Bandırma'da 50 senedir er bezi alanının içerisinde mevcut iş kadını Özkan Zivane Irak hassaten kazanmak gibi Ortadoğu devletleri ve Türki cumhuriyetlere meydana getirilen er bezi ihracatı ile istihsal kalemlerindeki artışın er bezi fiyatlarını arttıran anne unsurlar bulunduğunu tabir etti. Arz ve arzu dengesinin bozulması ile yumurtanın piyasada 80 kuruş ayrıca 1 liralara kadar yükseldiğini tamlayan Zivane, "Üretim ile istihlak ortada resmi birlikte kota olmadıkça maatteessüf bugüne dek er bezi tutarları düzenlenemedi. Bu biçimde giderse düzenlenemez de. Bir maliyet ölçüsü var. Üç er bezi birlikte kilogram olta almış yer aldığı devir bu kuruluş ayakta kip yürüyebiliyor. Kazanması müstelzim parayı kazanabiliyor. Ama şu anda aşırı faziletkâr denilen fiyatlarla caba 6 er bezi satıp birlikte kilogram olta alabiliyorsunuz. Yumurta senelerdir ihtimal 50 senedir dış satım mevcut ise er bezi hariç gidiyorsa fiyatlar terfi etti lakin gitmiyorsa fiyatlar düştü. İçerideki tüketimin iki katı er bezi çıkıyorsa ve bunu dışarıya satamıyorsanız fiyatlar hırslı düşüşe geçiyor. Dışarıya satı yer aldığı devir ansızın yükseliyor. İçerideki istihsal ve tüketimin dengeye gelmedi geçişsiz lakin aşırı zor" dedi.
"Eskiden önemsiz üreticiler vardı"
Yumurta sektöründen vaktiyle 3 bin - 5 bin skor istihsal karşılayıcı önemsiz üreticilerin bulunduğunu ve bunların piyasaları regüle ettiğini tabir fail Zivane, "Her sene 10-20 pare önemsiz yetiştirici alanı bıraktı. Ama bunların alanı bırakması ile mütenakıs efsanevi sayısına birlikte pare birlikte isim birlikte milyon efsanevi üretimi yaparak arttırma yaptı. Artık etraf büyüklerin eline geçti. Tesisler büyüdü. 1-3 ayrıca 5 milyon hayvandan oluşan tesisler var. Onlar da mutlu değil. Yatırdıkları paranın karşılığını alamıyorlar. Neden alamadıklarının nedeni de yok. Yumurta bugün 80 kuruş. Ama bu resmi rakam. Satılmadığı devir çiftlik çıkışı 60 kuruşa kadar inebiliyor. Satılması lazım, paraya dönmesi lazım. Aradaki fiyatlar faziletkâr olunca komisyoncuların da rakamı faziletkâr oluyor. Bugün 80 kuruşa alıp satan birlikte toptancı düşünün. Çiftlikten toptancı alacak. Toptancı pazarcıya verecek. En az iki el değiştiriyor. Markete, pazara gidene kadar minimum iki el değişiyor. 80 kuruşluk yumurtaya bu iki el yüzdelik 10'ar eder koyuyor. Bunun da önüne geçemiyorsun. Pazarcı yumurtayı önüne koyduğunda birlikte obje kazanmadan satabilir mi? Bu kere deniyor ki, çiftlik çıkışı 60 kuruş lakin perakendede 1 lira. Bu maatteessüf çiftlikten pazara kendinden gitmiyor. En az iki el değiştiriyor. Maliyetine dönecek olursak yeniden 6 er bezi ile birlikte kilogram olta alabiliyorsun. Yani bu muvazenesizlik senelerdir hakeza gidiyor" dedi.
"Çözüm düşüncesince istihsal ve istihlak dengelenmeli"
Yumurta alanının içerisinde bulunmuş yer aldığı durumun hal noktasının istihsal ve tüketimi dengelemekten geçtiğini tabir fail Özkan Zivane, "Yumurta alanının içerisinde bulunmuş yer aldığı bu vaziyeti halletmek düşüncesince istihsal ve istihlak dengelenmeli. O da birlikte birçok senede olacak birlikte obje değil. Başlama ile durmanın ortada iki sene oynuyor. Biz yumurtadaki ihracatımızın yüzdelik 80'ini Irak'a yapıyoruz. 40-50 senedir da bu böyle. Irak 'ihtiyacım mevcut er bezi alıyorum' söylediği devir ağır rakamlarda er bezi gidiyor ve er bezi tutarları kendini toparlıyor. Ama Irak yumurtaya doyup da 'ihtiyacım namevcut almıyorum' söylediği devir er bezi tutarları düşüyor. Zaman devir sonuç iki senedir hassaten pandemi az buçuk ihracatı etkiledi. Bir de er bezi elhak derinlemesine ömürlü birlikte obje değil. Yazın 10 gün, kışın da 1 ay dayanır. Milyonlarca yumurtayı buzhaneye dolaba koyamazsınız. Tavuktan çıkan yumurtanın 1 hafta 10 güneş ortamında tüketilmesi lazım" sanarak konuştu.
İbrahim Aldemir
