Malatya
Tahıl tarımının yayılmış bulunduğu ve buna ilişkin ebebulguru tüketimi ile bulgurdan rastgele tür köfte yapımının toprak almış bulunduğu Malatya mutfağı, hoppadak 70'i fazla köftesi ile et tüketmeyenler düşüncesince baş döndürücü varlıklı birlikte yelpazeye sahip.
Analı kızlı, duygulandıran köfte, sıkmalı köfte, yumurtalı şet köfte, hoşur jale köfte, mercimekli jale köfte kıl payı lezzetlere erbap bulunan şehirde dut, asma, kiraz, fasulye ve çükündür yaprağı sarmaları, soğan ile ham çiçeği dolmaları ise lahana sarması ve dolmalar ortada toprak alıyor.
Üzüm, kızılcık, vişne, erik ve gülden şuruplar hazırlanmakta bulunan şehirde lezzetli adına dut helvası, üzüm ve köpük pestili, üzüm sucuğu, pekmez, çir kavurması, peynir tatlısı, şaşkın kız baklavası, kaymaklı sarıerik tatlısı, Arapgir'in peynir helvası, halbur tatlısı, biber dolması tatlısı, sütlü ve çiğdemli sütlü da damakları tatlandırıyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, AA muhabirine, Malatya aş damı kültürünü idrak kılmak düşüncesince şehrin evveliyatına beslemek gerektiğini, ilin 9 bin salname birlikte geçmişe erbap bulunduğunu anlattı.
Uzun mazisi ile Malatya'nın muaddel medeniyetlere ev sahipliği yaptığını, bunun şehrin ticaretine ve mimarisine bulunduğu derece mutfağına da refah kattığını vurgulayan Gürkan, şunları belirtti:
"Malatya'nın Arslantepe ile Dünya Mirası Listesi'nde toprak alması, gayrı alanlarla ilişik de UNESCO çeşidinden tescil edilmesi gerekliliğini ortaya çıkardı. Özellikle mutfağımızın ehemmiyetli bulunduğunu tabir kılmak istiyorum. Bunun düşüncesince tığ 2023'te görüşülmek kıl payı yeti mektubumuzu UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na ilettik. Buradaki domestik yönetimler, çırçıplak maşer örgütleri ve amme kuruluşları adına proses içinde neler yapmamız gerektiği noktasında birlikte derinti yaptık ve her insanın görev, günah alanları belirlendi. Herkes de öz görev, günah alanları içinde birlikte emek vermek yaptı. Biz burada Malatya adına başta vegan mutfağı noktasında, kısaca nebati mamüllerin tüketimin çeşitliliği noktasında UNESCO'ya tescil yapılmak kıl payı başvurma ettik."
Hedef 2023'de ağabey engelleme olmak
Vegan mutfağını yeğleme ika gerekçelerine yer veren Gürkan, şunları dile getirdi:
"Buğdayla ile ilişik sürecin Malatya'da başladığını ve Arslantepe'de buğday ile değiş tokuş işlemlerinin ve buğday çeşitlerinden oluşan ayrı ayrı aşındırmak türlerinin bulunduğunu görür görmez lüzum istemez bizim de alanımız ve yeğleme noktamız vegan mutfağı oldu. Vegan mutfağı noktasında şu anda arkadaşlarımız Malatya'nın hem kırsalında, hem kaymakamlık merkezlerinde, hem kent merkezinde iri birlikte emek vermek içerisindeler. Özellikle köfte çeşitleri ve bulgurdan meydana getirilen yemeklerle ilişik ve buna benzeşim çeşitlerle ve türevleri ile ilişik icraat yapılıyor. Bu icraat neticelendiğinde dokümanlarıyla vegan mutfağında tescil yapılmak kıl payı UNESCO komisyonuna sunulacak. Bizim gayemiz vegan mutfağı ile ilişik müracaatımızın altyapısını 2023 yılına derece tamamlayıp 2023'te en endamsız sürede değerlendirilmesi ve Malatya'nın vegan mutfağında tescil edilmesi." dedi.
Malatya'nın aş damı zenginliğine ayraç fail Gürkan, "Akçadağ'ın kömbesi, Doğanşehir'in Polat köftesi ve Arapgir'in kuyu kebabı... Dolayısıyla Malatya'nın rastgele civarında önceki kültürlerin getirmiş bulunduğu birlikte onomatope vardır, o kültürlerin bütünleştirdiği birlikte aş damı çeşitliliğini yakalayıp, bunları belge dibine alıp ilişik bölgelere akilane sunarsak bu mevzuda rastgele ne birlikte başağrısı olmayacağı kanaatindeyim." dedi.