Kerkük
Yüzyıllardır Türkmenlerin yoğunlukta bulunmuş olduğu Kerkük'ün zamanı kalesinin toprak almış olduğu alanda canlı Süryani asıllı Kale Hristiyanları, Türkçeyi de özellikle Osmanlı zamanında beraberce yaşadıkları Türkmenlerden öğrenmiş.
Kale Hristiyanları, Osmanlı döneminden beri Türkçeyi yalnızca konuşmakla kalmıyor ilahi, övgü ve dualarını da Türkçe yapıyor.
Kale Hristiyanlarından 76 yaşındaki Luvis Behcet, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, Hristiyanların ilkin Osmanlı zamanında Türkçeye ehemmiyet verdiklerini, terbiye ve ibadetlerini Osmanlı Türkçesiyle yaptıklarını tabir etti.
Günümüze derece da öz aralarında ve evlerinde Türkçe konuştuklarını özetleyen Behcet, Kerkük'te halihazırda onlarca Hristiyan ailenin Türkçeyi korumaya ve konuşmaya bitmeme ettiğini dile getirdi.
Türkçe soyadları taşıyorlar
Gelenek ve göreneklerinden kopmadıklarını vurgulayan Behcet, hala Türkçe soyadları taşıdıklarını belirtti.
Behcet, burada "Deveci", "Demirci", "Değirmenci" ve "Hürmüzlü" kabil soyadlarını haiz aileler bulunduğunu aktardı.
Osmanlı zamanında şehrin ticaretinin iri ortak kısmının Hristiyanların elinde bulunduğunu kaydeden Behcet, Osmanlının bu topraklarda adaleti yaydığını söyledi.
"Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık"
Özellikle Osmanlı zamanında bu topraklarda abra ve huzurun bilge bulunduğunu kail Behcet, "Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık. Tarihi Kerkük Kalesi de kâffesi Kerküklülerin iri evi konumundaydı." dedi.
Behcet, Müslümanlarla doğrudan yalnızca bire ortak adet, tradisyon ve göreneklere eş olduklarını tabir etti.
Osmanlıca İncil'i 140 senedir korunum ediyorlar
Ellerinde 1882 senesinde İstanbul'da basılan Osmanlıca ortak İncil bulunduğunu aktaran Behcet, şunları söyledi:
"Tam 140 senedir dededen oğula ve oğuldan toruna küsurat bu kutsi kitabı koruyoruz. Göz bebeğimiz kabil baktığımız bu İncil'i hala okuyoruz."
Mevlit, tanrısal ve methiyelerini Türkçe okuyorlar
Kiliselerde fahri yerine tanrısal okuyan Kale Hristiyanlarından Şad Neum da kiliselerde hala mevlit, afsun ve methiyeleri Türkçe okuduklarını, evlerde de bazısı hususi günlerde devir hin Türkçe mevlitler okuttuklarını aktardı.
Neum, Türkçe tanrısal ve mevlitlerin namevcut olmaması düşüncesince kitaplarını korunum ettiklerini ve acemi nesle de bunları öğrettiklerini söyledi.
