Edirne
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, zirai sulama sistemlerini değiştirerek Türkiye'de salname 20 bilyon metreküp su tasarrufu sağlanabileceğini söyledi.
Türkiye Kent Konseyleri Platformu 27. Genel Kurulu, Edirne Kent Konseyi ev sahipliğinde Edirne Belediyesi Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Küresel hava krizi ve etkilerinin konuşulmuş olduğu görüşmede "İklim Krizi ve Kır" başlıklı lokma tatlısı özne Prof. Dr. Orta, hava değişikliğiyle giriş başa kuraklığın etkilerinin etraflıca hissedilmeye başlandığını belirtti.
Orta, kuraklığın öbür katıksız afetlere gereğince etkilerinin giriş döndürücü hâlâ şişman ve onarılamayacak zararlara hastalık bulunduğunu anlatım etti.
Kuraklığın akıbet zamanlarda tesirinin arttığını, su sıkıntılarının giriş göstermeye başladığını özetleyen Orta şöyleki bitmeme etti:
"Uzun sene averajlarına gereğince az yağmur düşmesiyle meteorolojik kuraklık oluşuyor. Sonra topraktaki gönen azalıyor ve zirai kuraklık başlıyor. Ardından arazi altı ve arazi üstü su kaynakları azalmaya başlıyor, hidrolojik kuraklık ortaya çıkıyor. En böylece deminden hepsi dünyada yaşanmış olan şahısların cebini ve sağlığını etkileyen sosyoekonomik kuraklık. Bunlara üzerine lazım önlemlerin katılması gerekiyor."
Orta, geçer suyun üçte ikisinin zirai sulamaya gittiğini ve bu oranın giriş döndürücü efdal olduğuna dikkati çekti.
Vahşi sulama sistemlerinin hesabına çağcıl sistemlere yönelmenin gereğini vurgulayan Orta, "Geleneksel yöntemlerden vazgeçmemiz lazım. Çeltik ekmeyeceğiz, ne yapalım? Bulgur pilavı ile tığ bu işi giriş döndürücü hâlâ şen yaparız. Belki canımız acıyacak, çeltikçiler toy iş anmak durumunda duracak lakin derman yok." dedi.
Orta, Türkiye'de zirai sulamaya yılda 40 bilyon metreküp su harcandığını belirtti.
Eski meslek sulama şekillerinde kayıpların şişman bulunduğunu özetleyen Orta şunları kaydetti:
"Sulamada giriş döndürücü kaybımız var, doğrudan gizli meslek sulamaya geçmemiz lazım. Yağmurlama ve selamünkavlen sulama sitemlerine geçilmesi gerekli. Türkiye'de 6 milyon hektar meydan sulanıyor, hala yüzdelik 85'i satıh sulamayla yapılıyor. Yalnızca yüzdelik 15'i yağmurlama ve selamünkavlen sulama sistemiyle yapılıyor.
Salma sulamada 100 litrenin 70 litresini kaybediyoruz, yağmurlama ve selamünkavlen sulamada az hâlâ tek kaybolma yok. Yüz litrenin 90-95 litresini kullanabiliyoruz. Başka kez yok, sulama sistemlerini değiştirmemiz lazım. Çok acil halde şekilleri değiştirmeliyiz. Sulama şekillerinin kraliçesi selamünkavlen sulama sistemi. Her yerde de uygulayabilirsiniz. Sulama yöntemlerini değiştirerek yılda 20 bilyon metreküp su tasarrufu edebiliriz. Yılda zirai sulamaya 40 bilyon metreküp su harcıyoruz, yarısını tasarruf edebiliriz. Bu işi besin güvenliğini bozmadan gerçekleştirebiliriz."