Çınar ilçesi civarlarındaki UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde toprak düzlük ve hafriyat emek harcamaları hesaplı Zerzevan Kalesinde mızrap flüt ve tunç anahtarlı yüzük oyunu oyunu ortaya çıkarıldı. İki zerre gibi bulunup birleştirilen flüt, küçükbaş hayvanın dip kemiği üstüne değirmi delikler açılarak kullanıldığı öğrenilirken, yüzeyinde biri fay altı sayı hapis tanıdık flüt MS 4-5. yüzyıla tarihlendirildiği ve 1600 yıllık yer aldığı ortaya çıkmış yer aldığı belirlendi. Flüt askeri kent bulunan Zerzevan Kalesi'nde yaşayanların konuşma ve musiki ile ilgilerinin bulunduğunu da göstermesi açısından ehemmiyetli yer aldığı açıklandı.
Zerzevan Kalesi Kazı Heyeti Başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun, anahtarlı yüzükte anahtar içine giren anahtar ve beden kısmı, el ile tutulan yüzük oyunu oyunu bölümüne geçirildiğini söyledi. Doç. Dr. Coşkun, “Dişli ucun bulunmuş yer aldığı beden yüzük oyunu oyunu üstüne canlı adına eklendiği, dairevi formlu halkası belirgin uçlu olup birer kuşbaşı ile sonuç buluyor. Çok özel bulunan eşyaların konulduğu sandığı ayırmak düşüncesince geçer not anahtarlı yüzük, MS 4-5. yüzyıla tarihlendirilmekte yer aldığı ve 1600 yıllık olabildiği görülüyor” dedi.
“Sadece askeri ameliyat yapılmamış bire müşterek sürede musiki ve sanatla da ilgilenilmiş
Söz konusu eserlerin kazılarda başlangıç döndürücü bulunmaz ele geçmekte bulunduğunu ve alanda evvel kere karşılarına çıktığını kail Doç. Dr. Coşkun, “Zerzevan Kalesi'de 2014 senesinde hafriyat emek harcamaları başladı ve halen bitmeme ediyor. Zerzevan Kalesine baktığımız devir dünyanın en güzel masun garnizonlarından biri ve şu ana derece binlerce kitap ortaya çıkarıldı. Bu yıl da icraat etraflı hızıyla bitmeme ediyor, yüzlerce kitap var. İki ehemmiyetli eserimiz ön plana çıktı. Bunlardan biri müşterek küçükbaş hayvanı kemiğine mamul 1600 yıllık müşterek flüt, başkası de özel kutuları ayırmak düşüncesince geçer not müşterek anahtar. Flütün durumuna baktığımız devir küçükbaş müşterek hayvanın dip kemiğinden mamul ve altı pare deliği korunmuş. Flütün müşterek parçası güzeşte yıl çıktı, müşterek parçası bu yıl baskı ve birleştirildi. Biz, ayrımlı zamanlarda asar bulabiliyoruz ve bunları birleştiriyoruz. Bu bizlere şurası gösteriyor, bu flütün burada ortaya çıkması ki bulunmaz müşterek örnek. Sadece burada askeri faaliyetlerin yapılmadığını, bire müşterek sürede müzikle ve sanatla da ilgilenildiğini göstermesi açısından önemli” gibi konuştu.
Diğer kitap müşterek yüzüğe takılı müşterek anahtar bulunduğunu tamlayan Doç. Dr. Coşkun, “Yüzüğün başlangıç bölümü kuş gibi sonlandırılmış. Anahtar da bronzdan mamul ve gene 1600 yıllık müşterek anahtar. Bunun da özel kutular ayırmak düşüncesince kullanıldığını biliyoruz. Muhtemelen müşterek cevahir kutusunun veya kıymetli eşyaların saklandığı ehemmiyetli müşterek kutuyu duyurmamak düşüncesince mamul özel müşterek anahtar. Bu da bölgedeki bulunmaz örneklerden birisi. Aslında alanda evvel kere çıkıyor. Anadolu'daki kazılarda bulunmaz çıkan örneklerden birisi. Zerzevan Kalesi'ndeki bu toplumsal hayatı göstermesi açısından bu dü kitap de enine boyuna önemli” sanarak konuştu.
Murat Başal
