İstanbul
Küresel enerji arzına bağlı endişeler artmaya bitmeme ediyor.
Yeni sima koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası global ekonomilerde muhtelif teessürat başlangıç gösterirken, hazırlık zincirindeki kırılmalar ve mal fiyatlarının üstün dereceli seviyelere ulaşmasıyla oluşan şişkinlik endişesine "enerji arzının doğacak devirde çıtırbom kalabileceği" korkusu eklendi.
Avrupa ve Asya'da enerji arzı, gündemin anne maddelerinden bir tanesi olmaya bitmeme ediyor. Çin'de amme şirketlerine ne pahasına olursa olsun enerji güvenliğinin sağlanması ve bu mevzuda hazırlık problemi yaşanmaması emri verilirken, Avrupa'da gaz vadelileri eylülde yüzdelik 90,2 artışla 97,8 avroya çıktı.
Söz konusu gelişmelerin halihazırda efdal seyreden global şişkinlik baskılarını desteklemesi ve evren ekonomilerini henüz kavi birlikte konuma sürüklemesinden düşünce ediliyor.
Ak Yatırım Araştırma Müdürü hür Veysel Hatipoğlu, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, nice bireyin dikkatini acemi çekmiş bulunmasına rağmen global enerji krizinin esasen düşünüldüğü derece acemi olmadığını söyledi.
Yükselen yeşil/temiz enerji algısının sabık sene yer yağı fiyatlarının da eksiye gitmesiyle kimi ıvır zıvır yer yağı şirketlerinin iktisadi nedenlerle hile dışı kalmasına etken bulunduğunu aktaran Hatipoğlu, yer yağı devlerinin envestisman masrafları düşüncesince ayırdıkları bütçeleri 2020'de yüzdelik 30-50 azalttıklarını anlatım etti.
Hatipoğlu, envestisman masrafları yapılamamasının kuruluşların büyüyememesine ve üretimin artmamasına, meyve namına da insanın küsurat enerji ihtiyacına yanıt enerji çıktısının meslek genelinde talebi karşılamamasına illet bulunduğunu anlattı.
Bu noktada güneş, yel ve su tabanlı enerji kaynaklarındaki artışın huzur sav namına sunulabileceğini tamlayan Hatipoğlu, "Ne eyvah ki bu ak pak enerji kaynaklarından elde edilmiş çıktı, enerji ihtiyacını karşılamaya yetmiyor. Bu sebeple elektrik üreticilerinin incelmemiş maddesi kömür, gaz ve yer yağı ürünleri namına kalıyor." dedi.
"Zayıf stoklar ağır birlikte riziko oluşturuyor"
Özgür Veysel Hatipoğlu, Avrupa devletlerinde yer bilincinin arttığını ve dizel yakıtın yakın gelecekte yasaklanmasına vasıl önlemler alındığını, buna rağmen elektrik üreticilerinin karbon mahrukat talebinin derinliğine seneler bitmeme edecek kabilinden göründüğünü söyledi.
Hatipoğlu, boyuna küsurat elektrik enerjisi ihtiyacının, enerji tahavvül çemberinde anadan görme enerji kaynaklarına bulunan alakanın artmasına illet bulunduğunu fakat yer yağı üretimindeki kota ve küsurat istem dolayısıyla yer yağı stoklarının akıbet zamanların en ceninisakıt seviyelerinde bulunduğunu kaydetti.
Doğal gaz stoklarının da benzeri biçimde senenin bu zamanına layıkıyla akıbet yılların en ceninisakıt seviyesinde bulunduğunu aktaran Hatipoğlu, "Önümüzdeki şita aylarında istinas gereksinimi dolayısıyla artacak gaz isteklerine yanıt güçsüz stoklar ağır birlikte riziko oluşturuyor." dedi.
"Enflasyon, anlaşılan Fed'in organize ettiği derece eğreti olmayacak"
Ak Yatırım Araştırma Müdürü Hatipoğlu, bahis konusu gelişmelerin fiyatlamalara bulunan etkisine bakılınca muhtelif global ve evcil borsalarda prosedür gören gaz fiyatlarının rekorlar kırdığının gözlemlendiğine ayraç ederek, hassaten Norveç piyasasında çalışkan namına beğenilen elektrik kontratlarının akıbet aylarda çabucak yükseldiğini gördüklerini söyledi.
Petrol tarafında da fiyatların Kovid-19 salgını sonrası zamanın en efdal seviyelerinde bulunduğunu tamlayan Hatipoğlu, şunları kaydetti:
"Petrol fiyatlamalarındaki aşırılık şişman birlikte ihtimalle beş altı hafta içre törpülenecek ve birlikte hacim arka incizap olacaktır. Özellikle 4 Ekim'deki Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) toplantısında Suudi Arabistan'ın, ilkin Amerika kazanmak şartıyla muhtelif devletlerin istihsal kotasının artırılması yönündeki çağrıları dikkate alması kararı birlikte istihsal artışı gelirse evvela arka incizap petrolde olacaktır. Ancak sanmayalım ki bu iş bu biçimde çözümlenecek. Ortada, henüz evvela de bahsettiğim gibi, az henüz 1 senedir endamsız doğranan gelişme var. Bu sebeple arz sorunun bitmeme ettiğini görebiliriz. Bu da lazım istemez enerji fiyatlarının yukarıda kalmasına illet olacaktır. Sonuçta ise Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) anlatım etmiş olduğu eğreti şişkinlik konusu, anlaşılan onların organize ettiği derece eğreti olmayacaktır."
Vadeli enerji kontratlarında ise bu sahanın henüz evvela bahsetmiş olduğu törpülenmeden sonradan baştan alış anlamında pozisyonların arttığını görmenin olağanüstü olamayacağını anlatım fail Hatipoğlu, bu manada anadan görme pay yatırımcısının borsa envestisman fonları (BYF) dair kendisini geliştirerek yakın acemi fiyatlama davranışlarına huzur tedarikli olmasının yarayışlı olacağını söyledi.
