Ankara
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Merkez Bankasında planlı "Enflasyon Raporu 2022-II BilgilendirmeToplantısı"nda, "arz taraflı ve mülk politikası el bölgeyi dışındaki muvakkat faktörlerin paha artışları üstünde oluşturduğu eğreti etkilerin anıştırma etmiş bulunduğu alanın kullanımını tamamladıklarını" söyledi.
Ocak-nisan zamanında indinde hafta vadeli nema münakasa nema oranının yüzdelik 14 düzeyinde çakılı tutulmasına değişmeyen verdiklerini aktaran Kavcıoğlu, "Merkez Bankası fonlaması girintisiz çıkıntısız indinde operasyonel çerçevede açıkça pazar işlemleri ve mülk takası işlemleri tarafından yapılmış, gecelik faizler Merkez Bankası siyaset faizi yöresinde gerçekleşmiştir. Merkez Bankasının öngörülebilir akışkanlık yönetimi yardımıyla Borsa İstanbul gecelik nema faizleri, siyaset faizi çevresinde dalgalanmaya bitmeme etmiştir." dedi.
Kavcıoğlu, itidalli vadeli tahminler üretilirken kazançlı görünümü asal aldıklarını dile getirerek, dış alım fiyatları, besin fiyatları, toptan çoğalma ve maliye politikası kabil haricî unsurlar düşüncesince varsayımları gözden geçirdiklerini ve güncellediklerini kaydetti.
Sıcak arbede ortamına dönüşen Ukrayna ve Rusya arasındaki huzursuzluğun etkisiyle arsıulusal mal fiyatlarının güzeşte söylem zamanına uyarınca besbelli indinde halde yükseldiğine dikkati çekici Kavcıoğlu, senenin eskiden çeyreğinde cazibe ve tabii kavara fiyatlarında efdal artışlar görüldüğünü tabir etti.
"Ham küre yağı tutarları varsayımlarımız 2022'de 102,2 dolar"
Kavcıoğlu, "Tahminlerimizde temel aldığımız vadeli paha eğrileri, idmansız küre yağı fiyatlarının önümüzdeki dönemde, Ocak Enflasyon Raporu varsayımlarının ehemmiyetli indinde miktarda üstünde kalacağına ayraç etmektedir." dedi.
Bu doğrultuda, idmansız küre yağı fiyatlarına ilişikli varsayımları da paylaşan Kavcıoğlu, "Ham küre yağı fiyatlarına ilişikli varsayımlarımızı 2022 senesinde averaj 102,2, 2023 senesinde ise averaj 93,9 doları kendisine güncelledik." niteleyerek konuştu.
Kavcıoğlu, erke dışı mal fiyatlarının, arz-talep uyumsuzluğu, transport maliyetlerindeki artışlar, jeopolitik gelişmeler ve zirai kuraklığa ilişikli kendisine yükselişine bitmeme ettiğini belirterek, dış alım fiyatlarının umumi seviyesine ilişikli varsayımlarının da mafevk taraflı güncellendiğini anlattı.
Jeopolitik riskleri, arsıulusal besin fiyatlarında başlayan artışların birikimli etkilerini ve zirai susuzluk gelişmelerini dikkate alarak besin fiyatlarına müteveccih varsayımları 2022 ve 2023 yılları düşüncesince mafevk taraflı güncellediklerini bildiren Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
"Küresel kazançlı çalışkanlık üzerinde, jeopolitik riskler, kalan erke maliyetleri ve muhtemel sunma sıkıntılarına değgin belirsizliklerin artmasına ilişikli kendisine aut öğrenci ilişikli varsayımlarımızı geçtiğimiz söylem zamanına uyarınca alçak rötuşlu ettik. Ayrıca toptan enflasyondaki artışa ilişikli kendisine 2022 senesinde mali koşulların indinde eski söylem zamanında öngörülenden elan disiplin olacağını varsaydık."
Kavcıoğlu, tahminler üretilirken, makroekonomik politikaların itidalli vadeli indinde perspektifle enflasyonu düşürmeye odaklı, "liralaşma" adımları kapsamında koordineli indinde halde saptandığı indinde manzara asal aldıklarını aktardı.
"Enflasyonun aşamalı kendisine azalacağını ve hedeflere yakınsayacağını öngörüyoruz"
Şahap Kavcıoğlu, mülk politikası duruşunun sürdürülebilir paha istikrarı amacı doğrultusunda belirleneceği indinde manzara altında, toptan sulh ortamının baştan kasılma edilmesi ve temel etkilerinin de ortadan kalkmasıyla enflasyonun aşamalı kendisine azalacağını ve hedeflere yakınsayacağını öngördüklerini tabir etti.
Enflasyon yükseldikçe mal şişkinliği beklentilerindeki dağılımın açıldığını dile getiren Kavcıoğlu, hasebiyle enflasyonun kestirim edilebileceği aralığın genişlediğini, bu durumun kestirim patikasına da yansıtıldığını söyledi.
Kavcıoğlu, mal şişkinliği tahminlerini de paylaşarak, "Enflasyon kestirim aralığımızın itidalli noktaları 2022 yılı böylece yüzdelik 42,8, 2023 sene böylece yüzdelik 12,9 ve 2024 sene böylece ise yüzdelik 8,3 seviyelerine mukabele etmektedir. Böylece 2022 sene sonu mal şişkinliği tahminini 19,6 puanlık güncellemeyle yüzdelik 23,2'den yüzdelik 42,8'e yükselttik." dedi.
Tahminlere el fail faktörlere de yer veren Kavcıoğlu, şu halde bitmeme etti:
"Bir eski söylem zamanına uyarınca Türk lirası cinsinden dış alım fiyatlarına ilişikli güncelleme mal şişkinliği tahminini 5,5 benek artırırken, besin tutarları varsayımındaki artıştan 2,8 benek yardım gelmektedir. Diğer yandan, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar, iri seviyede alkol-tütün tutarları ile cazibe ve tabii kavara fiyatlarındaki artma kaynaklı kendisine sene sonu mal şişkinliği tahminini 2,1 benek mafevk çekerken baş koşullarındaki güncellemenin mal şişkinliği anne eğilimine yardımı tahminler üstünde 9,3 benek artışa hastalık olmuştur. Ayrıca print açığındaki güncellemenin ise tahminlerimize 0,1 benek alçak taraflı yardımı olmaktadır."
Kavcıoğlu, "2023 sene sonu mal şişkinliği tahminini de yüzdelik 8,2'den yüzdelik 12,9'a yükselttik. Başlangıç koşullarındaki güncellemenin enflasyonun anne eğilimine etkileri, 2023 sene sonu mal şişkinliği tahminini 1,9 benek artırmaktadır." ifadelerini kullandı.
Öte taraftan besin enflasyonu varsayımındaki güncellemenin, tahmini 0,7 benek mafevk çektiğini aktaran Kavcıoğlu, Türk lirası cinsinden dış alım fiyatlarının tahmine 2,2 benek yükseltici yönde katkıda bulunduğunu, print açığındaki güncellemelerin ise 0,1 benek düşürücü yönde etkilediğini vurguladı.
Kavcıoğlu, küçük ay ayında çatışmaya dönüşen jeopolitik risklerin, Kovid-19 salgınının arkası sıra hazırlık zincirindeki aksamaların artmasına, sunma kısıtlarının baştan kötüleşmesine hastalık bulunduğunu söyledi.
Çin'de kalan hikâye rakamları neticesinde tahsil edilen karantina önlemlerinin genişletilmesinin sunma sürekliliğindeki bozulmayı derinleştirdiğine dikkati çekici Kavcıoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmanın, özellikle Avro Bölgesi kazanmak üzere, toptan ekonomiyi mal fiyatları, hazırlık ve tecim kanallarıyla etkilemesi toptan çoğalma görünümü üstündeki riskleri artırmaktadır. Bu doğrultuda tecim ortaklarımızdaki çoğalma beklentileri de eski söylem zamanına uyarınca alçak taraflı güncellenmektedir."
Salgın sürecinde hazırlık problemleri hasebiyle kalan enflasyonun, jeopolitik risklerin artışını peşi sıra bu kez mal tutarları tarafından yükseldiğini dile getiren Kavcıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Bölgesel çatışmaların tetiklediği çelimli aksi sunma şokları, toptan idmansız husus fiyatlarında iri artışa kere açmıştır. Dünya genelinde icap kolluk gerekse atom çekirdeği mal şişkinliği oranları efdal seviyelere ulaşmıştır. Salgının etkilerinin kilo vermesiyle ortadan kalkması muhtemel sunma ve hazırlık sorunları daha salah eğilimine girmedi. Aynı sürede jeopolitik riskler de bahsedilen kanallarla, enflasyonu aksi etkilemeye bitmeme etmiştir."
Kavcıoğlu, taşınmazlar içi iri hesaplı manzara üstüne da bilim vererek, Türkiye'nin 2021 yılının dördüncü çeyreğinde OECD devletleri ortada kemiksiz ihracatı salname büyümeye en indinde tomar yardım icra ettiği devletler ortada toprak aldığını bildirdi.
Bu senenin indinde numara çeyreğine ilişikli verilerin, kazançlı faaliyetin kompozisyonundaki iyileşme eğiliminin bitmeme ettiğini gösterdiğini özetleyen Kavcıoğlu, bu dönemde, iç alakanın indinde hacim ivme kaybetmekle baş başa üretimin, aut alakanın katkısıyla, enerjisini koruduğunu tabir etti.
"Sanayi iş hacmi endeksleri de taşınmazlar dışı alakanın endüstri üretimini müspet etkilediğini göstermektedir"
Üretimde gözlenen artışın imalat sanayisinin geneline yayılırken dış satımcı sektörlerde endüstri üretimi elan çelimli seyrettiğini tamlayan Kavcıoğlu, şu halde bitmeme etti:
"Sanayi iş hacmi endeksleri de taşınmazlar dışı alakanın endüstri üretimini müspet etkilediğini göstermektedir. Sanayi üretimi derinlemesine süredir bitmeme fail sunma kısıtlarına karşın streç ve dayanabilen yapısıyla büyümeyi ve iş gücü piyasasını desteklemektedir. Yatırım masrafları çelimli indinde artma eğilimindedir. Potansiyel büyümenin sürükleyicilerinden makine-teçhizat yatırımları 2019 yılının akıbet çeyreğinden buyana dokuz çeyrektir salname bazda mafevk fazladan artma kaydetmektedir. Söz konusu çağda makine-teçhizat yatırımlarının salname bazda averaj çoğalma oranı kısaca yüzdelik 20 seviyesinde olmuştur. Diğer taraftan, kemiksiz dış satım kabil akan dengeyi destekleyen bileşenlerin yardımı müstevli sonra efdal seviyelerde gerçekleşmiştir. Bu gestalt büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerinin güçlendiğine ayraç etmektedir. 2021'de makine-teçhizat yatırımları ve kemiksiz ihracatın katışık yurtiçi hasıla içerisindeki oranı yüzdelik 17,4'e çıkarak akıbet 10 senenin en efdal seviyesine ulaşmıştır."
Kavcıoğlu, soruşturma verilerinin, april kocaoğlan bakımından kuruluşların doğacak çevrim envestisman masraflarını artırmayı planladığına ayraç ettiğine dikkati çekerek, bu eğilimin envestisman mülkü üreten ve dış satımcı sektörler özellikle kazanmak neredeyse kâffesi sektörlere yayılarak güçlendiğini gözlemlendiğini bildirdi.
Kavcıoğlu, ocak-şubat ayları averajına bakılınca envestisman malları ithalatında ve kapital malları özellikle kazanmak neredeyse endüstri üretiminde tanıdık artışlar çakılı kapital malları talebinin çelimli seyrettiğini teslim ettiğini bildirdi.
Kapasite yararlanma oranlarının birtakım sektörlerde tarihî ortalamalarının hakkında çıktığını, arttırma sığa ihtiyacının doğacak çağda de envestisman talebini destekleyebilecek indinde ilke bulunduğunu değerlendirdiklerini aktaran Kavcıoğlu, bu çerçevede, kalan envestisman ihtiyacının derinlemesine vadeli Türk lirası envestisman kredileriyle karşılanması ehemmiyet sunma ettiğini söyledi.
Kompozisyonu güçlenen büyümenin iş gücü endüstrisine yansımalarının da sevinme donör bulunduğunu vurgulayan Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
"Yurt içi istihsal ihracatın katkısıyla çelimli izlerken ekonomimizin istihdam tevlit kapasitesinin daim arttığını görüyoruz. Şubat kocaoğlan bakımından akıbet indinde yılda mevsimsellikten arındırılmış kendisine istihdam 2,4 milyon insan denli artma göstermiştir. Bu çağda iş gücüne ortaklık oranı artarken aylakçılık oranı yüzdelik 13,2'den yüzdelik 10,7'ye gerilemiştir. Türkiye müstevli sonra OECD devletleri ortada istihdamını en indinde tomar ziyade iklim olmuştur. Yüksek frekanslı veriler, istihdam görünümündeki iyileşmenin ve iş gücü piyasasındaki müspet seyrin kazançlı çalışkanlık görünümüyle mevzun kendisine sürdüğüne ayraç etmektedir. Salgın sonrası istihdam artışlarına endüstri endüstrisi çelimli yardım verirken, anketler imalat sanayinde istihdam beklentilerinin efdal seviyelerde bulunduğunu gösteriyor. Bu çerçevede, önümüzdeki çağda istihdamın artışının bitmeme edeceğini öngörüyoruz."
"İhracata ait çoğalma sürdürülebilir paha istikrarı düşüncesince ehemmiyet sunma ediyor"
İhracata ait büyümenin sürdürülebilir paha istikrarı düşüncesince ehemmiyet sunma ettiğinin altını çizen Kavcıoğlu, Türkiye ekonomisinin, bitişik ve andıran alanda mevcut yahut balya ülkelerle karşılaştırıldığında, imalat sanayisinin ihracattaki payının, dış satım meydana getirilen mahsul ve pazar sayısı ile dış satım çeşitliliği bakımından öne çıktığını söyledi.
Ülkenin ihracatında imalat sanayisi ürünlerinin payının yüzdelik 78 ile başka balya ve mahal devletlerin çoğuna nazaran elan efdal olduğuna ayraç fail Kavcıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Ülkemiz, 200'den indinde tomar ülkeye 4 bin 300 yöresinde çeşitte mahsul satarak benzeri devletlere nazaran elan efdal indinde pazar ve mahsul çeşitlenmesine ulaşmıştır. En indinde tomar ihracatı meydana getirilen üç ürünün hep dış satım içerisindeki payının kısaca yüzdelik 29 kabil bağıl ceninisakıt indinde miktarda olması ise ihracatın anlaşılan ürünlerde yoğunlaşmadığına ayraç etmektedir. Salgın zamanında Türkiye'nin toptan ticaretteki pozisyonu ehemmiyet kazanmış, ekonomimizin eş bulunduğu bağıntılı avantajları değerlendirebileceği indinde punt penceresi oluşmuştur. Bu çağda ekonomimiz çabucak lehçe indinde istihsal merkezine dönüşmektedir."
Ülke büyümesinin yapısında dış satım odaklı ehemmiyetli indinde tahavvül yaşandığını tamlayan Kavcıoğlu, ihracatın 2021'de 225 bilyon dolara ulaştığına, müstevli önceleri devre nazaran ihracattaki büyümenin OECD devletleri ortada en güzel performanslardan bir tanesi kendisine kayda geçtiğine dikkati çekti.
İhracatın, müstevli zamanında yakaladığı artma eğilimini, 2022'nin eskiden çeyreğinde yükselen lehçe risklere karşın koruduğunu özetleyen Kavcıoğlu, lehçe çatışmanın etkileriyle mübrem kendisine Rusya ve Ukrayna'ya bulunan dış satım azalırken, bire indinde çağda Avrupa Birliği'ne ihracatın besbelli artma gösterdiğini, ihracattaki muhtemel kayıpların aşırı çelimsiz müddet içre telafi edilebildiğini söyledi.
Jeopolitik gelişmelerin etkisiyle erke fiyatlarındaki üstün dereceli artışların ivmelenerek sürmesi kararında ithalatın eskiden çeyrekte yükseldiğini vurgulayan Kavcıoğlu, kıymetli ve erke dışarı tutulduğunda açıklık malları ithalatının, erke dışı mal fiyatlarındaki artışlara koşut kendisine yükselişini sürdürdüğünü, istihlak ve envestisman malları ithalatının ise oldukça elan sınırlanmış arttığını bildirdi.
