Antalya
Antalya'daki müşterek çiftlikte, et ve mazot verimi erdemli hayvanların ıslahını tacil yapmak şartıyla koyunlara embriyo transferi yapıldı.
Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Sağırkaya başkanlığındaki baytar ve uzmanlardan oluşan 10 şahsiyet ekip, Korkuteli ilçesinde önemsiz ve kocabaş hayvanların bulunmuş olduğu çiftlikte emek vermek gerçekleştirdi.
Yurt dışından getirilen, erdemli et miktarı, etinin kalitesi, lezzeti ve aromasıyla öne çıkan "Suffolk" cinsi koyunların ilkah işleminden müşterek hafta sonradan birleşen embriyoları, mikroskop sayesinde ayıklanarak domestik ırk koyunlara nakledildi.
Üniversitelerden sahaya taşınan çalışmayla çiftlikte normalde ömrü süresince 8-10 kuzu verici koyunlardan verimi ve kalitesi erdemli 80-100 yöresinde kuzu elde edilmesi hedefleniyor.
Kaliteli deneysel ve antrenör sayısını artıracaklar
Sağırkaya, AA muhabirine, 1995'ten buyana hayvanlarda embriyo transferleri dair ilmî icraat yaptığını, akıbet devirde sahadan mevrut talepleri de karşılamaya başladıklarını söyledi.
Yurt dışından acemi ırkların deneysel alegori ülkeye getirilmesi namına bunların embriyolarının taşınmasının elan mıhlı bulunduğunu vurgulayan Sağırkaya, "Hayvanla baş başa rahatsızlıkların da hulul riski azalıyor. Embriyoları burada özlük hayvanlarımıza naklettiğimizde doğduklarında Türkiye şartlarına elan havadan uyarlanmış oluyor, anneden antikorlar alıyor. Kuzular elan mıhlı dünyaya geliyor." dedi.
Sağırkaya, işletmenin ülke dışından getirmiş olduğu elan birinci sınıf hayvanlardan azami sayıda evlat alarak, Türkiye'de birinci sınıf deneysel ve antrenör sayısını artırmayı hedeflediklerini dile getirdi.
Hayvan popülasyonunda kalıtım bilimi ilerlemenin önemine ayraç fail Sağırkaya, şunları kaydetti:
"Bir kucak yaşamı süresince en müşterek tomar 8-10 kuzu veriyor. Biz bu teknolojiyle yılda 30 kuzuyu alabilecek potansiyele sahibiz. Bir koyundan ömrü süresince 100 yöresinde evlat kabul etme şansımız var. Yılda 10 kuzu namına 30 parça kabul buyurmak üstelik Türkiye'deki efsanevi popülasyonunda kalıtım bilimi gelişim açısında enikonu önemli. Verimi erdemli hayvan bilimi dair çalıştığımız düşüncesince et ve mazot verimini katlıyor. En az 1,5-2 büküm müşterek tomar ürün elde edebilirsiniz."
Koyunlarda icra ettikleri embriyo transferinin tulum çocuk yöntemine benzediğine yer veren Sağırkaya, biricik seferde müşterek koyundan 5 embriyo toplayabildiklerini bildirdi.
Koyun embriyolarının ülke haricinde satışının 500 avrodan başladığını özetleyen Sağırkaya, "Pahalı müşterek ticareti var. Kendimiz üretip, elan ucuza mülk edebiliriz. Yüksek nitelik müşterek hayvanı kıymak namına embriyosunu kıymak baş döndürücü elan karlı. Bu kom de manken olabilir. En dobra damızlığı bulup, embriyolarını ihraç edebiliriz." dedi.
"Suni tohumlamadan ayrımlı müşterek yöntem"
Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü Biyoteknoloji Merkezi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Yalçın Yaman da bu yöntemin müstear tohumlamadan ayrımlı bulunduğunu belirterek, "Suni tohumlamada yavru, yüzdelik 50 annenin genetiğini alıyor. Ama embriyoda yavruyu taşıyacak hayvanın ırkı ne olursa olsun naklettiğimiz nitelik ırkı doğuracak." niteleyerek konuştu.
Uşak İl Tarım ve Orman Müdürlüğünde Veteriner Hekim Osman Cengiz de embriyoların mestur yöntemle hayvana nakledildiğini, işlemden sonradan hayvanın sürüye gönderildiğini dile getirdi.
Çiftlik sahibi sanayi mühendisi Hikmet Göksoy ise Jersey cinsi kocabaş ve Suffolk cinsi küçükbaş üretimi yaparak, ekonomiye vermek istediklerini bildirdi.
Suffolk koyununun et dair dünyanın en dobra ırklarından bulunduğunu vurgulayan Göksoy, "Embriyo transferiyle çabuk ve mıhlı biçimde en dobra ırkları girmek istiyoruz. Bir hayvanı fiziki alegori alıp, kıymak hakkıyla zor. Embriyo havadan taşınabilir, maraz getirip sevk riski yok." dedi.