Aydın
Aydın Adnan Menderes Üniversitesinde lektör şekilde fariza karşıcı Aytekin Sözen, 2016 senesinde efdal lisans eğitimi çağında Anıtkabir'in elbette yapıldığına bağlı belgelik taraması yaparken, belgelerde bir bireyin bağışta bulunduğuna bağlı derece düşüldüğünü ayırt etti.
Daha sonraları Ankara'da Cumhuriyet Arşivi'nde araştırı karşıcı Sözen, 630 teklik bağışı karşıcı kişinin, kendisi kabilinden Yenipazarlı bulunan benzeyen arkadaşı Yasemin Çakır'ın büyükbabası Mehmet Kılavuz bulunduğunu öğrendi. Sözen, Devlet Arşivlerinde toprak düzlük bu belgeden Kılavuz'un torunu Yasemin Çakır'a bahsetti.
Çarşı Mahallesi'nde canlı Yasemin Çakır, 1975 senesinde ölüm fail dedesinin, Anıtkabir'in imalatında kullanılması düşüncesince bağışta bulunduğunu öğrenince aşırı sevindi.
Aytekin Sözen, üstünde "Bozdoğan'ın Yenipazar Hükümet Mahallesi'nde ekinci Mehmet Kılavuz çeşidinden Ebedi önder Atatürk düşüncesince yapılacak Anıtkabir'e gider yapılmak neredeyse Ziraat Bankası aracılığıyla Milli önder İsmet İnönü üstüne gönderilmiş bulunan 630 liranın başvekalet emrine verilmesi buyuru buyrulmuş ve nitelik bu yolda ismi sabık bankaya da yazılmıştır" ifadeleri toprak düzlük belgenin kopyasını, Yenipazar'da canlı Kılavuz'un torunu Yasemin Çakır'a teyit etti.
Büyük şenlik canlı Çakır, 6 Nisan 1944 günlü belgeyi çerçeveletip evinde gururla saklıyor.
Yaşamı süresince hayırsever biri bulunduğu tamlanan Mehmet Kılavuz'un sin taşına yazdırdığı "Bak ego geldim fani dünyaya, bulabildin mi rızaya, itminan varlık samana, üşenç aralık bul rızaya" yazısı ise dikkati çekiyor.
"Ailemiz düşüncesince alım çalım donör bir durum"
Yasemin Çakır, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, büyükbabası ve babası hayattayken hakeza bir bilgiyi kendileriyle paylaşmadığını söyledi.
Çiftçi bulunan dedesinin okumayı dost bir tanesi olduğuna dikkati çekici Çakır, şunları kaydetti:
"Dedem, iane etmeyi aşırı severdi. Onun Atatürk sevgisi aşırı fazlaydı. Biz de onun torunları şekilde Atatürk sevgisiyle büyüdük. Dedem, Anıtkabir yapılacağı devir 630 teklik bağışta bulunmuş. Bu, bizim düşüncesince alım çalım donör bir durum. Öğrendiğimiz devir aşırı bahtiyar olduk, gururlandık. Ülkemizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün yatmış bulunduğu Anıtkabir'e bağışta bulunması bizi aşırı sevindirdi. Aytekin hocamız müverrih şekilde araştırmış bulunduğu devir kağıdı o bulup getirdi. Biz de o devir öğrendik. Hocamıza da aşırı teşekkürname ederiz. Bu belgeyi daim gururla taşıyacağız. Ailemiz düşüncesince alım çalım donör bir durum. Torunlarından torunlarına daim unutulmayacak bir hatıra."
"Ne denli parası var ise Anıtkabir'in yapımına göndermiş"
Tarihçi Aytekin Sözen ise Anıtkabir'in yapımındaki masrafların tamamının talih çeşidinden karşılandığını belirterek, o çevrim rastgele bir bağış kampanyasının yapılmadığını söyledi.
Arşivlerde bir bireyin bağışta bulunduğunu öğrenince aşırı şaşırdığını aktaran Sözen, şunları anlattı:
"Ankara'da arşivlerde levent boylu bir araştırmadan sonraları oradan belgenin aslına ulaştım ve aşırı heyecanlandım. Hem Mustafa Kemal sevgisi hem benim arkadaşımın büyükbabası hem de Yenipazarlı… Hakikaten o güneş ağladım. Dedim ki bu elbette bir şeydir. Araştırmalarımda Anıtkabir’in yapımıyla ilgilendiren 1939-1944 yılları ortada düzentileme işlenmiş yalnız rastgele bir kampanya başlatılmamış. Bütün giderleri talih kendisi karşılamış ancak Türkiye'deki etraflı il ve ilçelerden bir bireyin aklına gelmiş. Demiş ki 'Ben Anıtkabir'in yapımına katkıda mevcut olmak istiyorum' namına ödev çıkarmış. O dönemler bura Bozdoğan ilçesine bağlıydı. Bozdoğan'a derece derece İsmet Paşa'nın üstüne 630 teklik göndermiş. İkinci Dünya Savaşı yılları, hesaplı şekilde aşırı güç koşullardayız. Bağışlanan 630 teklik o günün koşullarında ne yapar diyerek bölgemizdeki yaşlılara sordum. 'O dünyalık o devir Yenipazar'ın yarısını alırdı' dediler. Ne denli parası var ise Anıtkabir'in yapımına göndermiş. Bu güvenilmez bir şey. Torunlarına (bağış belgesini kopyasını) verdim, bire bir sürede ilçedeki bazısı vatandaşlara da verdim, onlar da evlerine astı."