COVID-19 tanısında giranbaha ölçün yerine beğenilen PCR testine tamamlayan müşterek yaklaşım yerine yayılmış yerine beğenilen antikor testleri, başta rahatsızlığı belirti göstermeden yahut ferah kurtulduğu düşüncesince teşhis almayan şahısların belirlenmesinde ehemmiyetli müşterek gösteriş oynuyor. Ayrıca ilkah sonrası muafiyet tepkisini denetlemek düşüncesince de yayılmış yerine kullanılıyor. Dünya genelinde bu amaçla beğenilen antikor testlerinin sayısı 50'ye yaklaşıyor.
Peki ne antikor testinin performansı ne derece etkili?
Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının, Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) kabilinden çabuk tasarruf izni sunulan 48 farklı antikor testinin performanslarını değerlendirerek bu probleminin yanıtını aramış olduğu çalışma, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en dobra namzet deklerasyon ödülü aldı.
En dobra ve en biçimsiz performanslı antikor test kitleri belirlendi
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, Prof. Dr. Murat Sayan, Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin, Dr. Öğretim Üyesi Ayşe Arıkan ve Dr. Öğretim Üyesi Berna Uzun'un imzasını haiz “Ranking of Diagnostic SARS-CoV -2 IgG Antibody Tests by Using Multi-criteria Decision-Making Theory - Çok Kriterli Karar Verme Teorisi Kullanılarak Tanısal SARS-CoV -2 IgG Antikor Testlerinin Sıralaması” isminde araştırı aşırı kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisi kullanılarak gerçekleştirildi.
Yürütülen çalışmada, antikor kitlerine ilişik özellikler, Gıda ve İlaç Dairesi-FDA'dan alınarak Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu kullanılarak çözümleme edildi. Antikor testlerinin karşılaştırılmasında ise çözümlemeli duyarlılık, özgüllük, müspet ve menfi kestirim değerleri, beğenilen camekân tipi, test tekniği, antijen amacı (spike yahut nükleokapsid), son kabul etme süresi, reaktiflerin hıfız koşulları, yapılabilirlik denli kriterler üstünden değerlendirildi. Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu ile nice kriterin ayrımsız anda değerlendirilmesi ile düzenlenen çalışmada, kullanılabilirliği en makul ve en kalburüstü antikor kitleri belirlenerek raporlandı.
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ: “COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli müşterek kanıt oluşturduk”
Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en dobra namzet deklerasyon ödülü düzlük çalışmada da imzası mevcut Yakın Doğu Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, bilimin yürüyüşlerinde multidisipliner çalışmaların önemine aksan yaptı. mükafat düzlük çalışmalarında matematik, biyoteknoloji ve sentetik zeka denli farklı alanlardan uzmanların müşterek araya geldiğini kail Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, “Yürüttüğümüz multidisipliner emek vermek ile dünyada kullanımda bulunan antikor kitlerinin performanslarını değerlendirerek COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli müşterek kanıt oluşturduk” ifadesini kullandı.
Yakın Doğu Üniversitesi'nden araştırmacılarla beraberce gerçekleştirdiği ödüllü çalışmayı, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nde sunan Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin ise çalışmalarında, teşhis ve epidemiyolojik tetkikat düşüncesince beğenilen farklı antikor platformlarının tanısal fizibilitesini belirlemede aşırı kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisini kullandıklarını söyledi. Kullanılan bu yöntemin dünyada aşırı az üniversitede uygulanabildiğini kail Doç. Dr. Özşahin, Yakın Doğu Üniversitesi'nin aşırı kriterli değişmeyen ita teorisini uygulayabilen evvel üniversitelerden bir tanesi bulunduğunu vurguladı.