Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile Bakü Sağlık Merkezi arasında, Azerbaycan'da Türkiye'nin yerel ve ulusal Covid-19 aşısı Turkovac'ın anımsatma dozu (rapel doz) Faz-3 klinik araştırma çalışmasına başlamasına bağlı tören düzeni imzalandı. Protokole TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan ve Azerbaycan Bakü Sağlık Merkezi Direktörü Asiman Hasanov imza attı. Azerbaycan'ın vaktinde salgına huzur aşırı ağırbaşlı önlemler aldığını tamlayan Hasanov, “Vatandaşlarımızı aşılamamız düşüncesince Türkiye bize aşırı ağırbaşlı dayanaklık etmek oldu. Turkovac aşısının kullanılması düşüncesince bundan sonraları klinik çalışmalara başlıyoruz. Azerbaycan'da bugünden itibaren Turkovac aşısının klinik testlerine başlıyoruz” dedi.
Turkovac aşısının çabuk kullanma onayı alarak Türkiye'de kullanılmaya başlandığı tamlayan TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, “Türkiye'de Turkovac aşımız Faz-3 çalışmalarını tamamlayarak Aralık 2021 tarihinde çabuk kullanma onayı alarak kullanıma başlandı. Şu anda Türkiye'de Turkovac aşısı üçüncü değişik müşterek aşılama namına halihazırda yayılmış müşterek halde uygulanmakta ve ilkin Türk vatandaşlarının Turkovac aşısına dip müşterek hevesi bulunduğunu görüyoruz. Bugün bizim zarfında aşırı ehemmiyetli müşterek gün. Çünkü arkadaş ve ahi dünya bulunan Azerbaycan'la hem ilmî ortaklık yönünde bununla beraberinde Turkovac aşımızın, yerel ve ulusal aşımızın Azerbaycan'da da yayılmış namına kullanılabilmesi düşüncesince müşterek ön etap bulunan Faz-3 klinik araştırmasının da başlamasına daim bu arada tanıklık ediyoruz” niteleyerek konuştu.
“Koruyuculuğu henüz yüksek”
Turkovac aşısının Covid-19 salgınına huzur en sansasyonel avantajlardan müşterek tanesi bulunduğunu tamlayan Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ateş Kara,“Turkovac, Sinovac aşısının niteliklerini yayınlayan bire müşterek ekip aşılar arasında. Biz aşımızın geliştirildiği çağda Türkiye'de de, Azerbaycan'da da aşılama uygulamaları başlamış bulunduğu düşüncesince aşının etkinliğini değerlendirebilmek için, aşının ne denli koruduğunu gösterebilmek düşüncesince kullanılmakta bulunan müşterek ayrıksı aşıyla karşılaştırmıştık ve o, da vatanımızda ve halen Azerbaycan'da da kullanılmakta bulunan Sinovac aşısıydı. Bizim çalışmamız esnasında ne Sinovac grubunda ne de Turkovac grubunda kaybın olmadığını gördük. Diğer yandan karşılaştırdığımızda Turkovac aşısı olanların Sinovac aşısına layıkıyla henüz az hastalandıklarını, henüz az hastaneye yattıklarını gördük ve ayrıca geçmiş değerlendirmeyi yaptığımızda bizim yurdumuzdaki çabuk kullanıma, yayılmış kullanıma geçilirken meydana getirilen geçmiş yorum esnasında sayıları karşılaştırdığımız devir öbür aşıya layıkıyla neredeyse koruyuculuğunun müşterek buçuk, dü kata yaklaşan henüz efdal bulunduğunu görmüştük. Bu biçimde de ülkemizde, Türkiye'de geçmiş aşamada yayılmış kullanma onayını aldık” ifadelerini kullandı.
“Gelecekteki salgınla bu arada amade edinmek noktasında aşırı ehemmiyetli müşterek adım”
Protokol imzalandıktan sonraları da açıklamada mevcut Akdoğan, Turkovac aşısının Faz-3 klinik araştırma çalışması Azerbaycan'da da bugünden itibaren başlandığına aksan yaparak, “Yaygın aşılamanın yahut çabuk kullanma onayının müşterek ön etabı olduğundan ötürü Azerbaycan'da da bu işlemlerin başlaması gerekiyordu. O işlemlerin başladığını söyleyebiliriz bugün fiktif ile söyleyebiliriz” dedi. Türkiye'nin öz Covid-19 aşısını üretebilen 9 ülkeden biri bulunduğunu da tamlayan Akdoğan, “Bu noktada bizim rastgele müşterek aşılama milliyetçiliği yapmadan, sayın cumhurbaşkanımızın da üstünde vurguladığı müşterek mevzudu malumunuz. Hem aşının paylaşımı noktasında, bununla beraberinde kuma işbirlikleri, ilmî tetkikat noktasında iş birliklerimizi geliştiriyoruz. Tabi Azerbaycan arkadaş ve ahi ülkemizle beraberce gelişigüzel bölgede bulunduğu üzere bu bölgede da ortaklık gerçekleştirmek ve ilkin gelecekteki salgınlara bu arada amade edinmek noktasında da aşırı ehemmiyetli müşterek etap bulunduğunu kanaatindeyim” ifadelerini kullandı.
TÜSEB ile Azerbaycan Bakü Sağlık Merkezi kabilinden yürütülecek anımsatma dozu Faz-3 klinik araştırma çalışması, Turkovac'a değgin gayrimenkul haricinde meydana getirilen geçmiş klinik araştırma hususi durumunu taşıyor. Azerbaycan'da yapılacak bulunan klinik incelemelerin neticeleri Azerbaycanlı yetkililer kabilinden onaylandıktan sonra, 2 düze inaktif aşılama bulunan Azerbaycan vatandaşları 3. düze namına Turkovac aşısını seçebilecek.
Kamil Nadirli
