Tunus
Cumhurbaşkanı Said’in ülkede 25 Temmuz'da parlamentonun çalışmalarını dondurması ve başbakanı azletmesinin peşi esna oluşan "istisnai durumun" üstünden 100 çağ geçti. Bu müddette ülkedeki siyasal ve iktisadi buhran çözülemediği kadar bir takım süreğen krizler de çağ yüzüne çıkmaya başladı.
Özellikle sonuç günlerde ülkenin lodosluk bölgesindeki Safaks vilayetinde yırtık sağlayan "çöp krizi" ve bunun kararı namına Akrab şehrinde süregelen içtimai yüklülük bitmeme ediyor.
Akrab’daki huzursuz süreçte semt halkına dayanak noktası sağlayan Tunus Genel İşçi Sendikası (TGİS) içtimai ve siyasal krizlerden çıkabilmek düşüncesince Cumhurbaşkanı Said’in müşterek sefer haritası belirlemesi icap ettiğini bildirdi.
Tunuslu bazısı uzmanlar, Cumhurbaşkanı Said'in krizlerle başa çıkacak mevzusundaki "vizyon eksikliğinin", kararlarına dirlik gıcırtı çemberini genişleteceğine inanırken, birileri da Cumhurbaşkanı'nın iç ve aut baskılara aldırmadan zımnında bitmeme edeceği görüşünde.
"Siyasi kesin müşterek görünüm yok"
Cumhurbaşkanı Said’in kararlarını ve peşi esna yaşanmış bulunan gelişimleri AA muhabirine değerlendiren Sosyolog Prof. Dr. Sabrin Celasi, "Önümüzdeki çağda protestoların sansasyonel olabileceği açık. Ayrıca ihtilaf partileri ve dışlanan siyasal oluşumlar menfaatlerini toparlayıp gene bulunan iktidara dirlik siyasa üretmeye başlayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Akrab şehrindeki maşeri vakalarda bulunduğu kadar tek siyasal yönü sıfır krizlerin elan da genişleyebileceğini korumak için çaba sarfeden Celasi, "Tunus Genel İşçi Sendikası dışında, yaşanmış bulunan maşeri vakası değerlendirecek ve yönlendirecek siyasal müşterek nesiç ortaya çıkmadı." dedi.
Celasi, laflarına şöyleki bitmeme etti:
"Siyasi kesin müşterek ekranların olmaması bunun indinde ülkedeki içtimai koşullara dirlik müşterek hal stratejisinin olmaması bulunan iktidarı çırçıplak maşer kuruluşları ve siyasal partiler ile çalışmaya itecektir."
"Baskılar arttıkça Cumhurbaşkanı Said’in alternatifleri daralıyor"
Cumhurbaşkanı Said’in ciddi cereyan ettiğini korumak için çaba sarfeden Siyaset Bilimi Uzmanı Murat Alale ise "Ülkede siyasal krizin tırmanması Cumhurbaşkanı Said’in ciddi cereyan etmesinden kaynaklanıyor. Üzerinde oluşan siyasal baskıdan dolayı, dümen sistemine bağlı organize ettiği adımları atmakta aşırı gecikti." diyerek konuştu.
TGİS’in olağanüstü kararlardan çevre oluşan "istisnai duruma" müşterek müddet sınırı konulması düşüncesince davet cihazı yaptığını hatırlatan Alale, şunları kaydetti:
"TGİS, ülkeyi içtimai ve siyasal krizden çıkarabilmesi düşüncesince Cumhurbaşkanı Said’e müşterek depar belgesi yolu sundu, müşterek an ilk istisnai gidişat düşüncesince müşterek müddet sınırı konulması ve ülkeyi siyasal krizden çıkaracak müşterek sefer haritası çıkarması arzu edildi."
Akrab’da yaşanmış bulunan maşeri vakaları da değerlendiren Alale, "Akrab’da yaşanmış bulunan gübür krizi, Cumhurbaşkanı Said’in iktidarına dirlik müşterek kartopu hali alabilir. Siyasi oluşumlar iktidara dirlik yasal müşterek buhran bulunan Akrab’daki maşeri vakaları tırmandırabilir." ifadelerini kullandı.
Dışarıdan mevrut baskıların üstüne müşterek de iç baskıların eklendiğini tamlayan Alale, laflarını şöyleki tamamladı:
"Cumhurbaşkanı Said’in üstünde kalan bu baskılar seçeneklerini daraltıyor. Baskılardan anlaşılacağı az daha Said’in müşterek an ilk demokratik yola dönmesi ve ülkede yaşanmış bulunan krizlere dirlik şişko müşterek savaşım vermenin alternatifini açması arzu ediliyor."
"Cumhurbaşkanı Said baskılara ağırlık eğmeyecek"
Siyaset uzmanı Bulbabe Salim ise Cumhurbaşkanı Said’in iç ve aut baskılara ağırlık eğmeyeceğini ancak yaşanmış bulunan krizler ile ülkenin gerçeğini kavrayacağını savundu.
TSİG’in sefer haritası çıkarılması ve olağanüstü kararlara müddet sınırı taleplerini değerlendiren Salim, "TSİG’in talepleri Cumhurbaşkanı Said’in güzeşte ay duyurduğu millî diyalog döneminin haricinde tükenmek düşüncesince müşterek nevi uyartı niteliğinde. Cumhurbaşkanı Said’in bu uyarıların beraberinde dâhilen ve haricen mevrut baskılara ağırlık eğeceğini düşünmüyorum." görüşünü dile getirdi.
TSİG: Ülkede maşeri patlamalar yaşanabilir
TSİG Genel Sekreter Yardımcısı Semir eş-Şefi ise 13 Kasım’daki maşeri vakaları evcil basına değerlendirerek, ülkedeki şartların zorlaştığını bu nedenle içtimai patlamaların yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Şefi açıklamasında, "Ekonomik güçlükler zımnında içtimai vaziyeti görmezden doğmak değimsiz müşterek yaklaşımdır. Bu, elan müşterek tomar içtimai patlamalara ve krizlere sebep olabilir." ifadelerini kullandı.
TGİS Genel Sekreter Yardımcısı Şefi'nin, bu açıklamalarını, Darbeye Karşı Vatandaşlar Girişimi'nin, Tunusluları 14 Kasım’da "darbeye" dirlik sokağa çağırması ve ülkenin güneyindeki Akrab şehrinde yaşanmış bulunan maşeri gerilimin peşi esna yapması dikkati çekti.
Tunus'taki gübür krizi ve gösteriler
Akrab şehrinde teşrinievvel kocaoğlan başlangıcında mülga El-Kina gübür alma merkezinin 8 Kasım’da gene açılacağının duyulması üstüne demonstrasyon düzenleyen site sakinleri, müşterek göstericinin öldürülmüş bulunduğu iddiaları üstüne bölgedeki manşet merkezini ateşe vermişti.
Darbeye Karşı Vatandaşlar Girişimi'nin çağrısıyla esbak başşehir Tunus’taki yasama kurulu binası önüne mevrut binlerce isim saatlerce "darbe" karşıtı sav söz atmıştı.