İstanbul
Matematik, yıldız bilimi ve tekellüm sahalarında Türk-İslam geçmişine adını kalburüstü harflerle yazdıran Ali Kuşçu, 547 sene ilkin çağ ölüm etti. Yaşadığı çağda evren bilimi hesabına aşırı ehemmiyetli çalışmalara imza atan ve sert aşırı mektepli yetiştiren Ali Kuşçu'nun adı, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan ilçesinde yaşatılmaya bitmeme ediyor.
Eyüpsultan Belediyesi kabilinden 2014 senesinde Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü içinde kurulan Ali Kuşçu Uzay Evi, bebek ve gençlere hem merkeze adını verici adlı sanlı astronomu tanıtıyor hem de gök bilimleri dair doğacak nesillerin ufkunu genişletiyor.
Merkezdeki emek harcamaları AA muhabiriyle paylaşan Ali Kuşçu Uzay Evi Sorumlusu ve Eğitimci Hatice Bahar Atalı, İslam hayatına taraf verici adlı sanlı astronomun bilgi zamanı açısından önemine ayraç etti. Kuşçu'nun ayrımsız sürede dobra müşterek matematisyen ve gönül âlim bulunduğunu tamlayan Atalı, Fatih Sultan Mehmet kabilinden Osmanlı topraklarına çağırma edilen Ali Kuşçu'nun ilmî açıdan aşırı ehemmiyetli çalışmalara imza attığını kaydetti.
Ali Kuşçu'nun icra ettiği çalışmaların zamanın teknolojik olanakları menfez uğrunda bulundurularak değerlendirilmesi icap ettiğini tabir fail Atalı, "O devirde uygulayım bilimi yok, aşırı kısıtlanmış olanaklar var. Teleskop bile geliştirilmemiş. Eldeki imkanlarla hocası bulunan Uluğ Bey'den küsurat bilgilerle aşırı ehemmiyetli eserlere, buluşlara imza atmış. Ay'ın evrelerini hesaplamış, Dünya'nın eğikliğini hesaplamış. O zamanın imkanlarını şimdiyle karşılaştırdığımızda aşırı şişman hassasiyetlerle ölçmüş bunu." dedi.
70 bine DOĞRU öğrenciye fariza verdi
Ünlü bilgi insanının adını, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan'da neşelendirmek istediklerini tamlayan Atalı, merkezdeki emek harcamaları şu halde anlattı:
"Burada 5 yaştan 25 hoşnutluk derece öğrencilere yıldız bilimi ve gök bilimlerini anlatıyoruz. Açıldığımız günden buyana 70 bine DOĞRU öğrenciye fariza verdik. Hem okullara müteveccih yegâne seferlik eğitimlerimiz olmaktadır hem ferdî şekilde bu eğitimi alabiliyorlar hem de sürekli eğitimlerimiz oluyor, 4, 6, 8 hafta biçiminde değişen. Mezun ettiğimiz ortaöğretim öğrencilerimiz şu anda Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünü üniversitede dolaşmak üzereler. Bizim hedefimiz öğrencileri topluma yararlı müşterek halde yıldız bilimi yönünde kazandırabilmek ve buna da ulaştığımızı giyinmek bizi aşırı bahtiyar ediyor."
Salgın zımnında devre içi eğitimlere de başladıklarını, bu sayede çabucak İstanbul'dan değil, bambaşka kentlerden de öğrencilere ulaşabildiklerini kaydeden Hatice Bahar Atalı, eğitimlerde tilmiz uyarınca Güneş sistemi, roketler, gök istasyonları, grup yıldızlar, mavera gezegenler üzere mevzuları anlattıklarını dile getirdi.
Atölye çalışmalarıyla öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirmelerine araştırma görevlisi olduklarına yer veren Atalı, şunları söyledi:
"Öğrenciler en aşırı karadelikleri alçalma ediyor. Zaten ışıksız müşterek nesne yer aldığı için, fon kuvvetiyle de en aşırı alçalma edilen nesne oluyor. 'Güneş sistemine müşterek karadelik yaklaşırsa ne olur?' en aşırı bunu soruyorlar. Böyle müşterek şeyin olması beklenen değil, zira etraflı cisimlerin müşterek yörüngesi mevcut uzayda ve bizlere yakın müşterek karadelik yok, bunları anlatıyoruz çocuklara. Onun haricinde Mars ile ait aşırı istifham geliyor. Mars bu aralar gündemde müşterek planet ve biraz on sene içinde Mars'ta koloniler kurulması planlanıyor. Onun düşüncesince Ay'a gidilecek ilkin Ay'da üs kuracak insanoğlu ve Ay'dan Mars'a gidişler gerçekleşecek. Bunların hepsini anlattığımızda çocuklarda müşterek dolay açılıyor ve buradan çıktıklarında 'Ben gök adamı iktisap etmek istiyorum, uzaya kullanmak istiyorum.' diyen evlatların sayısı artıyor."
Ali Kuşçu kimdir?
Türk-İslam dünyasının yıldız bilimi ve hesap alimleri ortada DOĞRU müşterek üne cemaat bulunan Ali Kuşçu'nun 15. asrın ilkin çeyreğinde Semerkand'ta doğduğu sanılıyor. "Kuşçu" lakabı ise babasının o devirde Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı, yıldız bilimi çalışmalarının temel noktasını gerçekleştiren müsellesat bilimsel üstünde enine boyuna ehemmiyetli emek harcamaları mevcut Uluğ Bey'in kuşçubaşısı olmasından kaynaklanıyor.
Uluğ Bey'in oğlu üzere sevilmiş yer aldığı ve yetiştirdiği Ali Kuşçu, dini ilimlerin yanı esna dil, matematik, yıldız bilimi dair da dersler aldı. Semerkand'da tahsilini tamamladıktan sonraları Kirman ve Herat'ta mevcut ve yıldız bilimi ve dini bilgilerini genişleten Ali Kuşçu, henüz sonraları baştan Semerkand'a döndü. Bir fasıl Semerkand Rasathanesi'nin başına getirilmiş yer aldığı sanılan Ali Kuşçu, Uluğ Bey'in ölümünün peşi esna çıkan padişahlık kavgaları esnasında hacca gideceğini belirterek kentten ayrıldı.
Bir fasıl Herat, Taşkent ve Tebriz'de mevcut Ali Kuşçu, 1470'lerde murahhas şekilde gittiği Fatih Sultan Mehmet'ten Osmanlı topraklarında emek harcaması dair öneri aldı. Bu teklifi onama fail Ali Kuşçu, sefirlik vazifesini tamamlayıp ailesiyle baş başa baştan kente döndüğü sırada, Fatih Sultan Mehmet kabilinden görevlendirilen İstanbul Kadısı Hocazade Müslihü'd-Din Mustafa başkanlığındaki müşterek kurul kabilinden İstanbul civarlarında karşılandı.
Otlukbeli Savaşı'ndan sonraları Ayasofya Medresesi Müderrisliğine tayin edilen Ali Kuşçu, yaşamının akıbet yıllarını İstanbul'da geçirdi. Astronomi, matematik, gönül ve tekellüm sahalarında sert aşırı mektepli yetiştiren Ali Kuşçu, İstanbul'un arz derecesi ve boylamını ölçtü, dünyanın eğikliğini, ayın evrelerini hesapladı ve türlü gün saatleri yaptı. Ali Kuşçu 16 Aralık 1474'teki vefatının peşi esna Eyüpsultan ilçesindeki Eyüp Sultan Türbesi haziresine defnedildi.
