USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000
Dünya

Filistin'de İsrail işgaline için süregelen Birinci İntifada'nın üstünden 34 sene geçti

İsrail işgaline üzerine 9 Aralık 1987'de başlamış olan Birinci İntifada'nın 34. senesinde Filistinlilerin sunulan kalmış olduğu sıkıntılar hala canlılığını korurken, bahis konusu olay, Filistin davasının en ehemmiyetli aşamalarından bir tanesi adına onama ediliyor.

Filistin'de İsrail işgaline için süregelen Birinci İntifada'nın üstünden 34 sene geçti
09-12-2021 11:50
Kudüs

Gazze Şeridi'nde 1987'de yarık sağlayan hâlâ sonraları tamamı Filistin topraklarına yayılan ve 1993'e derece bitmeme fail İntifada sürecinde Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas sahaya çıkarken, proses Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) İsrail'le anlaşmasıyla baş başa Filistin Ulusal Yönetimi’nin kurulmasıyla sona erdi.

ABD ilkin edinmek kıl payı İsrail ve Batılı devletler tarafından, Filistin halkının tanınması ve Batı Şeria ile Gazze Şeridi'nde Filistin Ulusal Yönetimi anlı şanlı kocabaşı binanın kurulması İntifada'nın başarılarından birisi sayılıyor.

Filistin yönetiminin esasları üstünde kurulduğu Oslo Anlaşması, İsrail’in 1967'de obstrüksiyon etmiş olduğu topraklardan çekilmesini ve ari müşterek Filistin devletinin kurulmasını öngörüyordu. İsrail ise bu anlaşmaya uymaktan kaçındı.

İsrail'in Filistin ülkelerini işgalden vazgeçmemesi ve ari Filistin devletinin kurulmasını reddetmesi, 2000 yılının sonlarında İkinci İntifada'nın (El-Aksa İntifadası) başlamasına illet ha ve İntifada 2005 yılına derece sürdü.

Taş İntifadası

Tarihi Filistin topraklarında 1948’de başlamış bulunan ve 1967’deki 6 Gün Savaşı ile yayılan işgal, 1987’ye derece bu hali takviye süreci ve Filistinlilere müteveccih küsurat baskıyla Filistin halkının evvel el müşterek etraflı adına İsrail’e huzur taharri memuru polis direnç başlatmasına illet oldu.

İsrailli müşterek kamyon şoförünün 8 Aralık 1987'de Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun (Erez) arama noktasında aracını Filistinli işçilerin ilişkin sürerek 4 kişiyi öldürmesi Taş İntifadası adına adlandırılan Birinci İntifada'nın fitilini ateşledi.

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliya Mülteci Kampı'nda vakası gıcırtı fail Filistinliler ve İsrail güçleri ortada 9 Aralık 1987'de "kanlı" çatışmalar başladı ve hâlâ sonraları hadisat Gazze Şeridi ile Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ün ayrışık bölgelerine yayıldı.

Tarihçilere göre, İsrail'in Filistinlilere müteveccih "topraklarına el koyma, Yahudi yerleşme bölgeleri nesir etme, bağış toplama, durdurma ve abluka" kabilinden ihlalleri bu gösterilerin yarık vermesi düşüncesince çelimli müşterek aktif fiil oldu.

Filistinliler protestolarda hoppadak taş kullanmasına karşın İsrail buna baş döndürücü kuvvet kullanarak cevap verdi ve göstericilere acı ederek 1000'den müşterek tomar ferdin ölümüne, on binlerce ferdin yaralanmasına illet oldu.

İsrail ayrıca, "kemik kırma" adına tanıdık müşterek politikayı da benimsedi. Dönemin Savunma Bakanı İzak Rabin'in kararını uygulayıcı İsrail askerleri, taş atan müşterek tomar sayıda Filistinlinin dizi ve bacaklarını sopalarla vurarak kırdı.

Filistinlilerin talepleri

Başkenti Kudüs bulunan bağımsız, hükümran müşterek Filistin devleti kurarak kaderlerini atama ika hakkını arzu fail Filistinliler, İsrail’in 1967’den itibaren obstrüksiyon altındaki Batı Şeria ile Doğu Kudüs’te nesir etmiş olduğu tamamı Yahudi yerleşme birimlerinin de boşaltılmasını istiyordu.

Birinci İntifada'nın en ehemmiyetli taleplerinden birisi de İsrail’in yapılış sürecinde mecburi göçe yayımcı tutulan ve başkaca 1967’de sığınmacı pozisyonuna düşen, içerideki ve dışarıdaki tamamı Filistinli sığınmacıların öz topraklarına şartsız dönüşlerinin sağlanmasıydı.

İsrail ekonomisinden ayrılarak ari müşterek iktisat oluşturabilmesi düşüncesince Filistin ekonomisinin güçlendirilmesi talebinin de yükseldiği İntifada sürecinde, İsrail cezaevlerindeki Filistinli ve gayrı Arap tutukluların başıboş bırakılması da istendi.

Hamas sahaya çıktı

Birinci İntifada'nın en ehemmiyetli çatı taşlarından birisi de Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas’ın silahlı direnişle Filistin bölgesinde toprak alması oldu.

Filistin'de İsrail işgaline huzur silahlı ve siyasal uğraş sağlayan en iri İslami cereyan konumundaki Hamas, 1987'de Şeyh Ahmed Yasin liderliğinde kuruldu.

Gazze Şeridi’nde başlamış bulunan ve obstrüksiyon altındaki Doğu Kudüs ile Batı Şeria’ya sıçrayan İntifada sürecinde, FKÖ ve bünyesindeki Fetih Hareketi'nin, Filistinliler nezdindeki itibarı sarsılırken, Hamas ile İslami Cihad Hareketi'nin yıldızı parlamaya başladı.

Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan Cemaati) çalışanı Şeyh Ahmed Yasin, Abdülaziz er-Rantisi ve Mahmud ez-Zahhar kabilinden adların öncülüğünde faaliyetlerine başlamış bulunan Hamas, bünyesine kuruluşu 1984’e derece uzanan İzzeddin el-Kassam Tugaylarını silahlı devriye adına kattı.

Resmi verilere gereğince "Taş İntifadası" esnasında İsrail'in saldırıları kararı 241'i bebek 1162 Filistinli yaşamını kaybederken, kısaca 90 bin insan yaralandı.

İsrail ile FKÖ ortada 1993 senesinde Oslo Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona aziz intifada 6 sene sürdü.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
ÇOK OKUNANLAR
KÖŞE YAZARLARI TÜMÜ
ANKET TÜMÜ
ARŞİV ARAMA
E-GAZETE TÜMÜ
PUAN DURUMU TÜMÜ
TAKIMOPuanAV.
1Galatasaray38102+66
2Fenerbahçe3899+68
3Trabzonspor3867+19
4Başakşehir FK3861+14
5Kasımpaşa3856-3
6Beşiktaş3856+5
7Sivasspor3854-7
8Alanyaspor3852+3
9Çaykur Rizespor3850-10
10Antalyaspor3849-5
11Gaziantep FK3844-7
12Adana Demirspor3844-7
13Samsunspor3843-10
14Kayserispor3842-13
15Hatayspor3841-7
16Konyaspor3841-13
17MKE Ankaragücü3840-6
18Fatih Karagümrük3840-3
19Pendikspor3837-31
20İstanbulspor3816-53
GÜNÜN KARİKATÜRÜ TÜMÜ