Kastamonu
Pirinç üretiminde ehemmiyetli noktayı mevcut Kastamonu'nun Tosya ilçesinde çiftçiler, pirince dönüşen çeltiğin yetişmesi düşüncesince şişman cansiparane çalışıyor.
Büyük lider Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifiyle 1926'da Türkiye'nin önceki çeltik fabrikasının kurulduğu Tosya'da kestirmece 9 bin dekar bölgede çeltik ekimi yapılıyor.
Ilgaz Dağı'ndan mevrut kar sularının karıştığı derelerle sönümsüz çeltik tarlalarında coğrafi ayraç belgeli "Sarıkılçık" türünün beraberinde Yaşar, Maratelli ve Osmancık düğü çeşitleri de yetiştiriliyor.
Çeltik tarlalarında çoğu kez april ayının önceki günlerinde başlamış olan tedarik süreci, bu sene menfi iklim koşulları dolayısıyla april ayının sonlarını buldu. Suyu şimdi bedava arama edebilmek düşüncesince çeltik tarlalarını rubai biçiminde hazırlayan çiftçiler, pullukla sürdükten sonradan ecnebi otlardan arındırıyor.
Çiftçiler, ramazan kocaoğlan bulunmasına karşın arada bir kürekle, arada bir tırmıkla, arada bir de traktörleriyle tarlasını ekime hazırlayıp tohumu ekerek, çeltiğin pirince tahavvül yolculuğunu başlatıyor.
Bölgede çeltik ekiminde hanımlar da canlı gösteriş alıyor. Suyla meşbu tarlalarda dizlerine derece çamurun içerisine giren kadınlar, tırmıklarla tarlaları temizliyor.
Tosya'da yılda sayı farkı 8 bin titrem düğü elde ediliyor.
Çeltiğin hasat olgunluğuna yetişmesi 130 haset buluyor
Çevlik Köyü Muhtarı Mahir Sarı, AA muhabirine, köylerinde bin dekar bölgede çeltik üretildiğini söyledi.
Kendisinin de senelerdir çeltik ektiğini dile getiren Sarı, "Ailece bu işi yapıyoruz. Yaklaşık 160 dönüm arazide çeltik ekimi yapıyoruz. Bu sene de çeltik ekimi ramazan ayına balya geldi, ağzı kilitli niyetli az buçuk çetin olmakta ama Allah enerjisini veriyor. Üretime bitmeme ediyoruz." dedi.
Çeltik ekimi kendince bilgelik sağlayan Sarı, "Önce tarlaları sürüyoruz, peşi esna su verip tesviye dediğimiz keşanı oluşturuyoruz. Tohumu attıktan sonradan deva ve gübresini veriyoruz. Hasada derece bakımını hazırlamaya bitmeme ediyoruz. Çeltik, 120-130 günde yetişiyor. Bu proses yetişene derece bitmeme ediyor." diyerek konuştu.
Çeltik üreticilerinden Mehmet Sarı ise köyünde 50 yıldır çeltik üretimi yapıldığını anlatarak, "Ekimden sonradan kalın pıtrak tarlalara gelmiş olarak suyu arama ediyoruz. Eylül ayına derece bu proses bitmeme ediyor. Bu sene de ekim devri ramazana balya geldi, az buçuk zorlanıyoruz. Çeltik suyla üretiliyor, su süresince yağışsızlık çekiyoruz. Zorlanıyoruz ama üretmeye bitmeme edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Mehmet Taşpınar da 13 yaşından buyana çeltik ektiğini belirterek, "Ramazanda elbette çetin olmakta ama Allah inşallah emeğimizi kayıp etmez. Çoluğun çocuğun rızkı bu. Pirincin zahmeti çok. 15 devir süresince rastgele devir dü el başına geliyoruz. Kuru kalsa da olmuyor bulaşık kalsa da. Kuru kalmış olduğu devir kuruyor, su aşırı olduğunda boğuluyor." diyerek konuştu.
Emine Taşpınar ise hanımefendilerin çeltik tarlalarında koyu biçimde çalıştığını vurgulayarak, "Bu işi soğukta, sıcakta aralık vermeden yapıyoruz. Bu sene de ramazana balya geldi ama rızkımız düşüncesince çalışıyoruz. Her işin zorluğu mevcut ama düğü rastgele şeyden zor. Ben 56 yaşındayım, 12 yaşından buyana bu işle uğraşıyorum." dedi.