15 Ekim Dünya El Yıkama Günü yardımıyla açıklamada bulunan Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, Covid-19 salgınıyla savaş çağında el yıkama ve hıfzıssıhha mevzusunun öneminin hâlâ dobra anlaşıldığına aksan yaptı.
Covid-19 salgını, vatandaşların topu topu alışkanlıklarını bulunduğu kabilinden el yıkama alışkanlıklarını da değiştirdi. Salgın evveliyat daima ellerini yıkayan şahıslar tutturuk kabilinden görülürken, salgınla savaş çağında camianın değme kesiminin el yıkamayı alışkınlık durumuna getirmiş bulunduğu görüldü.
Her çağ tekraren telefona dokunup bambaşka bölgelere dokunulduğunu, nedeniyle baş döndürücü sayıda mikrobun telefonlara bulaştırıldığını kail Prof. Dr. Yorulmaz, "Sonra o telefonu kulağımıza götürüyoruz. Yüzümüze bulaştırmış oluyoruz. En kesif tercih ettiğimiz araçlardan bir tanesi bulunan cep telefonuyla bedenimize mikrop almış oluyoruz" dedi.
"Bulaşıcı rahatsızlıkların yüzdelik 80'i başkaları kanalıyla taşınıyor"
Çevre ile ilinti sağlamada en ehemmiyetli aza bulunan ellerle çağ ortamında sağlam baş döndürücü yere, eşyalara, insanlara, paraya, cazibe anahtarlarına, besinlere dokunulduğuna yer veren Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, bu sebeple, rahatsızlıkları oluşturan mikropların ve öteki kirliliklerin en emeksiz bulaşacağı organların da gene başkaları bulunduğunu söyledi. Elle dokunulan topu topu maddelerin sayımsız mikrop yada bambaşka kirlilikler bulundurabildiğini kail Prof. Dr. Yorulmaz, bulaşan rahatsızlıkların yüzdelik 80'inin başkaları kanalıyla taşındığını vurguladı.
Eğer başkaları aldığı kadar parlak değilse bulunan kirlilikler ve mikropların sonunda vücuda bulaştırılabileceğini anlatım fail Prof. Dr. Yorulmaz, "Buna ek yerine ellerimiz aldığı kadar parlak değilse dokunduğumuz çocuklarımıza, yaşlılarımıza, öteki familya bireylerine de mikrop ve öteki kirlilikler ile neden bulamak mümkündür. Dokunduğumuz yiyecekler, tabaklar, kaşıklar, öteki eşyalar yolu ile de kirlilikleri ve artışını sürdürmekte bulunan güneş tacı virüs de engelleme peyda etmek neredeyse mikropları sevdiklerimize bulamak mümkündür" ifadelerine arazi verdi.
"Eldeki mikropların yüzdelik 99,9'u akıllıca yıkama ile uzaklaştırılabilir"
Hastalık ve mikroplardan korumanın en emeksiz ve can alıcı yolunun, ellerin akıllıca halde yıkanması bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Yorulmaz, akıllıca ortak halde yıkama ile eldeki mikropların yüzdelik 99,9'unun uzaklaştırılabileceğini söyledi.
Toplu yaşanılan yerlerde, başta de okullarda akıllıca teknikle el yıkama işleminin alışkınlık durumuna getirilmesi icap ettiğini aktaran Prof. Dr. Yorulmaz, "El hijyeni düşüncesince en akıllıca yol, akar su ve sabunla meydana getirilen minimum 30 saniye periyodik el yıkama ile sağlanabilir. Doğru el yıkama alışkanlığımızın olması, ayrımsız sürede evlatlarımızın da bu alışkanlığı kazanmasında baş döndürücü önemlidir. Çünkü füru kendilerine söylenenlerden baş döndürücü yaptıklarımızdan etkilenmektedir" dedi.
El yıkamada kullanılacak bulunan sabun ve havluların mobilyasız olması icap ettiğini dile getiren Prof. Dr. Yorulmaz, "Kalıp şeklindeki sert sabunlar, başta şişman yaşanılan yerlerde sağlam baş döndürücü ad çeşidinden tekraren kullanıldıkları düşüncesince üzerlerinde nice mikrop barındırırlar. Bu sebeple şişman yaşanmış bulunan yerlerde ve canlı ailelerde sert sabun kullanması akıllıca olmamaktadır. Eğer sert sabun kullanılıyorsa değme kullanımdan sonraları sudan geçirilerek, beden mekanik yerine temizlenmelidir. Bu cins ailelerde ve şişman yaşanılan yerlerde hazır para sabun hâlâ uygundur, çabucak ele tahsil edilen miktarı kullanılır, geriye kalanı ile değinme olmaz. Ancak, hazır para sabun miktarı azaldığında, sert arttırma yapılmamalı, kaptaki hazır para sabun boşaltılıp, yıkanıp kurulandıktan sonraları sert baştan acemi hazır para sabun doldurulmalıdır. Özellikle canlı grupların kullanması düşüncesince (okullar, alım satım merkezleri gibi) hazır para sabun ile beraberce elleri kurulamak düşüncesince kağıt silgi kullanılmalıdır" halinde konuştu.
"Ellerimizi hâlâ kesif yıkamaya başladık"
Salgından ilkin ellerini bu denli müşkülpesent ve müşkülpesent ortak biçimde yıkamadığını kail vatandaşlardan Dilay Dağdevren, "Pandemi bizim nice alışkanlığımızı art getirdi. Ellerimizi hâlâ kesif yıkamaya başladık. Titiz davranıyoruz. Özellikle işten çıkıp eve gittiğimde geçmiş yerine ellerimi yıkamaya uyanıklık gösteriyorum. Daha müşkülpesent yıkıyorum. Sürekli hıfzıssıhha altında oluyorum. Etrafımızdaki kişilerden de bu hıfzıssıhha dair hâlâ müşkülpesent olmalarını istiyoruz" diyerek konuştu.
"Virüs hijyene dikkat etmeyen şahıslara hâlâ tez bulaşıyor"
Pandemiden ilkin hıfzıssıhha mevzusuna baş döndürücü dikkat edilmediğini kail vatandaşlardan Levent Yaçi, "Pandemiden ahir süreçte hacısı hocası hâlâ baş döndürücü dikkat etmeye başladı. Covid-19 denilen neden değme manada hijyene dikkat etmeyen şahıslara hâlâ tez bulaşıyor. O sebepten dolayı ellerimizi bereketli çokça yıkayacağız ve hijyene dikkat edeceğiz" dedi.
Özlem Ceylan
