Ankara
Türkiye Madenciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Emiroğlu, akıbet zamanlarda evren genelinde bembeyaz erke dönüşümünün hızlandığını belirterek, "Tüm yenilenebilir erke santralleri ile ısıl ve müstehase yakıtlı santraller kıyaslandığında, yenilenebilir erke santrallerinde 8 büküm hâlâ birlikte tomar maden kullanılması gerekiyor. Ayrıca elektrikli araçlarda da alışılagelen müstehase yakıtlı araçlara gereğince 5 büküm hâlâ birlikte tomar maden kullanılıyor. Bu dönüşümde stratejik madencilik dirimlik ciddiyete sahip." dedi.
Emiroğlu, AA muhabirine, hayattaki 90 maden çeşidinin 80'inin bulunması ve bunlardan 60'ının da üretilmesi zımnında Türkiye'nin ehemmiyetli birlikte maden ülkesi bulunduğunu söyledi.
Madenin kullanılmadığı biricik birlikte bölüm bulunmadığına ayraç fail Emiroğlu, Paris Anlaşması çerçevesinde toptan coşkunluk artışını 1,5 ila 2 dereceyle sınırlandırma hedefini karşılayan senaryolara göre, yeşil dönüşümün ehemmiyetli bileşenlerinden birinin de erke sistemlerindeki bembeyaz dönüşüm olacağını anımsattı.
Emiroğlu, 1980'de evren nüfusu 4,5 bilyon iken çağ kestirmece 8 bilyon olduğunu, madenciliğe ilginin de popülasyon artışıyla akıllıca uygun şekilde artma gösterdiğini dile getirdi.
Enerji dönüşümünde, bakır, lityum, nikel, manganez, kobalt, çinko, silikon ve eşsiz arazi elementleri kadar nice madenin kullanıldığını ve bu madenlerin stratejik madenler şekilde değerlendirildiğini özetleyen Emiroğlu, şöyleki bitmeme etti:
"Çin, stratejik madenlerden lityum ve kobaltın yüzdelik 70'ini arama ediyor. Değerli madenlerin yüzdelik 62,9'unu da üretiyor. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, kobaltın yüzdelik 71,4'ünü üretiyor. Güney Afrika, toptan platin üretiminin yüzdelik 72'sini karşılıyor. Türkiye'de ise kaba maddesini ürettiğimiz uran ile madencilik alanı ekonomiye 40 bilyon dolar ulama sağlıyor. Bunu aşırı hâlâ yukarılara çıkarmamız mümkün. Bunlar ortamında bazısı madenler hala bizim bölüm sınıflandırmasına esbak değil. mesela giranbaha madenciliği kimya sektöründe gözüküyor. 2020'de 2,5 bilyon dolar mesabesinde giranbaha üretildi. Bunun haricinde 1 bilyon dolar mesabesinde saf soda mevcut ve başkaca bu sektörde sınıflandırılmayan bor ürünleri var."
"Her sektörde sürdürülebilirlik sağlanması namına iri birlikte değiş var"
Eroğlu, Türkiye'de madencilikte makbul alanın ülkenin yekûn yüzölçümünün binde 1'ine bedel bulunduğunu söyledi.
Soma maden faciasının madencilik sektöründe birlikte dönüm noktası bulunduğunu tamlayan Eroğlu, şunları kaydetti:
"İş sağlığı düzenlilik ve kültürünün oluşturulması düşüncesince icraat başlattık. Ülkemizde boyut nedir, eksiklerimiz nedir sorularına cevap aradık ve bölüm şekilde üstümüze sakıt sorumlukları değerlendirdik. Dünyada madencilik ayrımlı birlikte seviyeye geldi. Her sektörde sürdürülebilirlik sağlanması namına iri birlikte değiş var. Son zamanlarda evren genelinde bembeyaz erke dönüşümü de hızlandı. Tüm yenilenebilir erke santralleri ile ısıl ve müstehase yakıtlı santraller kıyaslandığında, yenilenebilir erke santrallerinde 8 büküm hâlâ birlikte tomar maden kullanılması gerekiyor. Ayrıca elektrikli araçlarda da alışılagelen müstehase yakıtlı araçlara gereğince 5 büküm hâlâ birlikte tomar maden kullanılıyor. Bu dönüşümde madencilik alanı dirimlik ciddiyete sahip. Örneğin, birlikte elektrikli araçta 54 kilo grafit kullanılıyor. 63 kilo nikel, 22,5 kilo kobalt, 80 kilo lityum, batarya ve batarya düşüncesince başkaca 63 kilo lityum gerekiyor."
Eroğlu, Türkiye'nin yetik öge sayısının madenlerin geliştirilmesine ve araştırılmasına yeteceğini vurgulayarak, "Son zamanlarda esrar madenciliğinde de 2000'li senelerden itibaren öge yetişmişliği var. Ara öge dair dört başı mamur sektörlerde bulunduğu kadar bizde de başağrısı mevcut lakin bunu değerlendirecek potansiyele sahibiz. Türkiye'de insan, mekân ve feyiz anlayışı barındıran mesul madencilikle iktisadi kalkınmaya hâlâ birlikte tomar ulama sağlayabiliriz." dedi.