Ankara
Moldova'nın Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor, Türkiye-Moldova ilişkilerini, 23-28 Kasım'da Ankara'da düzenlenecek Moldova Kültür Günlerine bağlı bilgileri ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Kişinev ziyaretini AA muhabirine değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2018'de Moldova'yı ziyareti esnasında dü yurt ortada imzalanan geçim ile ilişkilerin izlemsel katılım düzeyine ulaştığını hatırlatan Croitor, Moldova Cumhurbaşkanı Igor Dodon'un da 2019'da Türkiye-Moldova Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin önceki toplantısı düşüncesince iri ortak heyetle Ankara'ya geldiğini belirtti.
Croitor, "Türkiye herhangi ortak devir yanımızdaydı. Zor yıllarda da elleme yıllarda da herhangi ortak devir Türkiye bizlere asistan oldu." dedi.
Türkiye'nin, 1992'de Moldova'nın bağımsızlığını tanıdığı bulunan önceki yurt bulunduğunu hatırlatan Croitor, "1994'te Moldova Parlamentosu ortak hususi anayasa bildirme etti. Gagauzlar Moldova'nın lodos tarafında yaşıyorlar, Türkçe konuşuyorlar. Onlara muhtariyet statüsü verildi 1994'te. Bunda da Türkiye bizlere asistan oldu." niteleyerek konuştu.
Croitor, dünkü sima koronavirüsün (Kovid-19) önceki günlerinde salgınla mücadelede Türkiye'nin Moldova'ya dayanaklık eylemek sağlayan önceki yurt bulunduğunu belirterek dü ülkenin baş döndürücü elleme ilişkilere erbap bulunduğunun altını çizdi.
Moldova'da 1300 Türk şirketinin çalışkanlık gösterdiğini özetleyen Croitor, "Moldova'da Türk iş adamlarını baş döndürücü severiz. Onlar baş döndürücü aktiftir. Kendileri mülk kazanırken, Moldova vatandaşlarına da iş kuruyorlar." ifadelerini kullandı.
Croitor, dü yurt ilişkilerini henüz çelimli kıldıkları düşüncesince Moldova'da çalışkanlık yayınlayan yatırımcılara ve iş insanlarını teşekkürname etti.
"Moldova'daki 43 başıboş tutum bölgesinin herhangi ortak birine ortak çelimli Türk şirketini tefriş eylemek isteriz"
Büyükelçilik kendisine ilişkilere ulama arz eylemek düşüncesince iri hedefler belirlediklerini kail Croitor, "Moldova'da 43 başıboş tutum bölgesi var. Her ortak alana ortak çelimli Türk şirketini tefriş eylemek isteriz ki henüz baş döndürücü Türkiye'den mevrut iş adamları Moldova'da çalışsın." dedi.
Croitor, ikinci hedefin de turizmi alevlendirmek bulunduğunu belirterek "Moldova'nın nüfusu 3-3,5 milyon. Ama Moldova'dan herhangi ortak sene Türkiye'ye tahminî 300 bin gezmen geliyor. Türkiye nüfusu baş döndürücü henüz büyük, 84 milyon. Ama çabucak 30 bin gezmen Türkiye'den Moldova'ya geliyor." Büyükelçi, Türkiye'den ülkesine revan gezmen sayısını artırmayı hedeflediklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2018'deki ziyaretini hatırlatan Croitor, "O bizlere ortak gır verdi; Türkiye'deki en çelimli bankalardan birisi Moldova'da olacak. Bizim mal piyasamızda çalışacak. Biz umutlanıyoruz ki Türkiye'den hakeza ortak veznedar Moldova'ya gelecek. O gelirse de Türk iş adamlarına Moldova'nın pazarına gelmeleri düşüncesince baş döndürücü henüz kolay olacak." ifadelerini kullandı.
Croitor, bu üç mevzuda ortaya koydukları hedefler düşüncesince il il dolaşarak çalıştıklarını, tecim ve endüstri odaları ve iş insanlarıyla görüştüklerini belirterek "Onları Moldova'ya çağırma ederiz. Gelsinler, görsünler, halkımızla konuşsunlar ondan sonradan kendileri değişmeyen versinler. Ama eminim, iş adamları Moldova'ya gelirlerse Moldova'da çalışmaya değişmeyen verecekler." dedi.
Türk iş insanlarının Moldova'da muhtelif avantajlardan faydalanabildiğini, ülkesinin emektar Sovyetler Birliği devletleriyle başıboş tecim anlaşması bulunduğunu tabir fail Croitor, "Şimdi Türk firması Moldova'da öz malını üretirse sonradan da Rusya'ya satarsa yüzdelik 15 mülk kazanacak. Neden? Bu mallar Rusya'ya vergisiz satılacak. Bunun düşüncesince esasen Türkiye'nin iş adamlarını Moldova'ya çağırma ediyorum." niteleyerek konuştu.
Croitor, Moldova'ya envestisman düşüncesince ekincilik ve hayvancılık sektörünün iri gizil taşıdığını söyledi. Moldova'nın topraklarının dünyanın en dişi toprağı "kara toprak" bulunduğunu tamlayan Croitor, tarım, hayvancılık, balıkçılık ve ormancılık alanlarının yatırıma en makul alanlar bulunduğunun altını çizdi.
Avrupa'nın çelimli şirketlerinin adım adım istihsal düşüncesince Moldova'ya geçtiğini özetleyen Croitor, "Bizim dü yandaki türkiye var. Batıda Romanya, güneyde Ukrayna. Batıda Romanya, Avrupa'nın üyesi. Orada maaşlar yükseldi. Moldova'da maaşlar henüz düşük. O nedenden iş adamları Moldova'ya geliyor. Onlara henüz müfit Moldova'da çalışmak. Bu sektördeki iş adamlarını da Moldova'ya bekliyoruz." dedi.
Croitor, Türkiye'deki ortak oluşum firmasını Bursa'dan Moldova'ya çağırma ettiğini belirterek "O vakitten bugüne Moldova'da 5 üretimlik var, 2 bin 500 kişiyi çalıştırıyorlar. 2 bin 500 aileye Moldova'da aş veriyorlar. Tekstil piyasası de Moldova'da baş döndürücü önemli." değerlendirmesinde bulundu.
"(Karşılıklı ziyaretlerle) İlişkilerimiz henüz da çelimli olacak"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun Moldova ziyaretinde Dışişleri ve Avrupa ile Entegrasyon Bakanı Nicu Popescu, Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu ve Moldova Başbakanı Natalia Gavrilita ile ortak araya gelmesinin öngörüldüğünü özetleyen Croitor, Moldova'dan da Türkiye'ye ziyaretlerin olmasını istek ettiklerini dile getirdi.
Croitor, "İsteriz ki liderlerimiz birbiriyle görüşsün. Vatandaşlarımız, iş adamlarımız birbiriyle çalışsın. O devir ilişkilerimiz henüz da çelimli olacak." ifadesini kullandı.
Türkiye'den Moldova'ya kıymetlendirmek düşüncesince ne pasaporta ne de vizeye gerekseme bulunduğunu kail Croitor, "Sadece etiket olsun, Türkiye'den Moldova'ya, Moldova'dan Türkiye'ye gelinebilir. Bugün İstanbul'dan Moldova'nın başkenti Kişinev'e gezi 1 saat. Kahvaltınızı Moldova'da yapsanız, geceleyin ezanı yemeğinizi Türkiye'de yiyebilirsiniz. Çok yakınız birbirimize." dedi.
Moldova Kültür Günleri 23-28 Kasım'da Ankara'da
Croitor, Türk vatandaşlarının Moldova kültürünü henüz yakından tanımasının ilişkilere müspet yansıyacağını belirterek 23-28 Kasım'da düzenlenecek Moldova Kültür Günleri etkinliklerine tamamı başkentlileri çağırma etti.
Congresium'da 23 Kasım'da ülkenin en adlı sanlı raks toplumu bulunan "Joc Moldova Akademik Dans Topluluğu"nun gösterisi bulunduğunu kail Croitor, 24 Kasım'da da CSO'da "Moldova Ulusal Halk Müziği Orkestrası Lautari" konserinin verileceğini belirtti.
Croitor, 27 ve 28 Kasım'da da başkentteki dü ayrı alım satım merkezinde "Kadınca Dans Topluluğu"nun gösterilerinin yanı esna anadan görme kıyafetlerin, lezzetlerin, el inşası mamüllerin sergileneceğini söyleyerek "Bunlar ülkelerimizi birbirine henüz da yaklaştıracak." dedi.
"Anamla babamla evde bu dilde (Türkçe) konuştum"
Türkçe mütekellim ortak sefirikebir kendisine Ankara'da fariza yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren ve Türk halkıyla kurduğu bağı özetleyen Croitor, "Ben Türkçe konuşuyorum. Gagauz'um, Türk kökenliyim. Ben anamla babamla evde bu dilde konuştum. Onun düşüncesince kendimi Türkiye'de baş döndürücü elleme hissediyorum. Sadece Ankara'da değil, ayrıksı vilayetlerde de Türk arkadaşlarımla görüşüyorum. Hatay'da, Van'da, Antalya'da, Muğla'da, ayrıksı şehirlerde." niteleyerek konuştu.
Croitor, 1 sene 8 aydır Türkiye'de bulunduğunu belirterek şunları kaydetti:
"En baş döndürücü Türk dostlarının kalbini beğendim. Her devir sana asistan olmaya hazırlar. Bundan ehemmiyetli ortak bilinçlilik yok. Ankara'da da, Hatay'da da, Van'da da, ayrıksı vilayetlerde de bunu duydum. Bunun düşüncesince teşekkürname eylemek isterim. Türkiye'deki dostlarım, sizi baş döndürücü seviyorum. Beraber çalışıyoruz ki yurttaşlarımız birbirine henüz andıran olsun, ülkelerimizin ilişkileri henüz çelimli olsun. Biz bu işi sizinle beraberce başaracağız."
