Ankara
Çavuşoğlu, emek vermek ziyareti kapsamında gittiği Bakü'de Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile birlikte ve heyetler arası görüşmesinin arkası esna eş matbuat toplantısında konuştu.
Çavuşoğlu, 30. sene dönümünde Hocalı Katliamı'nda yaşamını kaybedenlere yağmur diledi.
Geçen ay Şuşa Beyannamesi'nin dü ülkenin meclisleri kabilinden da onaylandığını hatırlatan Çavuşoğlu, "Aslında Türkiye ve Azerbaycan elbette müttefiktir. Ama bu elbette müttefikliğimizi liderlerimizin iradesiyle müşterek belgeye, müşterek anlaşmaya da döktük. Meclislerimizin onaylaması da bu liderlerimizin iradesinin direkt halklarımız kabilinden da doğrulama edildiğinin göstergesidir." dedi.
Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'yle "tarihi müşterek hamle attıklarını" vurgulayarak, doğacak çağda bu çerçevede askeri, kültür, ekonomi, erke ve bilgelik kabilinden mevzuları da içeren nice mevzuda konkre adımlar çarpmak düşüncesince kâffesi bakanlıklarla çalıştıklarını söyledi.
Kovid-19 salgınına karşın dü ülkenin tecim kütlesinin 5 bilyon dolara ulaştığını aktaran Çavuşoğlu, hedefin 15 bilyon dolar olduğunu, potansiyelin bulunduğunu belirtti.
Çavuşoğlu, bu maksata erişmek düşüncesince lojistiğin önündeki engelleri kaldırıp onları motivasyon ika ve tercihli tecim anlaşmasının kapsamını genişletmenin beraberinde Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerine başlamanın da önemine değindi.
Karşılıklı yatırımların da 30 milyara yaklaştığını aktaran Çavuşoğlu, şirketleri hem Azerbaycan'da hem Türkiye'de envestisman hazırlamaya motivasyon ettiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın işgalden kurtarılan bölgelerinin baştan yapılandırılması dair Aliyev’in gösterimi çerçevesindeki çalışmalara da dayanak noktası verdiklerini vurguladı.
"Haksız ve hukuksuz saldırının müşterek an ilk sona ermesini istiyoruz"
Bugün düet ilişkilerin kâffesi boyutlarının beraberinde lehçe mevzuları da ele aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Özellikle Ukrayna'daki gelişimleri endişeyle izliyoruz. Ülkelerin arazi bütünlüğünün kuvvet kullanarak değiştirilmesine tığ mebde adına hepsi kabilinden karşıyız. Haksız ve hukuksuz saldırının müşterek an ilk sona ermesini istiyoruz. Bu mevzuda da çabalarımızı artırarak bitmeme ediyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye ve Azerbaycan'ın gelişigüzel dü ülkeyle haberleşme kurabilen ve güzel ilişkileri bulunan dü dünya bulunduğunu söyledi.
Tahliyeler dair da Azerbaycan ile iş birliğini sürdürdüklerini tamlayan Çavuşoğlu,"Azerbaycanlı ve Türk ayrımı yapmaksızın vatandaşlarımızı ülkelerimize bildirmek düşüncesince dayanışmamız bitmeme edecek." ifadesini kullandı.
"Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hepsi üzerinde düşeni yapacak"
Öte taraftan Karabağ zaferinden sonradan Azerbaycan’ın Ermenistan’a meydana getirdiği şümullü sulh anlaşması teklifini desteklediklerini kaydeden Çavuşoğlu, "Bu Azerbaycan'ın ne derece güzel oruçlu bulunduğunu ve sahamızda sulh istediğini gösteriyor. Umuyoruz Ermenistan'da buna müspet cevap verir. Vermesi de gerekiyor. Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hepsi üzerinde düşeni yapacak." sanarak konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Ermenistan ile attığı adımlarda Azerbaycan ile eşgüdüm bünyesinde cereyan ettiklerini de hatırlatarak, "Temel amacımız alanda güzel komşuluk ilişkilerinin arsıulusal hususiyet çerçevesinde bitmeme etmesi. Öngörülen planların de yaşama geçmesidir." dedi.
Bölgenin istikrarı düşüncesince Azerbaycan ile geçmişten beri efor harcama ettiklerine dikkati çekici Çavuşoğlu, bitişik ülkelerle üçgen ve murabba formatta toplantıların bulunan olduğunu, bunların bu sene yapılması dair emek harcamayı sürdürdüklerini söyledi.
Çavuşoğlu, öteki taraftan Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) akıbet zirvesinde çevrim başkanlığını Azerbaycan’dan alırken ehemmiyetli kararlar verdiklerine ayraç ederek, bunun uygulanması dair da dışişleri bakanları adına müşterek açıklık güruh düzenleyeceklerini dile getirdi.
Antalya Diplomasi Forumu'na (ADF) Azerbaycan’dan açık müşterek heyetle katılma bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, forumun ikinci senesinde aşırı sayıda ülkeden yukarı düzem katılımcının beraberinde 40 arsıulusal ve lehçe örgütün yukarı düzem yöneticisinin de orada olacağını belirtti.
Çavuşoğlu, ADF'ye Ermenistan'dan Kıbrıs Rum Kesimine herkesi çağırma ettiklerini bildirdi.
Ermenistan ile görüşmeler ve Şuşa Beyannamesi
Türkiye ile Ermenistan arasındaki görüşmelerde, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki koordinasyona bağlı istifham üzerinde Çavuşoğlu, 3+3 teklifini Azerbaycan'ın yaptığını, alanda barış, abra ve güzel komşuluk ilişkileri istediğini söyledi.
Çavuşoğlu, Ermenistan ile mülakat sürecinde Azerbaycan ile benzeyen eş güdüm zarfında olduklarını ve Azerbaycan'ın gelişigüzel devir dayanak noktası bulunduğunu belirterek, "Özel temsilciler 2 kat müşterek araya geldi. Moskova’da ve Viyana’da. Sürekli telefonla görüşüyorlar. Güven artırıcı kimi adımlar atıldı. Bundan sonradan atılacak adımlarda da koordinasyonu sürdüreceğiz." dedi.
Şuşa Beyannamesi'nin uygulanması dair bu sene ne kabilinden konkre adımlar atılacağına bağlı soruya cevap sağlayan Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'nin askeri, siyasi, türel konuları, düet ilişkilerin kesinlikle geliştirilebileceği hususunu ve işgalden kurtarılan alanlarda yaşamın normale döndürülmesi düşüncesince atılacak adımların unsurlarını içerdiğini dile getirdi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Beyanname'nin askeri adına da dü bağlaşık kabilinden gerekseme duyulduğunda kullanılması düşüncesince iane mekanizmalarının oluşturulacağını da anlattı.
Bakan Çavuşoğlu, Ukrayna'dan boşaltma sürecinde Türkiye'nin Azerbaycan'la iş donanmasına bağlı soruya da kendileri düşüncesince rüçhan bulunan mevzunun "vatandaşlarının katkısız huzurlu Ukrayna'dan çıkarılması" bulunduğu cevabını verdi.
"Öncelikle insancasına ateşkesin gelişigüzel yerde olması lazım"
Çavuşoğlu, Ukrayna-Rusya savaşına ve tahliyelere ilişkin, "Bazı alanlarda devamlı mütareke ilanı oldu. 9 ile 16 arasında. Biz bunun kalımlı olmasını istiyoruz ve kâffesi Ukrayna genelinde olmasını istiyoruz. Öncelikle insancasına ateşkesin gelişigüzel yerde olması lazım." dedi.
Halen Sumi'de Türk vatandaşlarının bulunduğunu ve daha kazalı bulunduğu düşüncesince onları çıkaramadıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "İnsani koridorların açılması düşüncesince mümkünse Batı'ya doğru, oradan belkili değilse Rusya bölümüne geçenek açılması düşüncesince çalışıyoruz. Herson'da yurttaşlarımız var. Bugüne derece bizim kaldırdığımız trenlere Azerbaycanlı kardeşlerimiz de biniyor." dedi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Harkiv kabilinden kimi yerlerde Azerbaycan'ın da katar ile boşaltma düşüncesince aranjman yaptığını ve fark etmeksizin Türk vatandaşlarını da ikrar ettiklerini aktardı.
İnsani iane dair ülkede ağırbaşlı sıkıntıların bulunduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "Orada artan insanoğlu var. Ukrayna’da canlı kişilere insancasına yardımların ulaştırılması düşüncesince de bu arada çalışıyoruz. Sadece Azerbaycan-Türkiye değil, Ukrayna'nın komşusu bulunan batıdaki ülkelerle. Çünkü bu yardımları açıktan ve ya direkt Ukrayna'ya irsal etmek belkili değil. Bu çabalarımızı sürdüreceğiz." sanarak konuştu.
Tahliye dair da bilgiler paylaşan Çavuşoğlu, bugün zarfında Kiev, Lviv, Odessa ve geçenek açılırsa Sumi'den boşaltma planladıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, "Bugün planımız dört dörtlük adına sahadaki şartlara mucibince işlerse kısaca 400 vatandaşımızı da boşaltma düşüncesince cereyan ettirmiş olacağız. Elbette buralarda Azerbaycanlı yurttaşlarımız var ise onların tahliyesi dair da bu arada çalışmaya bitmeme edeceğiz." dedi.
