İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, son teşrin ayında enflasyondaki yükselişe en açıkça yardım erke grubundan gelirken, salname mahveden enflasyonuna yardım enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 benek ve asliye para grubunda 0,11 benek arttı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ilk teşrin ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 3,51 arttığını ve salname enflasyonun yüzdelik 21,31'e yükseldiğini açıklamasının arkası esna TCMB'nin Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, son teşrin ayında enflasyondaki yükselişe en açıkça yardım erke grubundan geldi. Uluslararası erke fiyatlarında bu zamanda müşterek hacim relaks görülürken, TL'deki görünümle hassaten akaryakıt, tulum doğal gürültü yağı lambası yağı ve kömür edinmek neredeyse diyar içi erke tutarları artma kaydetti.
Enflasyondaki yükselişte öne çıkan müşterek öbür takım misyon alanı oldu. Bu grupta lokanta-otel grubu fiyatlarındaki hızlanma açıkça kurda gerçekleşti. Taze semere ve göveri dışı besin enflasyonundaki seyir, kemirmek hizmetleri enflasyonunu aksi yönde etkiledi.
Kasım ayında toptan besin ve zirai finans fiyatlarındaki yükseliş şevki tahıllar öncülüğünde sürerken, bu gelişimin aksi yansımalarına rağmen körpe semere ve göveri enflasyonundaki vizyon ve baz etkisiyle besin salname enflasyonu sınırlanmış müşterek miktarda geriledi. Temel para fiyatlarındaki maaş artma ise hızlandı. Bu grupta, müşterek geçmiş senenin son teşrin ayındaki efdal artma zımnında salname pahalılık bağıl ufki seyretti.
Aynı devirde finans fiyatlarında başlamış bulunan aksi seyir, tedbir zincirlerinde artarak bitmeme fail aksamalar ve TL'deki gelişmelerle baş başa müstahsil fiyatlarında erke ve aralık malları hassaten edinmek neredeyse genele yayılan artışlar görüldü. Bu vizyon altında B ve C göstergelerinin salname enflasyonları ve anne eğilimleri yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle kasımda geçmiş taban mucibince salname mahveden enflasyonuna katkı; enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 benek ve asliye para grubunda 0,11 benek arttı.
"Hizmet sektöründe salname pahalılık lokanta-otelde açıkça edinmek neredeyse hepsi ast gruplarda yükseldi"
Hizmet tutarları kasımda yüzdelik 1,88 yükselirken, takım salname enflasyonu 1,45 benek artarak yüzdelik 16,88 oldu. Yıllık enflasyon, lokanta-otelde açıkça edinmek neredeyse hepsi ast gruplarda yükseldi.
Lokanta-otelde salname pahalılık son teşrin ayında yüzdelik 28,90 seviyesine ulaşırken, ast grubun misyon enflasyonu üstündeki aksi tesiri belirginleşti. Bu gelişmede, ekmek-tahıl ürünleri ile et ve et ürünleri kabil besin fiyatlarındaki görünümle baş başa kemirmek hizmetleri fiyatlarındaki yüzdelik 4,24'lük artma öne çıktı. Konaklama hizmetleri fiyatlarında da yüzdelik 2,43 ile yükseliş şevki sürdü.
Diğer hizmetler grubunda ise sigorta hizmetlerinin yanı esna ad çekme duyarlılığı efdal bulunan bakım ve tamir hizmetlerinde efdal değer artışları gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle incelendiğinde, icar enflasyonundaki yükseliş eğiliminin son teşrin ayında da sürdüğü izlendi.
Temel para salname enflasyonu kasımda 0,10 benek gerileyerek yüzdelik 18,36 oldu. Bu devirde salname pahalılık dayanabilen para grubunda gerilerken, çul ve pabuç ile öbür asliye mallar gruplarında artma gösterdi. Türk lirasındaki gelişmelere ilişkin namına efdal maaş değer artışı gözlenen dayanabilen para grubunda, müşterek geçmiş senenin bire müşterek dönemindeki efdal baz yardımıyla salname pahalılık geriledi.
Dayanıklı para tutarları bu zamanda yüzdelik 4,06 artarken, bu gelişmede yüzdelik 5,21 ile otomobil, yüzdelik 5,31 ile möble ve yüzdelik 2,40'la parafin kayıt fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu, öbür elektrikli ve elektriksiz aletlerdeki yükseliş ise yüzdelik 0,63'le sınırlanmış kaldı.
Diğer asliye mallarda seviye gelişmeleriyle baş başa değer artışları, konutun bakım onarımı, şahsi bakım ürünleri, evle ilgilendiren mertlik malzemeleri ve ev içi nesiç ürünleri ön planda edinmek neredeyse takım geneline yayılarak bitmeme etti. Grup maaş enflasyonu da yüzdelik 4,27 oldu.
Öte yandan, çul ve pabuç tutarları kasımda yüzdelik 1,65 terfian mevsimlik averajının altında artma gösterirken, takım salname enflasyonu yataya benzeyen müşterek ilerleyiş izledi.
"Tarımsal kuraklık, seviye gelişimleri ve girdi maliyetleri can alıcı olmaya bitmeme etti"
Enerji tutarları kasımda yüzdelik 5,95 artarken, bu zamanda arsıulusal erke tutarları ölçülü seyretti. TL'deki görünümle baş başa yüzdelik 14,25'le sert yakıt, yüzdelik 13,96'yla tulum doğal gürültü yağı lambası yağı ve yüzdelik 12,34'le fuel oil gruplarında efdal maaş artışlar kaydedildi. Böylece salname erke enflasyonu kasımda 6,38 benek terfian yüzdelik 32,14 oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler tutarları kasımda yüzdelik 3,92 artarken, takım salname enflasyonu müşterek geçmiş yıldaki efdal bazın da etkisiyle 0,30 benek gerileyerek yüzdelik 27,11'le efdal seyrini korudu. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin grubunda 3,98 benek düşüşle yüzdelik 25,22'ye geriledi, kenarlı besin grubunda ise 3,15 benek artışla yüzdelik 28,86'ya yükseldi.
İşlenmemiş besin enflasyonundaki gerilemede temelde körpe meyve-sebze tutarları can alıcı olurken, mevsimsellikten arındırılmış veriler ilkgüz ayından beri körpe meyve-sebze grubunda gözlenen düzeltmenin göveri kaynaklı namına bu zamanda de sürdüğüne ayraç etti.
Bu dönemde, öbür işlenmemiş besin grubu genelinde fiyatlar yüzdelik 5,47'yle ehemmiyetli seviyede yükselirken, et, yumurta, patates, kuruyemiş ve bakliyat fiyatlarındaki artışlar öne çıktı. Bu gelişmelerde zirai kuraklık, seviye gelişimleri ve girdi maliyetleri can alıcı olmaya bitmeme etti.
İşlenmiş gıdada maaş değer artışı yüzdelik 4,83'le hızlandı. Bu devirde genele yayılan efdal artışlar görülmekle baş başa hassaten zirai susuzluk ve arsıulusal hububat fiyatlarında gözlenen aksi ilerleyiş ile seviye gelişmelerinin yansımalarının hissedildiği atlatmak ve tahıllar grubundaki maaş yüzdelik 7,20'lik yükseliş dikkati çekti.
Öte yandan, al et fiyatlarındaki artışların etkilerinin izlendiği kenarlı et ürünleri, arsıulusal yağ fiyatlarının etkilerinin görüldüğü katı-sıvı yağlar ile diyabet hastalığı ve şekerle irtibatlı verim grupları öne çıktı. Bu gelişmeler kararında körpe semere ve göveri dışı besin grubunda salname pahalılık 2,23 benek terfian yüzdelik 29,76'ya ulaştı.
"Tüketici tutarları üstünde müstahsil tutarları kaynaklı baskılar sürdü"
Yurt içi müstahsil tutarları son teşrin ayında yüzdelik 9,99 artarken, salname pahalılık 8,31 benek yükselişle yüzdelik 54,62 oldu.
Alt gruplar geneline yayılan efdal değer artışlarında TL'deki gelişmeler ve zirai mahsulat hassaten edinmek neredeyse finans fiyatlarındaki efdal ilerleyiş belirleyici olmaya bitmeme ederken, tedbir zincirindeki aksamalar gine belirginleşti. Bu devirde yer yağı ve anne maden aut imalat uran fiyatlarının şevki ehemmiyetli seviyede yükseldi.
Ana uran gruplarına mucibince incelendiğinde, salname pahalılık erke ve aralık mallarında elan açıkça edinmek neredeyse hepsi ast gruplarda yükseldi. En açıkça artma ise yüzdelik 13,33 ile erke grubunda gerçekleşti. Bu gelişmede canlılık enerjisinin istihsal ve dağıtımı, arıtılmış edilmiş yer yağı ürünleri, doğal gürültü yağı lambası yağı imalatı ve kömür imalatı öne çıktı.
Aylık yüzdelik 11,55 yükselen aralık malları fiyatlarında demir-çelik ile öbür metaller, nesiç ip ve elyafları, kimyevi ve plastik mahsulat dikkati çekerken, öbür ast kalemlerde de açıkça artışlar izlendi. Sermaye mallarındaki değer artışında ise maden çatı ürünleri, motorlu karaca taşıtları ile bunların zerre ve takıları ve makineler ön plana çıktı. Dayanıklı istihlak malları tutarları mobilya, mücevherler ve ev aletleri öncülüğünde yükselirken, güçsüz istihlak mallarındaki artışta et ürünleri, nesiç ürünleri, katı-sıvı yağlar ile öbür besin ürünleri belirleyici oldu.
Bu gelişmelerle mahveden tutarları üstünde müstahsil tutarları kaynaklı baskılar sürdü.