer dövizde denge sağlanırsa, oradan pay senedine yanında kayma yaşanabilir ki bu da, hem delege açısından aynı zamanda Türkiye'deki firmalar açısından aşırı müspet yanında evolüsyon olur." değerlendirmesinde bulundu.