Istanbul
Diyabet, insülin hormonunun eksikliği yada etkisizliği kararı ortaya çıkan ve koku şekeri yüksekliğiyle seyreden kronik ortak hastalık namına tanımlanıyor.
Kan şekeri kontrolünü getirmek düşüncesince beslenmelerine nazarıitibar etmeleri müstelzim diyabet hastalarının, az miktarları bile ortak tomar diyabet hastalığı içerebilen şekerli, şerbetli ve hamurlu tatlılardan ırak durması öneriliyor.
Bu besinleri tüketemeyen diyabet hastaları düşüncesince başta bayramlarda "diyabet dostu" bulunduğu encam sürülen türlü tatlılar hazırlanıyor.
Bu tatlılardan birisi bulunan "mor baklava"nın da ahududu, böğürtlen, karadut, mor yeregeçen kabilinden al ve mor mülevven sebze-meyvelerden elde edilmiş türap karışımla hazırlandığı, şerbetinde de kâr şurubu kullanıldığı belirtiliyor.
Klasik baklavaya uyarınca "daha ferah ve zararsız" sanarak vasıflandırılan bu tatlı da yağ ve unun yanında meyvede mevcut şekeri ihtiva ettiği düşüncesince uzmanlar çeşidinden diyabet hastalarının tüketimine akla yatkın görülmüyor.
"Diyabet, dünyada 600 milyon insanı etkiliyor"
Türk Diyabet Cemiyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, toplumda baş döndürücü yayılmış tanıdık ve "bir gayrı pandemi" namına tanımlanabilecek diyabetin, ağır ortak metabolizma hastalığı bulunduğunu söyledi.
Diyabetin dünyada 600 milyona andıran insanı etkilediğini aktaran Siva, akıbet 10 yılda işlenmiş dünkü ortak epidemiyolojik düzentileme bulunmasa da Türkiye'de az elan 10 milyona andıran şahıslarda görüldüğüne dikkati çekti.
Siva, kalıtım bilimi ve çevresel faktörler, kusur beslenme, fiziki etkinlik eksikliği ve aşırı kiloluluğun diyabet hastalığının oluşmasında can alıcı bulunduğunu belirtti.
Diyabetin "sinsi" seyirli ve geç teşhis konulmuş bulunan ortak illet olabildiğine dikkati çekici Siva, değme dü diyabetliden birinin hastalığının bilincinde yapılmaksızın hayatını sürdürdüğünü ve değme iptidai diyabetliden birinin, teşhis aldığında halihazırda birtakım aza komplikasyonlarının ortaya çıktığını gördüklerini kaydetti.
"Klasik baklava adına yeğleme edilebilmektedir ortak besin namına görülmemeli"
Türk kültüründe, bayramlarda karbonhidrattan zengin, gani şekerli, tatlı ağırlıklı ikramlar yapıldığını fakat bunların baş döndürücü dokuncalı bulunduğunu kail Siva, şimdilerde "Hayır" demeyi ve az yemeyi aşina olmak icap ettiğini anlatım etti.
Tatlının karbonhidrat şu demek oluyor ki un, diyabet hastalığı ve yağ içerdiğini, baklavanın da bunlardan yapıldığını ve içerisine fıstık yahut koz eklendiğini anlatım fail Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva, diyabet hastaları düşüncesince hazırlandığı tamlanan "mor baklava" kabilinden tatlılara ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu:
"İster rengi mor olsun, şu demek oluyor ki mor meyvelerden tahsil edilen kâr şekeriyle yapılsın, icap fruktozla yapılsın, ortamında yağ ve un bulunur. Mor meyvelerin şekerinden işlenmiş baklavada da diyabet hastalığı vardır. Bunu da diyabetli hastalara kasmak yada baş döndürücü endazeli hasretmek zorundayız. Karbonhidratlar şekere dönüşür, şu demek oluyor ki nişasta glukoza dönüşür. O sebepten onu da oranlamak zorundayız. Mor mülevven baklavanın ortamında nişasta vardır. Dolayısıyla mor baklava sade değildir. İçinde mor meyvelerden tahsil edilen diyabet hastalığı bulunduğu düşüncesince anüs şekerine uyarınca ortak nebze elan dobra muhtemel lakin katiyen sınırsızca tüketilmemelidir. Hatta diyabet hastalığı hastaları çeşidinden tek tüketilmemelidir. Çünkü koku şekeri banko yükselecektir. Hiçbir halde o, öbürüne yeğleme edilmemelidir. Lütfen, bu mevzuda hastalar baş döndürücü tetik olsunlar. Aynı oranda karbonhidrat, ayrımsız oranda diyabet hastalığı içerir. Renginin tek önemi yoktur."
"Mor meyveleri baklavadan değil özünden alın"
Prof. Dr. Siva, diyabet hastalığı hastalarının mor meyveleri "ölçülü" tüketmesinin, mor baklava tüketmelerinden elan dobra bulunduğunun altını çizdi.
Meyveden meydana getirilen sağılan tatlıların, ortamında nişasta yahut un adına elan ağır emilen, yulaf kabilinden lifli karbonhidratlarla hazırlanmakta bulunan mamüllerin tüketilebileceğini özetleyen Siva, fakat baklavanın riskli bulunduğunu vurguladı.
Tatlı tüketiminde aşırıya kaçıldığında diyabet hastalarının koku şekerlerinin baş döndürücü yükseleceğini ve aldıkları tedavinin ötesine güzeşte ortak kontrolsüzlük olacağını tamlayan Siva, "Bunu şetaret dönemlerinde diyabetlilerde daima yaşıyoruz. O sebepten bunu yaşamaya icap yok. Ucundan tadına beslemek yeterlidir. Yerken ağzın içerisindeki o tat, yedikten sonraları ortaya çıkma komplikasyonlarla uğraşmaya değmez." sanarak konuştu.