Ankara
AA muhabirinin 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan meydana getirdiği derlemeye göre, 2020'de acemi insan koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle aut arzu çabucak azalırken ihracattaki incitici azalma ve müstevli kapsamında makbul arsıulusal gezi kısıtlamaları kararı gezim gelirlerinde eksilme görüldü. Bu nedenlerle cari işlemler dengesi 35 bilyon dolar açık verdi, cari işlemler açığının karışık diyar içi hasılaya (GSYH) payı yüzdelik 4,9 seviyesinde gerçekleşti.
Ödemeler dengesine mucibince aut tecim açığı 2020 senesinde 37,9 bilyon dolar olurken bahis konusu açık bu senenin 8 maaş devrinde güzeşte senenin ayrımsız zamanına nazaran yüzdelik 25,2 azalarak 19,2 bilyon dolara geriledi. Bu yıl, global ekonomideki toparlanma ve aut talepteki artışla ihracattaki faziletli seyrin bitmeme etmesine ilişkin adına aut tecim açığının 31,5 bilyon dolar seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Ocak-ağustos devrinde tamamı anne sektörlerin ihracatında artım gerçekleşti. Yılın küsurat devrinde ihracatın çelimli ivmesini koruyarak yıl genelinde yüzdelik 24,4 artışla 211 bilyon dolar olması öngörülüyor. İthalatın da 258 bilyon dolar seviyesinde gerçekleşeceği kestirim ediliyor. Bu yıl cari işlemler açığının 21 bilyon dolar olabileceği hesaplanıyor.
Cari dengede salah sürecek
Plana göre, doğacak yıl cari işlemler dengesinde, para ihracatının yanı esna gezim ve yazılım kabil işlev endüstrisi ihracatının da katkısıyla aşamalı ve mihman yan yana iyileşmenin sağlanması hedefleniyor.
Bu erek kapsamında, ihracat potansiyelinin artırılmasına müteveccih tecim anlaşmalarında güncelleme çalışmalarına bitmeme edilecek. Dış pazarlara sağ açıklık dair acemi icraat yaşama geçirilecek. e-İhracat ve işlev ihracatı kabil hareket sürecinde bulunan alanlar da dahil, ihracata müteveccih dayanak mekanizmaları genişletilerek uygulamaya konulacak.
İthalata bağımlılığın azaltılmasına müteveccih icraat gerçekleştirilecek. Petrol ve tabii saf yel yağı lambası deposu aramaları hızlandırılarak sürdürülecek. Yenilenebilir erke kaynaklarının kullanması artırılacak.
Turizm faaliyetlerinin çeşitlendirilerek yıl geneline yayılması ve bu kapsamda gezim gelirlerinin artarak artması sağlanacak.
Yüksek uygulayım bilimi içeren yatırımlar Türkiye'ye çekilerek rakiplik gücü artırılacak. İhracatın ve arsıulusal yatırımların artırılması süreci, önemi şimdi da büyüyen yeşil inkılap terimi çerçevesinde, Yeşil Mutabakat Eylem Planı'nda toprak düzlük erek ve eylemler de dikkate alınarak şekillendirilecek.
Gelecek yıl, aut alakanın bu yıla oldukça bağıl azalsa da faziletli seyrini koruması ve ilkin gezi hareketliliğinin hızlanmasıyla gezim gelirlerinin artışı sonucu, cari işlemler dengesinde iyileşmenin bitmeme etmesi bekleniyor. Cari işlemler dengesindeki iyileşmenin yanı esna aut finansman ihtiyaçında azalış getireceği kestirim ediliyor. Genel makroekonomik görünümdeki iyileşmeye koşut adına aut finansmanda uygulayım bilimi transferi sağlayıcı derinliğine vadeli yatırımların öne çıkarılması hedefleniyor.
Cari açığın 18,6 bilyon dolara gerilemesi bekleniyor
Atılacak adımlarla 2022'de ihracatın yüzdelik 9,4 artarak 230,9 bilyon dolara, ithalatın ise yüzdelik 9,6 terfian 282,7 bilyon dolara kavuşması ve sonunda aut tecim açığının 51,8 bilyon dolar seviyelerinde gerçekleşmesi öngörülüyor. 2022'de Kovid-19 salgınının tesirinin şimdi da azalmasıyla baş başa gezi gelirlerinin 25 bilyon dolar seviyesine yükselmesi, hizmetler dengesinin ise 31,8 bilyon dolar çok vermesi hedefleniyor. Bu varsayımlar altında cari işlemler açığının 2022 senesinde 18,6 bilyon dolar seviyesine gerilemesi, sonunda cari işlemler açığının GSYH'ye oranının yüzdelik 2,2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.