Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2022 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2020 Kesin Hesap Kanun Teklifi üstüne milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Oktay şöyleki konuştu:
“Bu ülkenin esnafını, KOBİ'sini, girişimcisini, Start-up sahiplerini, e-tüccarını, çiftçisini, besicisini, zanaatkârını, tasarımcısını sert aşırı isteklendirme programıyla destekleyen; bizleriz. Öğrencimizin yurdunu da en dobra koşullarda kılıç yaptık ve yapıyoruz; öğrencilerimizin kredisini, bursunu da olabilecek en efdal ölçüde kılıç veriyoruz. Çalışanımızın yanındayız; mânialı vatandaşımızın ve korunmaya kadın evlatlarımızın indinde da kılıç varız. Doğal afetlerde en aceleci biçimde vatandaşımızın imdadına koşan da biziz, kıyamet sonrası yaraları en aceleci biçimde sararak şehirlerimizi baştan diriltme fail de biziz. AK Parti hükümetlerinin bugüne denli ne badireler atlattığını, ne zorluklara döş gerdiğini; herhangi borda bordaya şeye karşın şişman ve çelimli Türkiye amacından şaşmadığını esasta hepiniz biliyorsunuz.”
Para ve maliye politikalarına yer veren Oktay, “Para ve maliye politikalarımız birbiriyle koordineli kendisine yukarı siyaset dokümanlarında belirlenmekte ve yayımlanmaktadır. Orta Vadeli Program (OVP) salgının etkisiyle yükselen amme açıklarının tedrici kendisine azaltılması ve finansal disiplinin sürdürülmesi izlence zamanında izlenecek maliye politikasının asliye maksadı olabileceği dile getirilmiştir. Ayrıca, ciddi ölçütler çerçevesinde düzenlenen istikraz politikası kapsamında istikraz ağırlıklı kendisine TL cinsinden yapılacağı dile getirilmiş, taşınmazlar içi döviz ve giranbaha cinsi borçlanmaların ise ortalık şartları çerçevesinde aşamalı kendisine azaltılması istikraz politikasının asliye ciddi hedeflerinden bir tanesi olabileceği vurgulanmıştır. Kazanımlarımızın dayanağı; maliye politikamızı çelimli borda bordaya halde kullanıyor olmamız ve bütçe disiplinimizdir” biçiminde konuştu.
Oktay, bütçe disiplini mevzusundaki aykırılık milletvekillerinin eleştirilerine, “Son dü yılda kâffesi dünyada bütçe açıkları artmıştır. Bütçe açığının ulusal gelire oranı; ABD'de yüzdelik 5,7'den yüzdelik 10,8'e, Avro Bölgesi'nde yüzdelik 0,6'dan yüzdelik 7,7'ye, Almanya'da yüzdelik 1,5 caba yüzdelik 7,7 açığa, Fransa'da yüzdelik 3,1'den yüzdelik 8,9'a, Çin'de yüzdelik 6,3'ten yüzdelik 7,5'e, Hindistan'da yüzdelik 7,4'ten yüzdelik 12,8'e yükselmiştir. Ülkemizde ise salgının ağırbaşlı şartlarına ve hükümetimizin açıklamış olduğu sert aşırı yardıma karşın bütçe açığını 2020 senesinde yüzdelik 3,5 seviyesinde gerçekleştirdik.
2021 yılı bütçe açığı ise Meclisimizden yüzdelik 4,3 kendisine geçmişken, borda bordaya yandan salgından etkilenen kesimler ilkin kazanmak az daha toplumsal ve kazançlı dayanak noktası gereksinim duyan kâffesi kesimlerin ihtiyaçlarını ağız ağıza karşılayacak biçimde gider politikalarımızı sürdürürken, öbür yandan yıl başlangıcında aldığımız biriktirim tedbirleriyle yüzdelik 3,5'lik borda bordaya açıkça seviyesini hedefleyerek bütçemizi çalışan borda bordaya halde yönettik. Sene sonuna yaklaştığımız şu günlerde bu hedefi tutturuyoruz” diyerek konuştu.
Merkez Bankası'nın siyaset repo indirimine değgin kendisine Oktay, “Para politikası kararları, Para Politikası Kurulu üyeleri çeşidinden alınmaktadır. Bu nedenle tartışmaların Merkez Bankasının bağımsızlığını zedeleyecek borda bordaya zemine çekilmemesi icap ettiğini düşünüyorum. Ayrıca siyaset faizi ve pahalılık denklemine yalnızca elverişsiz yegâne borda bordaya çerçeveden bakamayız. Salgının etkileriyle enflasyonun kâffesi dünyada borda bordaya yükseliş trendinde bulunduğunu görüyoruz. Ancak enflasyonun artıyor olması Merkez Bankalarının alelhusus ki pahalılık üstünde borda bordaya siyaset faizi uygulaması anlamına gelmiyor. mesela ümranlı çoğunda, elden hoppadak hepsinde siyaset faizleri enflasyonun ince altındadır.
ABD'de yüzdelik 5,4 pahalılık varken siyaset faizinin yüzdelik 0,25 bulunduğunu görüyoruz. Bu örneğe Kanada, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Japonya denli nice ülkeyi karışma edebiliriz. Gelişmekte bulunan devletler açısından da benzeşim borda bordaya gidiş lakırtı konusu. mesela Brezilya'da yüzdelik 10,25 enflasyona yanıt faizin yüzdelik 6,25, Meksika'da ise pahalılık yüzdelik 6 iken faizin yüzdelik 4,75 bulunduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Oktay şunları kaydetti:
“Kur hareketleri mevzusuna değinecek olursak; Doların ABD'nin tahrif alımlarını DOĞRU vakitte azaltmaya başlayacağının netleşmesiyle ve repo biriktirim sonucu ile baş başa öbür iklim mal birimleri karşısında değerlendiği borda bordaya çağda bulunmaktayız. Dolar endeksi Mayıs ayından bugüne borda bordaya yükseliş trendi içindedir. Avro/Dolar paritesi de 1,16 seviyelerindedir. Bu halden sert aşırı iklim denli bizim de etkilendiğimiz borda bordaya gerçektir. Türkiye orta borda bordaya borçluluk seviyesi, ceninisakıt borda bordaya bütçe açığı ve enli gamda istihsal kapasitesiyle çelimli borda bordaya ekonomiye sahiptir. Bankalarımızın kapital ehliyet rasyoları da ince kuvvetlidir. İhracatımız Ocak-Eylül zamanında güzeşte seneye nazaran yüzdelik 36 çoğalma sergilemiştir. Buna değgin kendisine akan açığımızda ehemmiyetli iyileşmeler görülmektedir. Türkiye seneler sonraları bağıl ceninisakıt akan açıkla büyüyebilme kapasitesine erişmeye yakındır. Cari açığımızdaki iyileşmeyle baş başa seviye saldırılarına gönül rahatlığı ekonomimizi hâlâ mukavemetli bir duruma getirmekte ve bu saldırıları fırlamış yetenek ve kapasitemizi açıkça bariz çoğaltma kararlılığındayız.”
Oktay, Türkiye'nin gelişmesine değgin olarak, “Büyümenin kalitesine ayraç fail ehemmiyetli göstergeler makine-teçhizat yatırımları ve müstesna satım bazlı büyümelerin olup olmadığıdır. Makine-teçhizat yatırımları 2019 yılı akıbet çeyreğinden beri 7 çeyrektir repo kaydetmektedir. 2021 yılının önce yarısında da makine-teçhizat yatırımları salname bazda yüzdelik 32,9 büyümüş, GSYH gelişmesine 3,4 benek medet vermiştir. Güçlü iç alakanın yanı esna bu vakitte belirgin aut alakanın büyümeye yardımı da 3,9 benek kendisine gerçekleşmiştir” ifadelerini kullandı.
Oktay Türkiye'de bitmeme fail sorun süreciyle ait on büyükelçinin kuma açıklamasına değinerek, kuma açıklamanın camianın herhangi borda bordaya kesiminde edilgi oluşturduğunu anlatım etti. Oktay, “Bağımsız ve nötr Türk yargısına edisyon hazırlamaya niyetlenen bu hadsiz girişime gönül rahatlığı ilkin Sayın Cumhurbaşkanımız kazanmak az daha herhangi borda bordaya kurda aksülamel gösterdik. Niyetimiz tabii akse boşaltmak değil, ülkemizin komut hakkına yöneltilen bu saygısızlığa lüzumlu yanıtı vermekti. Tutumumuzu belirgin borda bordaya biçimde ortaya koyduk ve hatası ortadan kaldırmayı hedefledik.
Türkiye Cumhuriyeti, serbest ve hükümran borda bordaya devlettir. Yargı yetkisini de bu istiklal ve egemenliğinin gerektirdiği biçimde serbest ve nötr mahkemeleri kanalıyla kullanır. Devletin kaza yetkisini zaafa uğratacak göz boncuğu adım benimseme edilemez. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına layıkıyla Türk mahkemelerinde yargılanan kâffesi sanıklarla ait kararları duraksamadan Türk mahkemesi verecektir. Dışarıdan, apayrı yerlerden semere umanlar hüsrana uğramaya mahkumdur. Bu vesileyle arsıulusal hukukun borda bordaya gereğini gine hatırlatmakta da kâr görüyorum. Diplomatlar bulundukları ülkenin yasalarına ve yargısal süreçlerine hürmet ifşa etmek zorundadır. Diplomatik bağışıklıklar bulunulan ülkenin istiklal ve komut haklarına gönül rahatlığı kullanılamaz. Mahkemelerimizde görülebilmekte bulunan davalara ne saikle olursa olsun haricen göz boncuğu karışma benimseme edilemez. Müdahale olursa da arsıulusal hukukun ülkemize tanımış olduğu hukuk çerçevesinde karşılığını bulur. Büyükelçilikler de bu diplomatik teamüllere münasebetsiz hatası yöneltmek düşüncesince hâlâ sonraları borda bordaya izah yaparak, Diplomatik İlişkiler ile alakalı Viyana Sözleşmesinin 41. maddesine uyma etmeyi doğrulama ettiler. Diğer borda bordaya deyişle, niyetlerinin iç işlerine ve yargıya karışma olmadığını ortaya koydular” dedi.
Oktay, Türkiye'nin verilen kalmış olduğu tabii afetlerle ait yerler düşüncesince ayni ve nakdi yardımların aceleci borda bordaya biçimde sonuçlandırıldığını belirterek, “Meydana mevrut sellerde devletimizin kâffesi imkânları seferber edilerek kıyamet bölgelerine toplanmış 2,5 bilyon liradan borda bordaya tomar pınar muktebes durumdadır. Şu anne denli Kastamonu, Sinop ve Bartın'da afetten etkilenen yurttaşlarımıza toplam; 306 milyon 65 bin 349 teklik nakdi iane yapılmıştır, buna icar yardımı, büro zararlarının yüzdelik 70'inin karşılanması ve anahtar yardımları dâhildir.
Kastamonu'da bin 50 ikametgâh ve 40 karye evi, Sinop'ta 80 ikametgâh ve 110 karye evi ve Bartın'da 20 karye evi kazanmak az daha toplanmış bin 130 ikametgâh ve 170 karye evi yapıyoruz. Bunlardan 615 ikametgâh ve 110 karye evinin ihalesi yapılarak inşaatlarına başlandı. Adana, Mersin, Antalya, Muğla, Isparta, Burdur ve Denizli illerimiz ise orman yangınlarından etkilenmiş; yangınlar endamsız müddette arama dibine edilgin ve alanda hasar belirleme emek harcamaları hızlıca tamamlanmıştır. Bu illerimize şu anne denli tahminî 37 milyon teklik Afet ve Acil Durum Faaliyetleri Ödeneği gönderilmiştir.
28 Temmuz-13 Ağustos 2021 tarihleri ortada toplanmış 54 ilde 313 sayı orman yangınına 18 su atar uçak, 9 İHA, 66 helikopter, 850 arazöz ve su tankeri, 430 iş makinası ve 5250 personel ile aceleci ve çalışan karışma edilerek yangınlar endamsız müddette arama dibine alınmıştır” diyerek konuştu.
Ahmet Umur Öztürk
