Trabzon
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Demet Sağlam Aykut, meydana getirdiği mukayyet açıklamada, Kovid-19 sürecinin, maşer üstünde sosyal, siyasi ve iktisadi etkilerinin yanı esna nüfusun iri birlikte kısmı üstünde psikoloji tesirleri bulunduğunu vurguladı.
Aykut, müstevli dolayısıyla kalan ruh bilimsel stresin, dert sirayet korkusu, karantina uygulaması, müstevli sürecine bağlı ipham ve ehliyetsiz bilgilendirilmenin, ruh sağlığı problemlerinin evolüsyon riskini birlikte getirdiğini aktararak, "Kovid-19 salgınının niçin bulunduğu korku, fertler üstünde anksiyete ve bunalım üzere ehemmiyetli ruh sağlığı problemlerini ortaya çıkardı. Bu dönemdeki ruh bilimsel etkiler, alevlenmiş ve kalımlı psikoloji sorunlara kez açabilmektedir." ifadesini kullandı.
Doç. Dr. Aykut, müstevli döneminde, toplumda tanıdık ruh bilimsel tepkilerin hastalanma ve ahiret yolculuğu korkusu, otama müstelzim hallerde rahatsızlığı selp endişesiyle keyif kurumlarına başvurmaktan çekinme, barışma kaynaklarını kaybetme, izolasyonda iken çalışamama ve işten çıkarılmanın korkulardan çabucak birileri olduğuna ayraç etti.
"Sosyal yalıtma ve kez açmış bulunduğu vahşet hem psikoloji aynı zamanda fiziki sağlığı negatif etkilemektedir"
Kovid-19 döneminin camianın ruh sağlığı üstünde negatif etkilerinin "tsunami gibi" artım şevki gösterdiğini belirtti.
Aykut, bireylerin enfeksiyon tehdidine erinç yineleyici murakıp ika ve garanti murakıp davranışı sergileyebildiklerini vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
"Hastalığa yakalanma endişesi birlikte tomar bulunan kişiler, hıfzıssıhha kurallarını tıbben boş ve aşkın boyutta uygulayabilmekte. Örneğin, tavsiye edilen halde el yıkamaktan hâlâ ciddi tavırlar yahut aşkın sığınma yahut düzenlilik davranışları gösterebilmekte, hastalıktan sığınma hesabına etraflıca devir harcayabilmekte, tedbirleri aşkın abartabilmektedir. Pandemi, toy psikoloji bozukluklara mefruşat hazırlayabilir yahut ilkin mevcud bozuklukların şiddetlenmesine etmen olabilir. Salgın süreci, depresif belirtiler, anksiyete bozuklukları, bedenî belirtiler, suçluluk hissi, sarsıntı sonrası tinsel gerilim bozukluğu, deliryum, psikoz ve üste intihar üzere muhtelif psikiyatrik bozukluklara niçin olmuştur."
Aykut, pandemi düşüncesince asli yasaklayıcı gayretler ortada toprak meydan fiziki mesafenin, karantina şeklindeki fiziki kısıtlamalardan meydana gelen içtimai yalıtma ve kez açmış bulunduğu yalnızlığın hem psikoloji aynı zamanda fiziki sağlığı negatif etkilediğini anlattı.
Aykut, karantina ve izolasyonda görülebilen psikoloji belirtiler ortada kaygı, endişe, korku, huzursuzluk, asabiyet hali, zavallılık hissi, uyanık olma hali, adale ağrıları, keyif kaygısı, kıymetsizlik ve suçluluk hissi, güdeleme kaybı, isteksizlik, dikkatini alma güçlüğü, iştiha değişiklikleri, uykusuzluk, hınç ve tahammülsüzlük, tükenmişlik ve vahşet duygularının da toprak aldığının altını çizdi.
Salgının etraflıca dönemli psikoloji tesirleri ortada içtimai ağların, eşhas arası ilişkilerin zayıflaması, hınç ve saldırganlığın ortaya çıkması, keyif çalışanlarına erinç negatif davranışların sayılabildiğini aktaran Aykut, başkaca psikiyatri kliniklerine gidilememesi yahut başvuruların ertelenmesi dolayısıyla psikoloji hastalıklarda şiddetlenme yahut nüksetmeler görüldüğünü kaydetti.
"Salgın sürecinde eş içi ruh bilimsel edisyon ve şiddette artım gözlenmektedir"
Aykut, salgının etraflıca dönemli etkilerinden birlikte ötekinin ise eş içi hüküm olduğuna ayraç ederek, "Salgın sürecinde eş içi ruh bilimsel edisyon ve şiddette artım gözlenmektedir. Öfkeli ve agresif tutumların hedefinin çoğunlukla hanımlar ve füru bulunduğu görülmektedir." ifadelerini kullandı.
Damgalama ve ayrımcılığın, bulaşan hastalıklarda, rahatsızlığı canlı birlikte ad yahut gruba müteveccih olumsuz, kötüleyici, düşmanca, değersizleştirici ve ayrımcı tutumları içerdiğini tamlayan Aykut, "Kovid-19 ile münasebetli şekilde hastalara, hastaların ailelerine, keyif çalışanlarına müteveccih içtimai damgalama ve ayrımcılık görülebilmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
