Mersin
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) ilişkin Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, el ortada "kamkat" ve "altın portakal" adına da tanıdık kumkuatın ıslahı düşüncesince 2012'de plan başlattı.
Müdürlüğün bariz dalında ve seralarındaki düzeltme çalışmalarının evvel evresinde yiyecek kalitesinin artırılması ve reçel yapılmaya akıllıca bir vaziyete getirilmesi istenen kumkuatın, ikinci ihya evresinde da üstündeki sonuç sayısının artırılarak bezgi bitkisi adına kullanılması hedeflendi.
Uzmanların şümullü çalışmanın arkası esna ortaya çıkardığı 2 dünkü tür, tescil düşüncesince Bakanlığın Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne ilişkin Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne gönderildi.
"Vitamin ve antioksidan itibarıyla aşırı efdal değerlere sahip"
Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, gazetecilere, kumkuatın ehemmiyetli ortak turunçgil şekli bulunduğunu belirterek, "Kumkuatın dü kıta ehemmiyetli ayrıcalığı var. Biri kabuğuyla yenilebilen ortak turunçgil şekli olması, ikincisi ise bezgi bitkisi adına da kullanılması. Meyvesi küçük, kabuğuyla yenilebiliyor. Turunçgillerin kabuğu iyice yararlı zira vitamin ve antioksidan itibarıyla aşırı efdal değerlere sahip. Kamkatın ikinci özelliği, saksıya aldığımızda istediğimiz kabil taçlandırabildiğimiz bezgi bitkisi olması. Biz de bu 2 özellikten ötürü düzeltme projesi başlattık. Tescil evresi kestirmece 2 sene sürecek." ifadelerini kullandı.
Kumkuatın öteki turunçgillere kıyasla itici havaya dayanabilen bulunduğunu aktaran Keleş, yetiştiricisi düşüncesince ehemmiyetli dirimlik deposu sağlayıcı meyvenin kilogramının pazarlarda 20 liradan satıldığını söyledi.
Keleş, dünkü tür ihya çalışmalarına İtalya'nın da özen gösterdiğine dikkati çekerek, "Kumkuat ıslahı dair etkin nadir ülkelerden biriyiz. İtalya'daki Süs Bitkisi Kooperatifinden mevrut yetkililer geliştirmiş olduğumuz tür adaylarımızı incelediler ve taleplerinin bulunduğunu namzet ilettiler. Tescil süreci tamamlanmadığı düşüncesince onların talebine yanıt veremedik. Dış mekan bezgi bitkileri dair İtalya öne çıkan ortak ülke. Bu ülkenin bizim tür adaylarımızı istemesi aşırı önemli." dedi.
Enstitünün turunçgil ünitesi sorumlusu tarım efdal mühendisi Ali Yılmaz da kumkuatın efdal ortak C vitamini deposu bulunduğunu vurgulayarak, "Kumkuat, efdal kolesterolü dengelemede, şeker hastalığı hastalığını engellemede çelimli antioksidan olması ayrıcalığı ile halkımız çeşidinden yeğleme edilebilirliği efdal ortak nebat durumuna gelmiştir. Kumkuatı bezgi bitkisi yetiştiriciliğinde de deva sektöründe de kullanabiliyorsunuz. Bunların beraberinde evlerde bitkin ve reçel imalatında yeğleme ediliyor." sanarak konuştu.
Yılmaz, saksıda bezgi bitkisi adına yetiştirilen kumkuatın 3 kilograma kadar, amut adına dikildiğinde de 20 kilograma derece sonuç verebildiğini laflarına ekledi.