Ankara
Tarım ve Orman Bakanlığı, hava değişikliğiyle savaşım kapsamında, çevreye havadan uyarlanmış ihtimalî ve az besin tüketmesi hasebiyle yetkin şekilde bildik "Yerli Kara" ve "Boz Irk" sığırlarını esirgeme ve düzeltme projesi başlatıyor.
AA muhabirinin Bakanlıktan edinmiş olduğu bilgiye göre, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), Halk Elinde Yerli Sığır Islahı Projesi'ni uygulamaya aldı. Proje kapsamında dayanıklılığı ve kanaatkarlığıyla öne çıkan "Yerli Kara" ve "Boz Irk" sığırlarının düzeltme edilmesi planlandı.
Küresel istinas ve hava değişiklikleri, hayvanca istihsal üstünde ehemmiyetli etkiye ehil olup, hayvanların verimleri, dirim biçimleri, dayanıklılığı ve çeşitliliği üstüne aracısız etkileme ediyor. Projeyle evcil kalıtım bilimi kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması, ihtimam ve hizmetçi avantajlarından yararlanılması öngörülüyor.
Yerli sığır ıslahı bu projeyle geçmiş el el elinde gerçekleştirilecek. Ankara'da "Yerli Kara", Balıkesir'de "Boz Irk" sığırlarda iktisap etmek kıl payı 2 ilde plan emek harcamaları başlatılıyor. Projedeki deneysel sığır başına 2 bin lira, doğum, 6 ay ve 1 gözyaşı enerjik ciddilik tartımları tahsil edilen yavrularına ise 1500 teklik tutma ödemesi yapılacak.
Türlerin özellikleri
Yerli sığır ırklarından "Boz Irk", Trakya, Güney Marmara, Kuzey Ege ve Orta Anadolu'nun günindi bölgelerinde yayılıyor. Boz Irk, bu yerlerin hava ve mekân şartlarına uyarlanmış ergin ve besin ihtiyaçı itibarıyla yetkin şekilde biliniyor.
Sayıları ince azalmış bu ırkın saf dirim alanları genel anlamda dağlık bölgelerdeki orman içleri ve arızalı araziler şekilde dikkati çekiyor. Düşük kalitedeki yemleri güzel değerlendirebilen "Boz Irk"lar iklime inkıyat yetenekleriyle öne çıkıyor.
Ani hava ve düzen değişikliklerine, gelişigüzel çeşitli menfi natür şartlarına, açlığa, çıtırbom beslenmeye, çor ve parazitlere gönül rahatlığı dayanabilen bulunan bu tür, yavrusuna gözetleme ve derinti yeteneği yüksek, kendine de yeten müşterek ırk şekilde görülüyor.
Ayrıca çelimli koca "Boz Irk" hayvanların, eskiden toprak sürme, kayıt transfer düşüncesince köylerde ince aşkın kullanılırken Anadolu'ya meydana getirilen göçlerde ve Kurtuluş Savaşı esnasında kayıt ve mühimmat taşımasında yeğleme edilmiş olduğu de biliniyor.
Yerli sığır ırklarından müşterek başkası "Yerli Kara"lar ise Orta Anadolu Bölgesi'nde yetiştiriliyor. Bu bölgenin hava ve mekân şartlarına uyarlanmış bulunan "Yerli Kara" ırkı, gelişigüzel çeşitli bakım, hizmetçi ve barındırma koşullarında yetiştirilebiliyor. Çok tevazulu olmasıyla bildik bahis konusu ırk, az ot ve saman ile beslenmesi hasebiyle yetkin ırk şekilde tanımlanıyor.
"Yerli ırklarımızı koruyarak tasarruf etmek amacıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz"
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, AA muhabirine, Türkiye'nin al et ve motorin ihtiyacının şişman kısmının karşılandığı kocabaş hayvancılık alanında, doğacak çağda besin arzında başağrısı yaşanmaması düşüncesince toptan ısınma, hava değişimleri ve hastalıklara dayanabilen ırkların geliştirilmesi ve düzeltme edilmesinin ehemmiyet taşıdığını söyledi.
"Yerli Kara" ve "Boz Irk" düşüncesince hazırlanmakta bulunan düzeltme projesiyle hem evcil kalıtım bilimi kaynaklarının korunacağını bununla beraber motorin ve et kabil mahsul kabiliyetlerinin artırılarak Türkiye'nin hayvancılığına ekleme bedel sağlanmış olacağını tamlayan Kirişci, şunları kaydetti:
"Hayvan ıslahı, bildiğiniz bu şeklinde bilgelik insanlarının belli düzen bağı ve metotlar kapsamında ele almış olduğu uygulayım müşterek alandır. Islah çalışmalarımızla büyükbaşta ve küçükbaşta verimliliği artırmayı hedefliyoruz. Gerek yetiştiricilerimizin desteklenmesi gerekse efsanevi ıslahı dair meydana getirilen çalışmalara ivme vermek yerine verdiğimiz desteklerin kapsamını genişlettik. Bakanlık şekilde yüksek muttasıf efsanevi ırkları ihya mevzusuna hususi müşterek ehemmiyet veriyoruz. Halk Elinde Islah Projesi'ni küçükbaşta 2005, mandada 2011'den buyana başarıyla uyguluyoruz. Küçükbaş düzeltme projesiyle salname 500 bin başlangıç yüksek muttasıf ferment materyalini tüketicilere kazandırdık. Manda düzeltme ve tutma politikalarımızla camız sayısını 85 bin yeniden yüzdelik 118 artışla 185 bin başa çıkardık. 2002'den bugüne hayvancılık sektöründeki desteklerin zirai dayanak noktası içerisindeki payını yüzdelik 4,4'ten yüzdelik 25'e çıkardık. Büyükbaş efsanevi sayımızı yüzdelik 81 artışla 17,9 milyona, küçükbaş efsanevi sayımızı ise yüzdelik 83 artışla 58,5 milyona ulaştırdık. Hayvancılığımızı şimdi da ileriye atmak ve evcil ırklarımızı koruyarak tasarruf etmek amacıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz."